Անկարան և Երևանն ընդառաջ են գնում միմյանց. դա մեծ կովկասյան խաղի մի մասն է, որում առաջատար խաղացողները սեփական պատկերացումներն ունեն. Տարասով

14.12.2021 21:41
719

Թուրքիայի ԱԳ նախարար Մևլյութի Չավուշօղլուի՝ Հայաստանի հետ հարաբերությունների կարգավորման համար հատուկ ներկայացուցիչներ նշանակելու և չարտերային չվերթներ բացելու առաջարկին արձագանքել է կովկասագետ, «Ռեգնում» գործակալության խմբագիր Ստանիսլավ Տարասովը՝ հիշեցնելով, որ Հայաստանի և Թուրքիայի միջև սահմանը փակվել է 1993 թվականից՝ Անկարայի նախաձեռնությամբ:

Հոդվածագիրը նկատում է, որ Երևանն ու Անկարան նախկինում ևս փոխանակվել են համապատասխան ազդակներով: Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը հոկտեմբերին Ադրբեջան կատարած այցի շրջանակում հայտարարել էր «Ադրբեջանի, Թուրքիայի և Հայաստանի երկարատև խաղաղության հասնելու համար բարենպաստ պայմանների առկայության մասին»: Միջնորդական ջանքերով հանդես է եկել Վրաստանը: Սակայն բոլորովին վերջերս ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը հարցազրույցներից մեկում նշել էր, որ ոչ մի բանակցություն Թուրքիայի հետ չի ընթանում: Ավելի ուշ ՀՀ ԱԳՆ խոսնակ Վահան Հունանյանը հայտնել էր, որ հայկական կողմը տեղեկացրել է ռուսական կողմին հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման պատրաստակամության մասին:

«Այսինքն, պաշտոնական Երևանն այդ գործընթացը ներկայացնում էր որպես Մոսկվայի հետ համաձայնեցված՝ նպատակ ունենալով խուսափել որոշակի քաղաքական շրջանակների կողմից իր դեմ ուղղված քննադատությունից: Թեև Նիկոլ Փաշինյանի կառավարության ծրագրում ավելի վաղ խոսվում էր Թուրքիայի հետ հարաբերությունների կարգավորման պատրաստակամության մասին՝ առանց նախապայմանների: Բացի այդ, ենթադրում ենք, որ պատահական չէ, որ Չավուշօղլուի հայտարարությունը հնչել է այն բանից հետո, որ Մոսկվայում կայացել է «3+2» ձևաչափով (Ռուսաստան, Թուրքիա, Իրան, Ադրբեջան, Հայաստան) առաջին նիստը՝ փոխարտգործնախարարների մակարդակով, երբ Հայաստանի և Թուրքիայի ներկայացուցիչները հայտնվել էին մեկ սեղանի շուրջ: Բացի այդ, տեղեկություն է հայտնվել, որ Բրյուսելում Եվրոպայի խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելը երկկողմ հանդիպումներ կանցկացնի ՀՀ վարչապետւ և Ադրբեջանի նախագահի հետ, իսկ ավելի ուշ եռակողմ հանդիպում: Օրակարգի գլխավոր հարցն այսպես է ձևավորվել. «կողմերի միջև փոխադարձ վստահության մթնոլորտի ապահովում»»,- գրում է Տարասովը:    

Ի՞նչ սպասումներ կարելի է ունենալ վերոնշյալ գործընթացից: Նախևառաջ, փոխվում են Անդրկովկասի երկրաքաղաքական ուրվագծերը, ինչը կապված է Հայաստանի արտաքին քաղաքական հնարավորությունների ընդլայնման հետ, որոնք ամրապնդվելու են Հայաստանի և Թուրքիայի միջև առևտրա-տնտեսական համագործակցության ակտիվացմամբ՝ ինչպես երկկողմ հիմքով, այնպես էլ մասշտաբային տարածաշրջանային հաղորդակցական նախագծերին համատեղ մասնակցությամբ»,-գրում է կովկասագետը՝ հիշեցնելով, որ Անկարայի և Երևանի միջև կանգնած է «պատմական հաշտեցման խնդիրը», որը ներկա պահին երկրորդ պլան է մղվում:

«Երևանի համար դա «նշաձողերի փոփոխություն է», որը սկսվել է Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմում պարտվելուց հետո: Այս առումով որոշակի ջերմացումը հայ-թուրքական հարաբերություններում Երևանի և Անկարայի միջև խնդիրների ողջ համալիրը շեղում է ղարաբաղյան հակամարտության վերջնական կարգավորման հարցից: Թուրքիայի համար Հայաստանի հետ հարաբերությունների կառուցման նորմալ մակարդակ դուրս գալը նշանակում է դիրքերի հետագա ամրապնդում Անդրկովկասում: Դա մեծ կովկասյան խաղի մի մասն է, որում առաջատար խաղացողները սեփական պատկերացումներն ունեն: Ինչ վերաբերում է Մոսկվային, ապա գործնականում վերականգնում է Ռուսաստան-Թուրքիա-Իրան պատմական եռանկյունու ազդեցությունը տարածաշրջանում: Այժմ հարցը Հայաստանի և Թուրքիայի միջև հարաբերությունների վերակենդանացումը քաղաքական և տնտեսական առումով շահութաբեր նախագծի վերածելն է: Հակառակ դեպքում փոփոխությունների նոր փուլի դեռ երկար պետք է սպասել»,- եզրափակում է մասնագետը:

tert.am

Նման զենք աշխարհում ոչ ոք դեռ չունի ․ Պուտինը՝ «Օրեշնիկի» մասին

22.11.2024 23:48

Մանդատները դնելու խնդրանքով դիմել եմ Զեյնալյանին և Աղազարյանին․ Փաշինյան

22.11.2024 23:25

Պատրաստվում եմ Արթուր Պողոսյանի թեկնածությունը առաջադրել ՔԿ նախագահի պաշտոնում. Փաշինյան

22.11.2024 23:09

ՀՀ վարչապետի հարցազրույցը Հանրային հեռուստաընկերությանը

22.11.2024 23:00

Մեր օրենսդրությամբ Կառավարությունը միայն որոշակի հարցեր կարող է դնել հանրաքվեի. վարչապետի հարցազրույցը Հանրային ՀԸ-ին՝ 22:10-ին

22.11.2024 20:34

ՃՏՊ Սիսիան-Կապան ավտոճանապարհին․ կա զոհ

22.11.2024 19:59

Սպասվում են ձյուն, բուք, եղանակը կնվազի 10 աստիճանով. Գագիկ Սուրենյանը մանրամասնում է (տեսանյութ)

22.11.2024 19:31

Մոսկվայի կողմից նոր սպառազինության կիրառման ֆոնին Կիևը դաշնակիցների աջակցությունն է ակնկալում

22.11.2024 19:05

Ադրբեջանին վերադարձված գյուղերում Բաքուն մտադիր է նոր սահմանային ուղեկալներ կառուցել

22.11.2024 16:18

Բաքուն ՀՀ-ի հետ սահմանազատված գյուղերում հսկման տեսախցիկներ է տեղադրել

22.11.2024 15:41

Իրանն, ի պատասխան ԱԷՄԳ-ի որոշման, քայլեր կձեռնարկի`«բարձրացնելու հարստացված ուրանի արտադրությունը»

22.11.2024 14:23

Բաքվին չի հաջողվում COP29-ի մասնակիցներին ընդհանուր հայտարարի բերել համաձայնագրի շուրջ

22.11.2024 14:03