«Համօ Սահեան... Հայրենիքի հողն է, ջուրն է, թոնիրին հացը, ծառերուն սօսափը, հովերուն, ջուրերուն, յոգնած մարդուն հառաչը, սիրող զույգին ծիծաղը, մահացեալին յիշատակը, նորածինին ճռուողիւնը: Ինքը, մինակը, միակ, միայնակ` ամփոփուած հայրենիք մըն է, միանձնացած հայութիւն մը...»:

Անդրանիկ Ծառուկյան

***

2014 թ․ ապրիլի 8-ին հրատարակվեց «Սյունյաց երկրի» բացառիկ համարը՝ Համո Սահյանի 100- ամյակի առիթով (https://cutt.ly/A7HXyRm)։

Կգամ

Եթե մինչև անգամ

Լսած լինես, թե ես այս աշխարհում չկամ,

Միևնույն է, կգամ, ինչ էլ լինի, կգամ,

Ուր էլ լինեմ, կգամ:

Եթե մինչև անգամ ես կուրացած լինեմ,

Եթե մինչև անգամ լույսդ մարած լինի,

Վերջին հույսդ քամին առած-տարած լինի,

Առանց լույսի կգամ, ես այս անգամ կգամ

Մենության մեջ լացող երգիդ վրա:

 

Եթե մինչև անգամ

Քո հավատի հանդեպ դու մեղք արած լինես

Եվ համարած լինես, որ աշխարհում չկամ,

Եթե մինչև անգամ հողս մաղած լինես,

Եթե մինչև անգամ մտքով թաղած լինես,

Եթե մինչև անգամ ինձ վտարած լինես,

Վերհուշերիդ վերջին խոնավ քարանձավից,

Միևնույն է, կգամ, ինչ էլ լինի, կգամ,

Եվ կճչաս հանկարծ տարօրինակ ցավից…

Կգամ, գլուխ-գլխի ու ձեռք-ձեռքի կտանք,

Լաց կլինենք մեռած մեղքիդ վրա:

 

Եթե մինչև անգամ հազար սարի ետև

Հազար կապով կապված, խաչով խաչված լինեմ,

Տքնած-տանջված լինեմ, միևնույն է, կգամ,

Ինչ էլ լինի, կգամ, չկանչես էլ, կգամ,

Եվ կբերեմ ես քեզ ուրախություն մի մեծ

Անակնկալ դարձիս իրողությամբ—

Քո տան ու քո հոգու տարողությամբ,

Երազներիդ, կյանքիդ տևողությամբ:

Կգամ և կդառնամ գտած բախտի ժպիտ

Եվ հավատի ժպիտ` տառապանքից մաշված,

Արտասուքից խաշված դեմքիդ վրա:

 

Եթե մինչև անգամ մեջքս ծալված լինի,

Եթե մինչև անգամ ոտքս վառված լինի,

Եվ ճակատիս հազար հողմի հարված լինի,

Միևնույն է, կգամ, ուր էլ լինեմ, կգամ:

Գետնի տակից կգամ,

Մի հեռավոր, անհայտ մոլորակից կգամ,

Կգամ ու թափ կտամ

Հարդագողի փոշին շեմքիդ վրա: