Հայաստանում տեղի ունեցած թավշյա հեղափոխությունից հետո նորանոր երեւույթներ ի հայտ եկան մեզանում եւ հատկապես պետական ու հանրային կյանքի կառավարման ոլորտներում:
Նոր իրողություններից մեկը, որ ուշագրավ է, ղեկավար կադրերի հետեւողական երիտասարդականացումն է:
Պետության կառավարման գրեթե բոլոր ոլորտներում տեսնում ենք նաեւ երիտասարդների, ովքեր մինչ այդ քաղաքական ասպարեզում այնքան էլ հանրահայտ չեն եղել:
Այդ գործընթացը կամ երեւույթն աստիճանաբար համակում է նաեւ տեղական ինքնակառավարման մարմիններին:
Հոկտեմբերի 21-ին Կապանում կայանալիք համայնքապետի ընտրությանը մասնակցելու համար առաջադրվել են նոր ու երիտասարդ դեմքեր:
Կարծեք՝ պատմության էջ է փակվում մեզանում. բազմաթիվ դեմքեր, գործիչներ, ովքեր տարիներ շարունակ ՏԻՄ ընտրությունների առաջատարն էին, ովքեր տեւական ժամանակ կառավարել են համայնքը, հրաժարվել են նման հավակնություններից՝ դրանով իսկ ճանապարհ բացելով երիտասարդների առջեւ:
Այո, նոր ժամանակներ են սկսում նաեւ մարզկենտրոնում՝ երիտասարդ դերակատարներով:Եվ նոր գործող անձանցից մեկն էլ Գեւորգ Ռազմիկի Փարսյանն է, ով հավակնում է Կապան խոշորացված համայնքի ղեկավարի պաշտոնին:Գեւորգ Փարսյանը 33 տարեկան է:Հատկապես երիտասարդության շրջանում հայտնի է նկատելի հեղինակությամբ:
Համեմատաբար քիչ հայտնի է ընտրողների լայն շրջանին, քանի որ հանրային հարթակներից գրեթե չի ներկայացել համերկրացիներին, ուստի եւ նրա հետ հարցազրույցը պահանջված ու սպասված է այս օրերին:
***
-Պարոն Փարսյան, նախ ողջունում ենք Ձեր հայտը՝ մասնակցելու Կապանի համայնքապետի առաջիկա ընտրությանը եւ ցանկանում հաջողություններ՝ ի նպաստ Կապանի եւ ընդհանուր տարածաշրջանի:
-Շնորհակալություն մաղթանքների համար:
-Հատկապես Կապանի երիտասարդությունը Ձեզ լավ գիտի, Ձեր գերդաստանին ճանաչում է ամբողջ համայնքը: Բայց նման դերում Դուք առաջին անգամ եք հանդես գալիս, եւ ընտրողներից ոչ բոլորը գիտեն Ձեր մասին: Նման մարդկանց պարզագույն մի հարց է հետաքրքրում՝ ո՞վ է Կապանի համայնքապետի թեկնածու Գեւորգ Փարսյանը:
-Ծնվել եւ ապրում եմ Կապան քաղաքում, սովորել եմ քաղաքի թիվ 3 եւ թիվ 1 միջնակարգ դպրոցներում, որից հետո ՀՊՃՀ Կապանի մասնաճյուղի վարժարանում:
2002թ. ընդունվել եմ Երեւանի պետական համալսարանի իրավագիտական ֆակուլտետը, որն ավարտել եմ 2009թ., իսկ 2004-2006թթ. ծառայել եմ հայոց ազգային բանակում: Ուսումս շարունակել եմ նաեւ դրանից հետո՝ որպես երկրորդ մասնագիտացում սովորել եմ ԵՊՀ տնտեսագիտության ֆակուլտետում, իսկ 2012թ. ընդունվել ԵՊՀ տնտեսագիտության ֆակուլտետի մագիստրատուրայի «Տնտեսական քաղաքականություն եւ իրավունք» բաժինը:
Սովորելուն զուգահեռ 2009-ից անցել եմ աշխատանքի: Նախ՝ Կապանի «Նորոգշին» ՍՊԸ-ում՝ իրավաբան, այնուհետեւ «Ռազ-Բիլդինգ» ՍՊԸ գլխավոր տնօրեն: Եվ մինչեւ հիմա զբաղեցնում եմ այդ պաշտոնը:
-Ո՞րն եք համարում Ձեր կենսագրության ամենակարեւոր դրվագը, մինչեւ հիմա Ձեր կատարած նշանակալից գործը:
-Իմ կենսագրության կարեւոր դրվագներից մեկը համարում եմ հայոց ազգային բանակում ծառայելը. համոզված եմ՝ դա կարեւոր է ամեն մի հայ տղամարդու համար:
Հայ տղամարդու համար կարեւոր է նաեւ ընտանիք կազմելը. ամուսնացել եմ 2013-ին, ունեմ երկու դուստր:
Մյուս արածներս կամ գործերս հաջորդում են դրանց:
-Ենթադրում ենք, որ ընտրապայքարի եք ելել հաղթելու վճռականությամբ. սովորաբար նման տրամաբանությամբ է յուրաքանչյուր ոք մասնակցում ընտրամարաթոնի: Ո՞րն է, ըստ Ձեզ, Ձեր հնարավոր հաղթանակի գրավականը, կապանցի ընտրողների հատկապես ո՞ր խավն է քվեարկելու Գեւորգ Փարսյան թեկնածուի օգտին, քաղաքագիտության լեզվով ձեւակերպենք՝ ո՞րն է թեկնածուի սոցիալական հենարանը կամ ռեսուրսը ընտրողների շարքերում:
-Անպայման հաղթելու վճռականությամբ եմ ընտրությանը մասնակցում:Կարծում եմ՝ բոլոր կապանցիների թեկնածուն եմ, գոնե այս հարցում ընտրողներին խավերի բաժանելը ճիշտ չեմ համարում:
Իսկ հաղթելու գրավականը նախ եւ առաջ իմ ու գերդաստանիս բարի համբավն է, մեր ընտանիքի կատարած աշխատանքը, Կապանին ծառայելու մեր կարողությունն ու պատրաստակամությունը:
-Մենք դրական արձագանքներ եւ կարծիքներ ենք լսում Ձեր առաջադրման կապակցությամբ, սակայն հնչում են նաեւ տարակույսներ: Ասում են, օրինակ, որ Ձեր հաղթանակի գրավականը Ձեր հայրն է՝ Ռազմիկ Փարսյանը, ով ճանաչված շինարարի համբավ ունի տարածաշրջանում, նաեւ հեղինակություն:
Իսկապե՞ս այդպես է, թե՞ ապավինում եք նախեւառաջ Ձեր անձին ու հեղինակությանը:
- Ես շատ ուրախ եմ, որ հորս՝ Ռազմիկ Փարսյանի կերպարը նման ընկալում ունի:
Իհարկե, նրա գործոնը կարեւոր նշանակություն է ունենալու: Բայց ես ե՛ւ նախընտրական պայքարում, ե՛ւ ընտրվելուց հետո ապավինելու եմ նախեւառաջ սեփական ուժերիս:
- Քիչ առաջ խոսեցինք Ձեր սոցիալական հենարանի մասին, բայց ոչ պակաս կարեւոր է քաղաքական հենարանը:Կուսակցապետություն դարձած մեր Հայաստանում Դուք, որքանով տեղյակ ենք, անկուսակցական եք, նախկինում էլ որեւէ կուսակցության չեք անդամակցել:
Հայաստանյան կուսակցությունների կապանյան կառույցներից ո՞ր մեկի հետ եք համագործակցում, ո՞ր կուսակցության ծրագիրն է շատ թե քիչ Ձեզ սրտամոտ եւ հոգեհարազատ, նախընտրական այս օրերին փորձե՞լ եք բանակցել նրանց հետ՝ համագործակցելու, գուցեեւ աջակցություն ստանալու համար:
-Իրոք որ անկուսակցական եմ, նախկինում էլ ոչ մի կուսակցության չեմ անդամակցել:
Հայաստանում գործող բոլոր կուսակցություններին էլ հարգում եմ, կարծում եմ՝ ամեն կուսակցություն ձգտում է իր հնարավորությունների չափով ծառայել մեր ժողովրդին:
Սակայն չեմ հետապնդում որեւէ քաղաքական ուժի գաղափարներ: Համագործակցում եմ ընտրողների, առանձին մարդկանց հետ, ովքեր նաեւ կուսակցական պատկանելություն ունեն:
Իմ համակիրների շարքում կան ներկայացուցիչներ Հայստանում գործող գրեթե բոլոր կուսակցություններից:
-Ամիսներ առաջ՝ ապրիլ-մայիսին, Հայաստանում տեղի ունեցավ մի իրադարձություն, որին ընդունված է անվանել թավշյա հեղափոխություն:
Ձեր վերաբերմունքն այդ իրադարձությանը:
Արդարանո՞ւմ են արդյոք Ձեր եւ մեր սպասելիքները, թե՞…
-Թավշյա հեղափոխությունը ողջունել եմ եւ միանշանակ դրական եմ վերաբերվում:
Այդ հեղափոխության շնորհիվ ստեղծված մթնոլորտը եւ իրավիճակն են նաեւ թույլ տվել, որ ծառայությունս առաջարկեմ իմ համայնքին:
Սպասելիքներ, անշուշտ, շատ ունեմ, ինչպես որ ամեն մի հայ մարդ, բայց արդյունքների մասին խոսելու համար վաղ է:
-Ապրիլ-մայիսյան իրադարձությունները տեղի ունեցան, կարելի է ասել, մեր ժողովրդի մեծ մասի կամքով ու մասնակցությամբ:
Առավել ակտիվը, շարքի առջեւում կանգնածը, սակայն, «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունն էր՝ Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ:
Եվ այդ ուժը հոկտեմբերի 21-ի ընտրությունում Կապան համայնքի ղեկավարի իր թեկնածուն է առաջադրել:
Ինչպե՞ս եք վերաբերվում այդ իրողությանը, արդյո՞ք դժվար չի լինի «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության թեկնածուի հետ մրցակցելը:
-Հեղափոխությունը տեղի է ունեցել ժողովրդի միջոցով՝ Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ:
Նորմալ եմ վերաբերվում իրողությանը, որ «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության անդամն ինքնաառաջադրվել է համայնքապետի թեկնածու. դա յուրաքանչյուրի իրավունքն է:
«Քաղաքացիական պայմանագիր»-ը կառավարող քաղաքական ուժ է եւ, իհարկե, փոքր հանգամանք չէ դա ներկա ընտրապայքարում: Բայց Նիկոլ Փաշինյանը նաեւ իմ վարչապետն է, իմ երկրի ղեկավարը, ով, ինչպես ինքն է հայտարարել քանիցս, արդար եւ օրինական ընտրության երաշխավոր է: Եվ ես ակնկալում եմ ազնիվ ու մաքուր մրցակցություն:
- Այսինքն՝ Դուք համոզված եք, որ Կապանում տեղի կունենա օրինական, արդար, մրցակցային, կամայականություններից զերծ ընտրություն, որ վարչական ռեսուրսը չի գործի, եթե նույնիսկ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն այցելի Կապան եւ անձամբ մասնակցի իր գլխավորած քաղաքական ուժի թեկնածուի քարոզարշավին:
-Ուզում եմ հավատալ, որ վարչական ռեսուրսը չի օգտագործվելու եւ Կապանում տեղի է ունենալու օրինական, ազատ եւ արդար ընտրություն:
- Երբ մարզերում խոսվում է վարչական ռեսուրսի մասին, կամա- ակամա հիշում ենք մարզպետարանն ու համայնքապետարանը եւ նրանց ենթակա ստորաբաժանումներն ու հատկապես հանրակրթության, առողջապահության ոլորտները, այդ բնագավառների աշխատողներին, պետական ծառայողներին: Կարծում եք՝ այդ կառույցները եւ նրանց աշխատակիցները չեզոքությո՞ւն կպահպանեն նույնպես եւ ընտրություն կկատարեն իրենց կամքո՞վ:
- Ես համարյա թե պատասխանել եմ Ձեր հարցին: Միայն ավելացնեմ, որ հանրակրթության եւ առողջապահության ոլորտներում, նաեւ պետական կառույցներում մեր մտավորականության մեծ մասն է ընդգրկված:
Չեմ կարծում, որ մտավորականին ինչ-որ կամք թելադրելը հեշտ գործ է: Եթե, իհարկե, խոսքն իսկական եւ ճշմարիտ մտավորականի մասին է:
Վստահ եմ՝ նրանք հոկտեմբերի 21-ին քվեարկության կգնան գիտակցաբար:
- Տեղյա՞կ եք տարածքային եւ տեղամասային ընտրական հանձնաժողովների կազմին, ի՞նչ սկզբունքով են ձեւավորված դրանք, վստահություն ներշնչո՞ւմ են, թե՞…
- Կոնկրետ մարդկանց չեմ ճանաչում, բայց ձեւավորման սկզբունքներին ծանոթ եմ, եւ կարող ենք վստահել:
- Կան հարցեր, որոնք, որքան էլ տհաճ է լսել, պետք է, այնուամենայնիվ, բարձրաձայնել ու քննարկել: Եթե նույնիսկ շրջանցենք, ապա դա չի նշանակում, որ նման հարցեր չկան, որ մարդիկ չեն խոսում այդ մասին:
Օրինակ, քննարկվում է հանգամանքը, թե Գեւորգ Փարսյանը դատված է, ինչը, իբր, համատեղելի չէ համայնքապետի աթոռին հավակնող մարդու ձգտումներին:
- Իրավական առումով դատվածություն չունեմ, քանի որ այն մարված է՝ անցել է տասնհինգ տարի:Ուզում եմ նաեւ նշել, որ արարքիս շարժառիթն իմ եւ իմ սիրած աղջկա պատվին ու արժանապատվությանն էր առնչվում: Եվ չեմ ափսոսում կատարվածի համար:
Կուզենայի, որ հանրության մեջ շատ լինեին տղամարդիկ, ովքեր պատրաստակամ են տեր կանգնելու իրենց ու իրենց մերձավորների պատվին եւ արժանապատվությանը:
Եվ ավելորդ եմ համարում մտայնությունը, թե իբր նման մարդկանց ձգտումը համատեղելի չէ համայնքապետի պաշտոնին:
- Եվս մի հարց, որ դարձյալ չենք կարող շրջանցել:
Կապանում, նաեւ համայնքի բնակավայրերում, շրջանառվում է խոսակցություն, թե քաջարանյան վերնախավն ուզում է Կապանի համայնքապետարանում տեսնել իր թեկնածուին:
Եվ այդ թեկնածուն, իբր, Գեւորգ Փարսյանն է:
Ձեր անկեղծ պատասխանն ենք ակնկալում:
- Եկեք չշեղվենք իրականությունից. Քաջարանի վերնախավի հետ ունեմ ջերմ, գործնական հարաբերություններ: Բայց տեղյակ չեմ՝ նրանք նման հավակնություններ ունե՞ն, թե՞ ոչ: Նման խոսակցություն երբեւէ ինձ հետ չի եղել:
Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատում, եւ ոչ միայն այնտեղ, ունեմ բազմաթիվ ընկերներ, մտերիմներ, ովքեր պատրաստակամ են կանգնելու իմ կողքին: Մնացյալը ենթադրությունների ոլորտից է:
- Մենք կարեւոր շատ հարցեր քննարկեցինք, բայց գլխավոր հարցը բաց մնաց՝ ինչո՞ւ եք ուզում ընտրվել Կապան համայնքի ղեկավար:
-Անկեղծ լինեմ՝ առաջադրվելու գաղափարը բխել է համայնքի ընտրողների մի մեծ խմբից:Բայց ինքս կարող էի եւ չհամաձայնել, եթե իմ մեջ չտեսնեի այդ ուժն ու կարողությունը, նաեւ վստահությունը:Ես պարզապես ծառայությունս եմ առաջարկում իմ համայնքին՝ հավատացնելով, որ արժանապատվորեն կկատարեմ համայնքապետի պարտականությունը:
- Եվ ի՞նչ կարող եք անել Կապանի ու մերձակա գյուղերի համար, որ ուրիշները չեն կարող անել:
- Ես չեմ կարող ասել, թե մյուս թեկնածուները հաղթելու դեպքում ի՞նչ կարող են անել կամ չանել:
Ես իմ մասին կարող եմ խոսել՝ պատրաստ եմ անմացորդ նվիրվել իմ համայնքին, լինել յուրաքանչյուր կապանցու կողքին:
Ավելին ասեմ՝ պատրաստ ենք մեր ընտանիքի հնարավորությունները ծառայեցնել համայնքի առջեւ կանգնած խնդիրների լուծմանը:
Իսկ անելիքներն այնքան շատ են, որ մեկ հարցազրույցում հնարավոր չէ թվարկել:
- Չե՞ք կարծում, որ խոշորացված համայնք կառավարելը լուրջ բարդություն է ներկայացնում. Կապան գումարած 31 վարչական շրջան՝ 37 գյուղական բնակավայրով՝ յուրաքանչյուրը բազում հոգսերով եւ հիմնախնդիրներով՝ տարիներով չլուծված…
- Ամեն ինչ կախված է նրանից, թե որքանով ես լուրջ վերաբերում հիմնախնդիրներին, որ կան համայնքի բնակավայրերում:
Համաձայն եմ մտքին, որ Կապան բազմաբնակավայր համայնքը կառավարման տեսակետից շատ բարդ օրգանիզմ է:
Թույլ եմ տալիս ասել, որ ինքս պատասխանատու մարդ եմ եւ առկա խնդիրներին վերաբերում եմ մեծ պատասխանատվությամբ:
Իսկ այդ խնդիրների մասին առավել հանգամանալից կխոսեմ այն ժամանակ, երբ ընտրվելուց հետո կգույքագրեմ, կհաշվառեմ ամեն մի բնակավայրի առաջնահերթ խնդիրները:
- Այդուհանդերձ, որո՞նք են, ըստ Ձեզ, Կապան խոշորացված համայնքի առջեւ ծառացած առավել մտահոգիչ խնդիրները:
- Նախեւառաջ գյուղապահպանություն, բնապահպանություն, մշակույթ, բարոյահոգեբանական մթնոլորտի առողջացում…
- Հիմա որքա՞ն է Կապան համայնքի տարեկան բյուջեն. եթե չենք սխալվում՝ վարչական բյուջեն 1,8 մլրդ դրամ է, որի մեջ սեփական եկամուտը՝ 536 մլն դրամ, եւ վարչական բյուջեի մոտ 85 տոկոսն օգտագործվում է աշխատավարձի, ինչպես եւ ենթակառուցվածքների սպասարկման վրա:
Ինչպես տեսնում եք, նման պայմաններում համայնքային բյուջեի միջոցներով շատ թե քիչ կարեւոր մեկ-երկու հարց հազիվ թե հնարավոր լինի լուծել: Ի՞նչ եք մտադիր անել այդ իրավիճակում:
-Ըստ իմ նախնական ուսումնասիրությունների՝ համայնքային բյուջեի սեփական եկամտի մասն ավելացնելու տեղ ունենք:Բայց դրանով խնդիրներ չենք կարող լուծել:
Անպայման պետք է ընդգրկել ֆինանսավորման այլ աղբյուրներ՝ միջազգային դոնորներ կամ ներդրողներ՝ կոնկրետ ծրագրերով, հիմնադրամների միջոցներ, իսկ ամենակարեւորը՝ ապահովել տարածաշրջանի տնտեսվարող սուբյեկտների մասնակցությունն առկա խնդիրների լուծմանը: Եվ, իհարկե, համայնքի ռեսուրսների առավել արդյունավետ օգտագործում:
- Նման ընտրությունից առաջ սովորաբար քննարկվող-շահարկվող հարցերից մեկը (եւ ոչ երկրորդականը) հետեւյալն է՝ նոր համայնքապետը կգա ու նախկին աշխատողներին կազատի, իր թիմակիցներին կբերի…
Որքանո՞վ եք ողջամիտ համարում այդ ճանապարհը, որը, որքան էլ դատապարտելի է, վերեւից ներքեւ շատերին է հրապուրել եւ հրապուրում: Եվ այդպես՝ տարիներ շարունակ:
- Կադրային արմատական փոփոխություններ չեմ պատրաստվում անել:
Ավելի շատ հակված եմ մտքին, որ մարդկանց լիարժեք ինքնադրսեւորման հնարավորություն տանք:
Բնականաբար, եթե պաշտոնյան իր պարտականությունները պատշաճ չի կատարում, պետք է զիջի իր տեղը: Եվ նման դեպքում ճանապարհ է բացվելու ոչ թե Ձեր իսկ նշած «իմ թիմակիցներին», այլ պրոֆեսիոնալների համար:
- Տեղական ինքնակառավարումը պետական կառավարման յուրահատուկ ոլորտ է՝ սահմանված առանձնապես ՏԻՄ-ի մասին օրենքով: Բայց, ինչպես ցույց է տալիս փորձը, համայնքապետի հաջողությունը պայմանավորված է ավագանու, մարզպետարանի, հանրապետական գերատեսչությունների տեղական կառույցների հետ համագործակցության անկեղծությամբ եւ արդյունավետությամբ:
Դուք համաձա՞յն եք մեր դիտարկմանը, պատրա՞ստ եք արդյունավետ համագործակցության:
- Տեղական ինքնակառավարումը հանրային կառավարման ձեւ է, ու հիմնված է նախ եւ առաջ ժողովրդավարության սկզբունքների վրա:
Տեղական ինքնակառավարումը երբեք չպետք է շփոթել պետական կառավարման հետ, դրանք տարբեր ինստիտուտներ են:
Ինչ վերաբերում է համագործակցությանը, ապա դա անհրաժեշտ գործոն է, որը պայմանավորված է ե՛ւ իրավական նորմերով, ե՛ւ, թույլ տվեք ասել, անձնական հարաբերություններով:
- Ինչպե՞ս եք վերաբերվում Ձեր մրցակիցներին, կուզենայի՞ք գնահատել նրանց հնարավորությունները, ուժեղ եւ թույլ կողմերը:
- Հարգանքով եմ վերաբերվում մրցակիցներիս, իսկ մնացյալն ընտրողների որոշելիքն է:
- Հավանաբար Դուք ամփոփիչ խոսքով հանդես կգաք քվեարկությունից մեկ-երկու օր առաջ ու կդիմեք ընտրողներին, սակայն կուզենայինք մեր զրույցի ավարտին եւս լսել Ձեր խոսքը, հորդորը, կոչը՝ ուղղված Կապան համայնքի ընտրողներին:
- Նախ քվեարկությանն ակտիվ մասնակցելու կոչ եմ անում:
Քվեարկեք ձեր խղճի մտոք:
Իմ նախընտրական շտաբով, վստահված անձանցով, համակիրներով յուրաքանչյուրիդ հետ ենք, եւ հավաստիացնում եմ, որ տեր ենք կանգնելու ամեն մի քվեի, նպաստելու ենք ձեր ազատ կամարտահայտմանը:
Հարցազրույցը՝ Սամվել Ալեքսանյանի