ՀՈՐԴՈՐԱԿ
ՀԱՅԵՐԵՆ ԸՆԴՈՒՆԵԼԻ ՀԱՄԱՐԺԵՔՆԵՐ ՈՒՆԵՑՈՂ ՕՏԱՐ ԲԱՌԵՐԻՑ ԽՈՒՍԱՓԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
(30-րդ թողարկում)
Ինչո՞ւ են հայախոսները գործածում օտար բառեր։ Պատճառները տարբեր են․ օտար լեզուների ազդեցություն, օտարամոլություն, «նորաձև» երևալու ցանկություն, բառարանները չբացելու, սեփական խոսքը չվերահսկելու հետևանք։
Բնական է օտար բառերի մուտքը լեզու, սակայն ընդունելի չէ դրանց ամրակայումը այն դեպքում, երբ կան և գործածելի են դրանց հայերեն համարժեքները։
Օտարաբանությունների «հաստատվելը» լեզվում կանխելու համար շարունակում ենք հրապարակել օտար բառերի հայերեն համարժեքների նոր ցանկ, արդեն 30-րդը։ Եվ ինչպես միշտ, կոչ ենք անում գործածել հայերեն համարժեքները։
Ի դեպ, նախկինում հրապարակված բոլոր բառերը կարող եք տեսնել Լեզվի կոմիտեի կայքի (լեզվիկոմիտե․հայ) «Օտար բառեր» բաժնում։
ասոցիատիվ – զուգորդական
դեմիլիտարիզացիա – ապառազմականացում
դեմոնստրացիա – 1. ցույց, 2․ ցուցադրում, ցուցադրություն
դեմորալիզացիա – բարոյալքում, անբարոյացում
էկիպաժ – անձնակազմ
էվակուատոր – ավտոքարշակ
էքստրաօրդինար – 1. արտասովոր, արտակարգ, անսովոր, 2․ տարօրինակ
թաքս – հարկ, տուրք
թեոկրատիա – կրոնապետություն (աստվածապետություն)
լուք – տեսք, արտաքին, դեմք
կինոլոգ – շնաբան
հիմն – օրհներգ
մազոլ – կոշտուկ
մոնարխիա – միապետություն
սպոնսոր – հովանավոր
վերդիկտ – դատավճիռ, վճիռ
վիդեո – տեսագրություն, տեսանյութ
վիդեոքոլ – տեսազանգ
վյու – 1․ տեսարան, 2․ դիտում
տավտոլոգիա – 1. կրկնաբանություն, 2. նույնաբանություն
տեմպերամենտ – 1․ խառնվածք, բնավորություն, 2․ ավյուն
տոմոգրաֆիա – շերտագրություն
տորշեր – ձողաջահ, հատակաջահ
տրագեդիա – ողբերգություն
տրիբունալ – դատարան
տրիումֆ – 1. հաղթանակ, հաղթություն, 2. հաղթահանդես, հաղթատոն
քոլ – հեռախոսազանգ
քոնթենթ / կոնտենտ – 1․ բովանդակություն, 2․պարունակություն
ֆիկցիա – հորինվածք (մտացածին բան)
ֆլեքսիբլ – ճկուն, հարմարվող
ԼԵԶՎԻ ԿՈՄԻՏԵ