Անկարան և Երևանն ընդառաջ են գնում միմյանց. դա մեծ կովկասյան խաղի մի մասն է, որում առաջատար խաղացողները սեփական պատկերացումներն ունեն. Տարասով

14.12.2021 21:41
709

Թուրքիայի ԱԳ նախարար Մևլյութի Չավուշօղլուի՝ Հայաստանի հետ հարաբերությունների կարգավորման համար հատուկ ներկայացուցիչներ նշանակելու և չարտերային չվերթներ բացելու առաջարկին արձագանքել է կովկասագետ, «Ռեգնում» գործակալության խմբագիր Ստանիսլավ Տարասովը՝ հիշեցնելով, որ Հայաստանի և Թուրքիայի միջև սահմանը փակվել է 1993 թվականից՝ Անկարայի նախաձեռնությամբ:

Հոդվածագիրը նկատում է, որ Երևանն ու Անկարան նախկինում ևս փոխանակվել են համապատասխան ազդակներով: Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը հոկտեմբերին Ադրբեջան կատարած այցի շրջանակում հայտարարել էր «Ադրբեջանի, Թուրքիայի և Հայաստանի երկարատև խաղաղության հասնելու համար բարենպաստ պայմանների առկայության մասին»: Միջնորդական ջանքերով հանդես է եկել Վրաստանը: Սակայն բոլորովին վերջերս ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը հարցազրույցներից մեկում նշել էր, որ ոչ մի բանակցություն Թուրքիայի հետ չի ընթանում: Ավելի ուշ ՀՀ ԱԳՆ խոսնակ Վահան Հունանյանը հայտնել էր, որ հայկական կողմը տեղեկացրել է ռուսական կողմին հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման պատրաստակամության մասին:

«Այսինքն, պաշտոնական Երևանն այդ գործընթացը ներկայացնում էր որպես Մոսկվայի հետ համաձայնեցված՝ նպատակ ունենալով խուսափել որոշակի քաղաքական շրջանակների կողմից իր դեմ ուղղված քննադատությունից: Թեև Նիկոլ Փաշինյանի կառավարության ծրագրում ավելի վաղ խոսվում էր Թուրքիայի հետ հարաբերությունների կարգավորման պատրաստակամության մասին՝ առանց նախապայմանների: Բացի այդ, ենթադրում ենք, որ պատահական չէ, որ Չավուշօղլուի հայտարարությունը հնչել է այն բանից հետո, որ Մոսկվայում կայացել է «3+2» ձևաչափով (Ռուսաստան, Թուրքիա, Իրան, Ադրբեջան, Հայաստան) առաջին նիստը՝ փոխարտգործնախարարների մակարդակով, երբ Հայաստանի և Թուրքիայի ներկայացուցիչները հայտնվել էին մեկ սեղանի շուրջ: Բացի այդ, տեղեկություն է հայտնվել, որ Բրյուսելում Եվրոպայի խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելը երկկողմ հանդիպումներ կանցկացնի ՀՀ վարչապետւ և Ադրբեջանի նախագահի հետ, իսկ ավելի ուշ եռակողմ հանդիպում: Օրակարգի գլխավոր հարցն այսպես է ձևավորվել. «կողմերի միջև փոխադարձ վստահության մթնոլորտի ապահովում»»,- գրում է Տարասովը:    

Ի՞նչ սպասումներ կարելի է ունենալ վերոնշյալ գործընթացից: Նախևառաջ, փոխվում են Անդրկովկասի երկրաքաղաքական ուրվագծերը, ինչը կապված է Հայաստանի արտաքին քաղաքական հնարավորությունների ընդլայնման հետ, որոնք ամրապնդվելու են Հայաստանի և Թուրքիայի միջև առևտրա-տնտեսական համագործակցության ակտիվացմամբ՝ ինչպես երկկողմ հիմքով, այնպես էլ մասշտաբային տարածաշրջանային հաղորդակցական նախագծերին համատեղ մասնակցությամբ»,-գրում է կովկասագետը՝ հիշեցնելով, որ Անկարայի և Երևանի միջև կանգնած է «պատմական հաշտեցման խնդիրը», որը ներկա պահին երկրորդ պլան է մղվում:

«Երևանի համար դա «նշաձողերի փոփոխություն է», որը սկսվել է Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմում պարտվելուց հետո: Այս առումով որոշակի ջերմացումը հայ-թուրքական հարաբերություններում Երևանի և Անկարայի միջև խնդիրների ողջ համալիրը շեղում է ղարաբաղյան հակամարտության վերջնական կարգավորման հարցից: Թուրքիայի համար Հայաստանի հետ հարաբերությունների կառուցման նորմալ մակարդակ դուրս գալը նշանակում է դիրքերի հետագա ամրապնդում Անդրկովկասում: Դա մեծ կովկասյան խաղի մի մասն է, որում առաջատար խաղացողները սեփական պատկերացումներն ունեն: Ինչ վերաբերում է Մոսկվային, ապա գործնականում վերականգնում է Ռուսաստան-Թուրքիա-Իրան պատմական եռանկյունու ազդեցությունը տարածաշրջանում: Այժմ հարցը Հայաստանի և Թուրքիայի միջև հարաբերությունների վերակենդանացումը քաղաքական և տնտեսական առումով շահութաբեր նախագծի վերածելն է: Հակառակ դեպքում փոփոխությունների նոր փուլի դեռ երկար պետք է սպասել»,- եզրափակում է մասնագետը:

tert.am

Վրաստանի տուրիստական կազմակերպությունն իր էջից հեռացրել է Լոռու մարզին վերաբերող աղմկահարուց գրառումը, որով կիսվել էր Զուրաբիշվիլին

05.11.2024 00:30

Հայ դատի Ամերիկայի հանձնախմբի դիրքորոշումը՝ ԱՄՆ նախագահական ընտրություններին ընդառաջ

04.11.2024 21:36

Վրաստանի նախագահի հերթական խառնակչությունը՝ հեռանալուց առաջ․ Վահե Սարգսյան

04.11.2024 20:34

Զուրաբիշվիլին մի շարք հայկական հուշարձաններ ներկայացրել է իբր թե «պատմական Վրաստանի» մաս

04.11.2024 20:06

Իրանի նախագահ Մասուդ Փեզեշքիանը կմասնակցի COP29-ին

04.11.2024 19:44

«Ճանապարհային դեպարտամենտ» հիմնադրամը վարորդներին հորդորում է երթևեկել ձմեռային անվադողերով

04.11.2024 15:39

ԿԽՄԿ աշխատակիցները հերթական անգամ տեսակցել են Բաքվում պահվող հայ գերիներին

04.11.2024 15:30

Վաղը Մոսկվայում Հայաստանի դեսպանն իր հավատարմագրերը կհանձնի Պուտինին

04.11.2024 14:51

Սահմանադուռ և սահմանապահ Ագարակ քաղաքը 75 տարեկան է

04.11.2024 13:17

Գորիսում առաջին անգամ անցկացվեց պատանիների բռնցքամարտի միջազգային մրցաշար

04.11.2024 12:20

Ռոբերտ Ղուկասյանը մասնակցել է մարզում առաջին անգամ կազմակերպված «Սյունյաց թևեր» սպորտային-տեղեկատվական փառատոնին

03.11.2024 22:46

Սիսիանի «Զանգեր» կոչվող հատվածում ձյուն է տեղում. տեսանյութ

03.11.2024 21:43