«Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր» ընկերությունը բաժանորդների հաշվիչները փոխարինում է նոր էլեկտրոնայիններով, ինչը թույլ է տալիս նվազեցնել կորուստներն ու խնայել հոսանքի դիմաց վճարվող գումարը: Առաջին փուլում փոխարինվում էին միայն նպաստառուների և սոցիալական այլ խմբերում ընդգրկված բաժանորդների հաշվիչները՝ արտոնյալ պայմաններից օգտվելու համար, իսկ հիմա սկսվել է համակարգից օգտվող բոլոր բաժանորդների հին սերնդի հաշվիչ սարքերը նորով փոխարինելու գործընթացը: Ընկերության «Ղարս» մասնաճյուղում արդեն 60 հազար բաժանորդներից փոխարինված են 45 հազարի հաշվիչները:
Տեսուչները սպառողներին վստահեցնում են, որ նոր սերնդի հաշվիչներն ավելի ճշգրիտ են աշխատում, իսկ հոսանք գողանալ հնարավոր չէ: Իսկ եթե բաժանորդները կասկածներ ունեն, էլեկտրիկը հաշվիչները ստուգելու պարզ միջոցներից մեկն է ցույց տալիս:
«Եթե տանը հոսանքին միացված սարքեր չկան, և հաշվիչի կարմիր լույսը չի թարթում, կանգնած է, ուրեմն նշանակում է`ո՛չ գողություն կա, ո՛չ էլ հոսանք է օգտագործվում, իսկ եթե կարմիր լույսն այդ պահին թարթում է, ուրեմն հաշվիչից ինչ-որ բան է միացված»,- բացատրում է տեսուչ Գագիկ Մեքինյանը։
Հին ու կասկածելի հաշվիչները պարտադիր ստուգաչափվում են լաբորատորիայում, իսկ մնացածը հետագա օգտագործման համար վերածրագրավորում են: Էլեկտրոնային այս նոր հաշվիչներն այնպես են պատրաստված, որ բնակչի կամ տեսուչի ցանկացած միջամտություն արձանագրվում է հատուկ հիշողության սարքում:
«Պրոցեսորներ են, որոնց վրա են գրվում թվերը, եթե նույնիսկ հաշվիչն այրվի կամ խափանվի, մենք կհանենք «սև արկղ» հիշեցնող պահպանված դետալը ու հատուկ սարքի միջոցով կկարդանք, այս հաշվիչները հնարավոր չէ կեղծել»,- նոր էլեկտրոնային հաշվիչների հնարավորությունների մասին է խոսել ստուգաչափող Հովհաննես Աղոյանը։
Գիշեր-ցերեկ սակագնով աշխատող էլեկտրոնային հաշվիչների ամենաակնառու թերությունն այն է, որ մարտկոցների անսարքության պատճառով երբեմն խախտվում է ժամային գրաֆիկը, ինչն էլ սխալ հաշվարկների պատճառ է դառնում:
Նոր էլեկտրոնային հաշվիչների փոխարինման ժամկետ տրված է մինչև տարեվերջ։ Բայց կան բաժանորդներ, որոնց համար անհրաժեշտություն է նոր հաշվիչներն ավելի շուտ ունենալը: Այս դեպքում էլցանցը կարգ ունի սահմանած, ըստ որի` սպառողը կարող է վճարել և ավելի շուտ ունենալ նոր հաշվիչը: Իսկ դրանք հիմնականում արտադրական ընկերություններն են, որոնք օգտվում են եռաֆազ հոսանքից:
«Իրենք վճարում են միաֆազ հաշվիչի համար 10 հազար դրամ, սա ոչ թե հաշվիչի արժեքն է, այլ ընդամենը կանխավճար, որը մեկ տարի անց գիշերային սակագնի հաշվին հետ է վերադարձվում բաժանորդներին»,- պարզաբանել է «Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր» ընկերության «Ղարս» մասնաճյուղի իրացման գծով փոխտնօրեն Սեյրան Յայլոյանը։
Ինդուկցիոն հաշվիչներ տեղադրելու աշխատանքներում հիմնական խնդիրը երկրից բացակայողների՝ փակ բնակարանների հետ է: Այդ բաժանորդների հաշվիչները չեն նորացվում:
Էլեկտրոնայինից բացի, արդեն շրջանառության մեջ են նաև ժամանակակից չիպային մեխանիզմով աշխատող հաշվիչները, որոնք արտադրվում են Հայաստանում: Մայրաքաղաքի որոշ թաղամասերում ու հարակից մի քանի մարզերում արդեն դրանք փորձարկվել են: Այսպիսի հաշվիչներ տեղադրելու դեպքում սպառած հոսանքի մասին տվյալներն ավտոմատ հաղորդվում են համակարգչին, իսկ տեսուչների դերը հասցվում է նվազագույնի: