ՀԱՄԼԵՏ ՄԿՐՏՉՅԱՆ. «Չխեղաթյուրենք Գորիսում պաշտպանության խորհրդի ստեղծման պատմությունը»

06.09.2013 13:15
3442

Օրերս հրապարակվել է Գորիսում հունիսի 1-ին տեղի ունեցած միջադեպի ժամանակ զոհված Ավետիք Բուդաղյանի եւ հրազենային վնասվածք ստացած Արտակ Բուդաղյանի հոր` Էմիլ Բուդաղյանի բաց նամակը ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանին: Նամակի մի միտք, սակայն, ոչ միանշանակ է ընդունվել Գորիսում: Ահա Էմիլ Բուդաղյանի արտահայտած այդ միտքը. ՀՀ նախագահին դիմելով նա ասում է. «Իմ մասին Դուք` լինելով սյունեցի եւ պատերազմի մասնակից, հավանաբար, նույնպես գիտեք` պատերազմական տարիներին ես հանդիսացել եմ պաշտպանական խորհրդի անդամ, որն անձամբ եմ ստեղծել»:

«Սյունյաց երկրի» խմբագրությունում այդ առիթով ստացված բազմաթիվ արձագանքներից ամենաուշագրավը Համլետ Մկրտչյանի խոսքն է` օգոստոսի 29-ին հեռախոսով հաղորդած, որը ներկայացնում ենք ստորեւ: Ահա. «Նախ չէի ցանկանա, որ հունիսի 1-ի ողբերգության նախաքննությանը զուգահեռ ներկայացվեին Արցախյան ազատամարտի ժամանակ Գորիսում տեղի ունեցած իրադարձությունները, մանավանդ որ դրանք բոլորովին կապ չունեն միմյանց հետ, մանավանդ որ որոշ մարդիկ 20-25 տարվա վաղեմության իրադարձությունները ներկայացնում են աղավաղված ձեւով: Ինչ վերաբերում է 1989թ. աշնանը Գորիսում պաշտպանության խորհրդի ստեղծմանը, ապա դրա հետ Էմիլ Բուդաղյանը որեւէ առնչություն չի ունեցել: Նրա հայտարարությունը, թե ինքն է ստեղծել պաշտպանության խորհուրդը, ամբողջապես հերքում եմ: Ինքը նման բան ասելու իրավունք չունի, ո՞վ է եղել ինքը, որ այդ ժամանակ Գորիսում պաշտպանության խորհուրդ ստեղծեր:

Պաշտպանության խորհրդի հիմնադիրը եւ նախագահն ինքս եմ եղել, այդ մասին ամբողջ Գորիսը գիտի, այդ մասին գիտեն ինքնապաշտպանական բոլոր ջոկատների հրամանատարները, այդ մասին գիտեն Շարժման առաջնորդները: Ընդհանրապես անհամեստություն եմ համարել այդ մասին խոսելը, հիմա էլ խոսում եմ հարկադրաբար, քանի որ ինքնապաշտպանության կազմակերպիչներիս առջեւ կեղծվում է ոչ վաղ անցյալի պատմությունը, Արցախյան շարժման մաքրամաքուր պատմությունը:

Գորիսի պաշտպանության խորհրդի ստեղծման գործում ինձ շատ են օգնել Համլետ Ծատրյանը, Մելս Մելքումյանը, ուրիշներ, թեեւ նրանք այդպես էլ չմտան խորհրդի կազմի մեջ, որովհետեւ խորհուրդը միանգամայն այլ սկզբունքով կազմավորվեց, ինչը ձեւակերպված էր կանոնադրությամբ:

1989թ. աշնանն անհրաժեշտություն էր առաջացել Գորիսում ստեղծել մի մարմին, որը կհանդիսանար քաղաքում եւ գյուղերի մեծ մասում ստեղծված ու ստեղծվող ինքնապաշտպանական ջոկատների գործունեության համակարգողը: Նման խորհուրդ ստեղծելը ժամանակի պահանջն էր: Այդ մարմինը դարձավ Գորիսի պաշտպանության խորհուրդը, որը սկզբնական շրջանում համակարգում էր նաեւ Սյունիքի մյուս շրջանների ջոկատների գործունեությունը: 15 հոգուց բաղկացած խորհրդի անդամներ էին նրանք, ովքեր առաջադրվել էին գյուղերի եւ քաղաքի թաղամասերի ինքնապաշտպանական ջոկատների կողմից: Միայն Քոլատակի ջոկատին իրավունք վերապահվեց խորհրդի երեք անդամ առաջադրել, քանի որ այդ ջոկատն այն ժամանակ ամենահզորն ու մարդաշատն էր: Էմիլ Բուդաղյանին էլ առաջադրեցին Խնձորեսկի կամավորականները` նկատի ունենալով, որ նա շրջանի շինվարչության պետերից մեկն է եւ, ի թիվս մի քանի տնտեսական ղեկավարների, կարող է ինչ-որ չափով նյութական, տեխնիկական աջակցություն ցույց տալ խորհրդին: Այդպես է եղել… Եվ երբեք որեւէ խոսք չի գնացել նրան խորհրդի նախագահ ընտրելու կամ նշանակելու մասին: Հիմա էլ տեղին չէ սեփական անձին չեղած բաներ վերագրելն ու մյուս տղաների արածը ստվերում թողնելը: Եկեք չաղավաղենք Արցախյան ազատամարտում գորիսեցիների մասնակցության պատմությունը: Չաղավաղենք Գորիսի պաշտպանության ստեղծման պատմությունը: Եկեք 20-25 տարվա հեռավորությունից անձնական նկատառումներով դատողություններ չանենք այդ օրերի մասին»:

Պատերազմից 5 տարի անց նույնականացմամբ գտնվել են եղբայրներ՝ Գևորգ և Գոռ Հովհաննիսյանների մարմինները

16.02.2025 11:11

ԱՄՆ պետքարտուղարը հեռախոսազրույց է ունեցել ՌԴ ԱԳ նախարարի հետ

16.02.2025 11:02

Այսօր սիրո բարեխոս Սուրբ Սարգիս Զորավարի տոնն է

15.02.2025 12:08

Տեսակոնֆերանսի ձևաչափով տեղի է ունեցել Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման հանձնաժողովների հանդիպում

14.02.2025 22:08

Հայոց Արցախի բանաստեղծ Դավիթ Միքայելյանի ստեղծագործություններից

14.02.2025 20:08

Վարչապետը ներկա է եղել Մյունխենի անվտանգության համաժողովի բացմանը

14.02.2025 20:02

Փետրվարի 17-ին տեղի կունենա ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի մամուլի ասուլիսը

14.02.2025 17:12

ՀՀ իշխանությունների խնդիրն է հանրությանը տեղյակ պահել ԵՄ-ին անդամակցության գործընթացի հետևանքների մասին. Զախարովա

14.02.2025 15:31

Գարուն-ամառ նոր վարժական հավաքներ են հայտարարվելու

14.02.2025 15:01

Մյունխենում ամերիկացի և ռուսաստանցի պաշտոնյաները հանդիպում կանցկացնեն, Ուկրաինան նույնպես հրավիրված է. Թրամփ

14.02.2025 14:52

ՀՀ-ն ստացել է Բեռնի կոնվենցիայի շրջանակում դեռևս 2023-ին սկսված արբիտրաժային գործով Ադրբեջանի ներկայացրած հայցադիմումը

14.02.2025 14:46

Օդի ջերմաստիճանը փետրվարի 15-ի ցերեկը կբարձրանա 3-5 աստիճանով

14.02.2025 14:33