Ամերիկյան Foreign Policy ամսագրում այսօր՝ Հայոց ցեղասպանության հիշատակման 104-րդ տարելիցի օրը, հրապարակվել է հոդված, որը վերնագրվել է «Իսրայելի կողմից Հայոց ցեղասպանության չճանաչումն ամոթալի է ու անբարոյական»։
Իսրայելցի լրագրող և գրող Յոսի Մելմանը հոդվածում գրում է, որ հայերն ու հրեաները եղել են ծրագրված զանգվածային սպանության զոհեր, և Իսրայելի կառավարությունը պետք է արդարությունն առաջ դնի քաղաքական նպատակահարմարությունից ու հանցագործությունը կոչի իր անունով։
Հոդվածագիրը պատմում է Երևանում Ծիծեռնակաբերդի բարձունքի մասին, ու նշում, որ այն զարմանալի նմանություններ ունի Երուսաղեմի Յադ Վաշեմի՝ Հոլոքոստի հուշահամալիրի հետ՝ նվիրված 6մլն սպանված հրեաներին։
Պատմում է 40 մ բարձրությամբ «Վերածնվող Հայաստան» հուշասյան մասին, որը խորհրդանշում է հայ ժողովրդի վերածննդի գաղափարը, 12 հսկա բազալտե մույթերի, որոնք հայերի պատմական հայրենիքն են խորհրդանշում ներկայիս Թուրքիայում և հավերժական կրակը։
«Չնայած ցեղասպանություն վերապրելու ընդհանուր փորձին, Իսրայելն ու Հայաստանը շատ հեռու են այսօր միմյանցից։ Իսրայելը հետևողականորեն հրաժարվել է ճանաչել, որ հայերի հետ տեղի ունեցածը ցեղասպանություն է։ Այս որոշումը չի բխում զոհի կերպարը մենաշնորհելու ու Հոլոքոստը՝ որպես եզակի ու նմանը չունեցող պատմական իրադարձություն ներկայացնելու ցանկությունից: Դա հիմնականում ցինիկ քաղաքական մարտավարություն է: Իսրայելը երկար տարիներ վախենում էր Թուրքիայի ցասումից, եթե ճանաչի ցեղասպանությունը: 1950-ական թվականներից ի վեր Թուրքիան եղել է հրեական պետության հզոր ռազմավարական դաշնակիցը, մահմեդական աշխարհում իր միակ ընկերներից մեկը: Երկու ժողովուրդների հետախուզական և անվտանգության հաստատությունների միջև սերտ կապեր են եղել, և Թուրքիան կարևոր և եկամտաբեր շուկա էր իսրայելական զենքի համար: Երբ իսրայելցի խորհրդարանականները, իրավապաշտպանները և պատմաբանները կոչ արեցին ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը, նախաձեռնությունը արգելափակվեց կառավարության կողմից: Անկախ իրենց գաղափարախոսությունից ու քաղաքական կողմնորոշումներից, Իսրայելի կառավարությունները, իմանալով, որ քաղաքականության ցանկացած փոփոխություն կզայրացնի Թուրքիային ու կսպառնա սպառազինությունների վաճառքին, տնտեսական շահերը նախընտրել են համամարդկային արժեքներին։ Նրանք համաձայնեցին ցեղասպանությունը սահմանել որպես «ողբերգություն»: Սակայն վերջին տասնամյակում Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի ղեկավարությամբ Թուրքիայի հետ Իսրայելի հարաբերությունները վատթարացել են: Զենքի վաճառքը դադարեցվել է և միասնական թշնամու՝ Սիրիայի դեմ ուղղված գաղտնի հետախուզական համագործակցությունն ավարտվել»,-ասվում է հոդվածում:
Նաև հիշեցնում վերջերս Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուի ու նրա որդու՝ Յաիրի, Էրդողանի հետ թվիթերյան պատերազմի մասին, որտեղ նրանք միմյանց անվանեցին «մարդասպան», հիշեցրեցին հայերի ցեղասպանությունը։
Նշվում է, որ այս ամենով հանդերձ, Իսրայելը շարունակում է հրաժարվել ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը, այս անգամ արդեն կա ևս նաև նոր պատրվակ՝ Ադրբեջանը, ում Իսրայելը զենք է վաճառում, ինչպես հայտնել էր Ալիևը, մոտ 5 մլրդ դոլարի։ Փոխարենը Ադրբեջանը Իսրայելին վաճառում է նավթ ու թույլ տալիս Իսրայելին հետախուզական գործակալություններին օգտագործել իր տարածքը՝ որպես Իրանի դեմ գործողությունների պլացդարմ։
«Իսրայելի պահվածքը բարոյականության ու պատմության ծաղր է։ Սա առավել ամոթալի է, քանի որ այն իրականացնում է մի ազգ, որը վեր է բարձրացել ցեղասպանության մոխրից»,-գրել է իսրայելցի հոդվածագիրն ու նշում, որ ցեղասպանությունը՝ ցեղասպանություն է ու Իսրայելի բարոյական պարտավորությունն է և 6 մլն հրեաների հիշատակը, ճանաչել հայոց ցեղասպանությունը, ինչպես ճանաչել է Ռուանդայի ցեղասպանությունը։
panorama.am