2006 թվականին «ՀՀ տոների եւ հիշատակի օրերի մասին» օրենքում լրացումներ կատարելուց հետո հունիսի 14-ը նշվում է որպես բռնադատվածների հիշատակի օր: Կապանի երկրագիտական թանգարանն այդ տարելիցին անդրադարձավ գիտաժողովով, որին մասնակցում էին մտավորականներ, տարբեր տարիքի եւ զբաղմունքի մարդիկ: Ներկաները մեկ րոպե լռությամբ հարգեցին թանգարանի մեծ բարեկամ Ռոբերտ Էջանանցու հիշատակը: Թանգարանի տնօրեն Գրիշա Սմբատյանի զեկուցումը խորհրդանշական վերնագիր էր կրում՝ «Բախում են դուռը, հավաքեք իրերը»: Բանախոսը թվերի եւ փաստերի լեզվով ներկայացրեց 1949 թվականի հունիսի 14-ի աքսորի մասին, երբ մի քանի ժամվա ընթացքում դեպի անհայտություն ուղեւորվեցին հարյուրավոր ընտանիքներ: Անդրադարձ եղավ նաեւ Խորհրդային Միությունում հայ ժողովրդի հանդեպ իրականացված մյուս տեղահանություններին եւս: Հավաստի փաստերով պատմվեց կապանցի ընտանիքների՝ աքսորավայրում անցկացրած տարիները, նրանց ապրուստը, զբաղմունքը, կենցաղը:
Թանգարանի գիտաշխատող Դավիթ Հակոբյանը ներկայացրեց Շիկահող գյուղացի Գրիգոր Ստեփանյանի ընտանիքի պատմությունը, նրա ոդիսականն աքսորավայրում: 1949-ի հունիսի 14-ի աքսորի մասին տեղեկություններ հաղորդեցին միջոցառման մասնակիցները, իսկ բռնադատվածի ժառանգ Գալյա Ադամյանը (ծնվել է աքսորավայրում՝ Ալթայում) մանրամասներ ներկայացրեց իրենց ընտանիքի օտար երկնքի տակ ապրած ժամանակից:
ՎԱՀՐԱՄ ՕՐԲԵԼՅԱՆ