Հայ-ադրբեջնական սահմանի նախիջևանյան հատվածում նախօրեին ստեղծվել էր լարված իրավիճակ: Նախիջևանը պատահական տարածք չէ ոչ միայն Հայաստանի համար, այլ նաև Իրանի: Շատ վերլուծաբանների մոտ կասկածներ կան, որ այդ ճակատը կարող է նոր հակամարտության պատուհան բացել Հայաստանի համար, և Թուրքիան ուղղակիորեն կարող է ներքաշվել հայ-ադրբեջանական հակամարտության կարգավորման գործընթաց:
«Առաջին լրատվական»- ի հետ թեմայի շուրջ զրույցում ԵՊՀ իրանագիտության ամբիոնի վարիչ Վարդան Ոսկանյանը նշեց. «Նախիջևանի տարածքը Իրանի համար կենսական տարածք է: Ես կարծում եմ, որ մեզանում էլ որոշակի մակարդակներում պետք է հստակորեն արձանագրենք, որ, այո՛, Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետությունը Հայաստանի համար էլ՝ մեր շահերի և մեր անվտանգության տեսանկյունից, կենսական տարածք է:
Հետևաբար այդ տարածքի ռազմականացումը մեր պետության համար վտանգ է ներկայացնում, ուղղակիորեն վտանգում է մեր կենսական շահերը: Այս ընդգծումը պետք է արվի մեր արտաքին քաղաքական օրակարգի որևէ մակարդակում, որպեսզի մենք, հասկացնենք, թե ինչպիսի դիրքորոշում ունենք այդ տարածքում կատարվող, ըստ էության, արկածախնդրային քաղաքակնության վերաբերյալ:
Ինչ վերաբերում է իրանական ներկայությանը Նախիջևանի ներսում, ապա ես այն կբնորոշեի անտեսանելի, անսահմանափակ, որքան էլ պարադոքսալ թվա:
Եթե թեկուզ մենք մի պահ պատկերացնենք, որ Իրանը փակում է «մայրցամաքային» Ադրբեջանի կապը Նախիջևանի հետ, ապա, ըստ էության, այդ կապը կտրվում է: Այլ ճանապարհ կա՝ Վրաստան-Թուրքիա-Նախիջևան ճանապարհը, բայց այն ոչ մի առումով համեմատելի չէ իրանական կարճ ուղու հետ:
Եթե մի պահ Իրանը դադարեցնի Նախիջևանի գազի մատակարարումը, այդ պարագայում, Ի. Ալիևի քարոզչական փուչիկի կարևորագույն բաղադրիչը, ըստ որի՝ Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետությունը գրեթե 100 տոկոսով գազաֆիկացված է, դառնում է զրո:
Եթե իրանցիները արգելեն իրենց զբոսաշրջիկներին մուտք գործել Նախիջևան, ապա Նախիջևանի զբոսաշրջային ինդուստրիան, որի մեջ զգալի ներդրումներ են արվել, կանգնում է: Այսինքն՝ ունեն հզոր լծակներ՝ կիրառելու այս տարածքի հանդեպ: Ես նշեցի միայն տնտեսական լծակները:
Իրանցիները փորձում են Նախիջևանի տարածքը բացել Հայաստանի համար, իրանցիներն այդ մասին բանակցել են նախիջևանյան կողմի հետ, որպեսզի թույլատրվի գոնե իրանական բեռնատարներին այդ ճանապարհով Հայաստան հասնել, ստացել են մերժում:
Մենք պետք է մասնակցենք Նախիջևանի համար մղվող մրցակցությանը, դա շատ դեպքերում կարող ենք անել փափուկ ուժի բազմաթիվ լծակներ կիրառելով»:
Մանրամասն՝ տեսանյութում:
1in.am