Հայաստանում պաշտոնապես գրանցված 4700 դեղերից մարտի 1-ից 2700-ը վաճառվում է դեղատոմսերով: Դեղատոմսերով վաճառվող դեղերից են հակավարակային, այդ թվում՝ հակաբիոտիկները, հորմոնալ եւ կոդեին պարունակող դեղերը: Նման որոշումը միտված է առողջության որակի բարելավմանը, ինքնաբուժության նվազեցմանը:
Իսկ բժշկական հաստատությունները, դեղատները, մարդիկ պատրա՞ստ են այս որոշման իրագործմանը: Առողջապահության նախարարությունն այդ մասին նաեւ բջջային հեռախոսներով է իրազեկել մարդկանց՝ ուղարկելով հաղորդագրություններ: Իսկ շատ մարդիկ, ովքեր ծանոթ չէին դեղատոմսերով վաճառվող դեղերի ցանկին, նախօրոք գնել են որոշակի դեղեր: Իսկ դրանք այն դեղերն են, որոնք մարդիկ հաճախ են օգտագործում: Օրինակ, զարկերակային բարձր ճնշումն իջեցնող, խիտ արյունը նոսրացնող, գլխացավի եւ այլ դեղեր: Փետրվարի 27-28-ին Գորիս քաղաքի որոշ դեղատներ վաճառքում արդեն պարացետամոլ չունեին: Մարդիկ այն գնել էին մեծ քանակությամբ, կուտակել, որպեսզի «չընկնեն մարտի 1-ի հոդվածի տակ»: Բնականաբար, այդ «պաշարը» չի կարող լինել ամբողջ կյանքի համար, բացի դրանից, կա նաև դեղի օգտագործման ժամկետ: Հարց է առաջանում՝ հետո՞: Դրա պատասխանն էլ կա: Քանի որ դեղատոմս ձեռք բերելու հարցում խնդիր չկա: Պարզապես պետք է գնալ պոլիկլինիկա, բժշկի մոտ, նրան ներկայացնել գանգատները եւ վերցնել դեղատոմս: Իսկ պոլիկլինիկական ծառայությունն անվճար է:
Մարդկանց խուճապը կարելի է բացատրել նաեւ նրանով, որ նրանց մի մասը ծանոթ չէր դեղատոմսերով դուրս գրվող դեղերի ցանկին: Օրինակ, հենց այդ նույն պարացետամոլը հիմա կարելի է գնել առանց դեղատոմսի: Իհարկե, եկեք խոստովանենք՝ մեզ մոտ դեռ չի արմատավորվել հիվանդության ժամանակ բժշկին դիմելու պրակտիկան, մենք գնում ենք հիվանդանոց միայն այն դեպքում, երբ, ինչպես ժողովուրդն է ասում՝ դանակը ոսկորին է հասնում:
Հիմա դառնանք բուժհիմնարկներին: Գորիսի պոլիկլինիկայի բժիշկներին տրամադրվել է դեղատոմսի 2 տեսակի ձեւաթուղթ: Դրանցից մեկն անվճար արժողությամբ, վճարումով՝ արժեքի 50, 30 տոկոս զեղչով եւ մարդասիրական դեղերի տրամադրման ձեւաթուղթն է, մյուսը հոգեմետ նյութեր պարունակող դեղերի դեղատոմսի ձեւաթուղթն է:
Նշեմ նաեւ, որ Գորիսի պոլիկլինիկայում մարտի 2-ին ժամը 10-ից մինչեւ 12-ն ընկած ժամանակամիջոցում քիչ հիվանդ կար, այսինքն, հերթ գոյություն չուներ:
Այդ օրը մտա նաեւ Գորիսի մի քանի դեղատներ: Քաղաքի կենտրոնական հատվածում գտնվող դեղատան Սարոյին հարցրի՝ դեղատոմսով մարդիկ եկե՞լ են ձեզ մոտ:
- Ոչ:
- Իսկ առանց դեղատոմսի հակաբիոտիկներ գնել ցանկացողներ եղել են:
- Մեկը եկավ, բայց չտվեցի:
Առհասարակ, մարտի 1-2-ը դեղատներում, ըստ աշխատողների, մեռյալ վիճակ է, դեղ գնող չկա, քանի որ բավականին պաշար ունեն դեռ:
Արսեն Բազունցը, ինչպես ժողովուրդն է ասում՝ Բազունցի դեղատան սեփականատերը, նկատառում ունի:
- Ես նայեցի դեղատոմսով դուրս գրվող դեղերի ցանկը: Այդտեղ առայժմ ներառված չեն ինսուլին դեղի բոլոր տեսակները: Իսկ ինսուլինի մի փոքր չափաբաժնի չարաշահումը կարող է լուրջ հետեւանքներ թողնել:
Նա այն կարծիքին է, որ առաջին «ռաունդում» պետք է ինսուլինի բոլոր տեսակները ներառված լինեին դեղատոմսով վաճառվող դեղերի ցանկում:
Ժողովուրդն ամեն ինչի հետ հարմարվում է, «մարտի 1-ի թրի» տակից էլ դուրս կգա: Եվ նրանց համար բժշկի դիմելը կդառնա մշակույթ:
ԱԼՎԱՐԴ ՄԵՍՐՈՊՅԱՆ