Փետրվարի 21-ը ոչ միայն մայրենի լեզվի, այլեւ զբոսավարների միջազգային օրն է, որ առաջին անգամ նշվել է 1990 թվականին: Օրվա խորհրդին համահունչ Սյունիքի մարզային գրադարանի սպասարկման բաժնի ամերիկյան անկյունում տեղի ունեցավ «Զբոսավարներ հարավից» զբոսաշրջության զարգացման հասարակական կազմակերպության շնորհանդեսը: Այն հիմնադրվել է անցյալ տարվա ապրիլի 7-ին: Կազմակերպության խնդիրներն ու նպատակները ներկայացրեց կազմակերպության նախագահ Ռոբերտ Մաթեւոսյանը, մասնավորապես, առաջնահերթ խնդիրներից նշելով արհեստավարժ զբոսավարների պատրաստումը, երկրի զբոսաշրջության ներուժի գնահատումը, զբոսաշրջային երթուղիների մշակումը:
Հընթացս ներկայացվեցին նաեւ կազմակերպության անդամները: Հկ-ն համագործակցում է «Հայ զբոսավարներ» գիլդիայի հետ, որի անդամն է «Զբոսավարներ հարավից» հկ-ն եւ որի շրջանակում Ռոբերտ Մաթեւոսյանը վերապատրաստվել է որպես զբոսավար: Նա նշեց, որ ծրագիր է մշակում գյուղական համայնքների հյուրատների ստեղծման եւ զբոսաշրջային երթուղիների հետ կապված:
«Զբոսավարներ հարավից» հկ-ի փոխնախագահ Դավիթ Հակոբյանը պատմական անդրադարձ կատարեց Հայաստանում զբոսաշրջության զարգացմանը, նաեւ ներկայացրեց ոլորտի այսօրվա վիճակը: Զբոսաշրջությունը Հայաստանում սկսել է զարգանալ 1930-ական թվականներից, երկուսուկես տասնամյակ հետո մեր երկիրն ընդգրկվեց համամիութենական տուրիստական երթուղիներում: Ինչպես Խորհրդային Միության բոլոր հանրապետություններում, Հայաստանում եւս զբոսաշրջությունը զարգանում էր միայն կուսակցական վերին օղակների պլանավորմամբ: Յուրաքանչյուր տարի պետական ապահովության ընդհանուր ֆոնդից 1 միլիարդ դրամ էր հատկացվում արտոնյալ շրջագայությունների, հանգստի, առողջարանային բուժման նպատակով: Հայտնի պատճառներով 1988-ից Հայաստանի զբոսաշրջության ոլորտը սկսեց անկում ապրել: Արտասահմանցի զբոսաշրջիկների թվի կայուն աճ արձանագրվեց 2001 թվականից: 2003թ. Ազգային ժողովն ընդունեց «Զբոսաշրջության եւ զբոսաշրջային գործունեության մասին» ՀՀ օրենքը, որով էլ զբոսաշրջությունը ճանաչվեց երկրի տնտեսության գերակա ճյուղերից մեկը:
Բանախոսը ներկայացրեց տվյալներ՝ զբոսաշրջության ոլորտի այսօրվա վիճակին առնչվող, մասնավորապես, 2015-ի տվյալներով Հայաստան այցելած զբոսաշրջիկների թիվը կազմել է մոտ մեկ միլիոն 260 հազար մարդ, ինչն ընդամենը 68 հազարով է ավելի նախորդ տարվա ցուցանիշից: Էական առաջխաղացում է արձանագրվել սպասարկման ոլորտում, ըստ զբոսաշրջության մրցունակության 2015 թվականի զեկույցի, սակայն Հայաստանը հետ է մնում ճանապարհների եւ երկաթուղային հաղորդակցության մատչելիությամբ: Զբոսաշրջիկները դժգոհում են նաեւ սանհանգույցների սակավությունից, աղբի առկայությունից եւ բնական միջավայրի որակից: Թերեւս դա է պատճառը, որ ըստ նշված զեկույցի, 2013-ին Հայաստանը 10 հորիզոնականով զիջել է դիրքերը՝ 141 երկրների շարքում հայտնվելով 89-րդ հորիզոնականում:
Դավիթ Հակոբյանը տեղեկացրեց նաեւ, որ «Զբոսավարներ հարավից» հասարակական կազմակերպության նախաձեռնությամբ ստեղծվել է «Հայ արշավական» ակումբ, որ նպատակ ունի արշավների միջոցով երիտասարդությանը ճանաչելի դարձնել իրենց երկրամասը, նրա պատմաճարտարապետական հուշարձանները:
Զբոսաշրջությամբ զբաղվելու իր փորձի մասին պատմեց «ԱՐԿ» բնապահպանական հասարակական կազմակերպության ներկայացուցիչ Արմեն Ղազարյանը՝ շեշտը դնելով Կապանի տարածաշրջանում էկոտուրիզմի զարգացման վրա:
Շնորհանդեսի ժամանակ ներկայացվեցին հասարակական կազմակերպության պատրաստած՝ Վահանավանքին նվիրված բուկլետը եւ «Հարավային Սյունիքի թաքնված հրաշքները. Մեղրի, Կապան» գովազդային թերթիկը:
ՎԱՀՐԱՄ ՕՐԲԵԼՅԱՆ