Անցած մեկ տարվա ընթացքում հայաստանցիներն առցանց եղանակով առավել հաճախ պատվիրել են հագուստ, վիտամիններ, կոսմետիկ միջոցներ, տեխնիկա և այլն։ Ապրիլի 1-ից ֆիզիկական անձանց կողմից անձնական օգտագործման ապրանքների համար սահմանված առցանց անմաքս առևտրի արտոնության շեմը նվազեցվել է՝ նախկին 200 հազար դրամ և 31 կգ արտոնության փոխարեն սահմանվել է 200 եվրո և 31 կգ արտոնության շեմը:
Վերջին մեկ տարվա ընթացքում սա արտոնության շեմի առաջին փոփոխությունը չէ։ Ինչո՞վ են պայմանավորված փոփոխությունները, առաջիկայում հնարավո՞ր է շեմի նոր վերանայում, ապրիլի 1-ից ուժի մեջ մտած կարգավորումն ազդո՞ւմ է մինչ այդ արված պատվերների վրա, ինչպե՞ս պետք է մաքսազերծվի ապրանքը, եթե սահմանված շեմից ավելի է օրինակ մինչև տասը եվրոյով կամ 1-2 կգ-ով։
Panorama.am-ի հետ զրույցում այս ու այլ հարցերի պատասխանել է ՊԵԿ Էլեկտրոնային առևտրի և օդային տրանսպորտով իրականացվող փոխադրումների վարչության պետ Գարիկ Մինասյանը։
Panorama.am-Պարոն Մինասյան, ինչո՞վ են պայմանավորված այս փոփոխությունները։ Առաջիկայում հնարավո՞ր է շեմի նոր վերանայում։
Գարիկ Մինասյան-Անձնական օգտագործման ապրանքների տեղափոխումը սահմանված է Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի խորհրդի 2017 թվականի դեկտեմբերի 20-ի N107 որոշմամբ։ Այդ որոշմամբ մինչև 2022 թվականի մարտ ամիսը գործում էր 200 եվրո և 31 կգ արտոնության շեմը։ Հետո այդ արտոնության շեմը բարձացվեց 1000 եվրո և 31 կգ։ Արտոնության ժամկետը վեց ամսով էր։ Մի քանի անգամ արտոնության ժամկետը երկարաձգվեց։ Վերջին անգամ երկարաձգվեց 2023 թ. սեպտեմբերի 27-ի որոշմամբ և վերջնաժամկետ սահմանվել էր մինչև 2024 թվականի ապրիլի 1-ը։ Քանի որ Հայաստանում գործում էր ավելի խիստ նորմ՝ 200 հազար դրամ, մեզ մոտ կիրառվեց 200 հազար դրամի շեմը։ Քանի որ արտոնությունը չի երկարաձգվել, հիմա մեզ մոտ գործում է 200 եվրոյի արտոնության շեմը, որն ավելի խիստ նորմ է, քան 200 հազար դրամը։ Այդ իսկ պատճառով ապրիլի 1-ից ծագած իրավահարաբերությունների վրա գործում է 200 եվրո և 31 կգ արտոնության շեմը:
Panorama.am-Հայաստանի Պետական եկամուտների կոմիտեն որևէ գործիք չունե՞ր՝ ազդելու որոշման վրա, որպեսզի երկարաձգվեր նախկինում գոծող՝ 200 հազար դրամի արտոնությունը։
Գարիկ Մինասյան-ՊԵԿ-ն իրականացնում է վարչարարություն սահմանված օրենսդրության պահանջների նկատմամբ։ Հանձնաժողովում նախաձեռնություն անդամ երկրների կողմից չի իրականացվել, և արտոնության շեմը չի երկարաձգվել է։
Panorama.am-Հնարավո՞ր են արտոնության շեմի նոր վերանայումներ։
Գարիկ Մինասյան-Այս պահին այդպիսի տեղեկատվության չեմ տիրապետում։
Panorama.am-Սոցիալական ցանցերում քննարկումների մասնակիցներից մի քանիսը նշում էին, որ պատվերներն արել են մինչև ապրիլի մեկը, քանի որ տեղյակ չեն եղել հնարավոր փոփոխության մասին։ Ապրիլի 1-ից ուժի մեջ մտած փոփոխությունները վերաբերո՞ւմ են ապրիլի 1-ից հետո կատարված պատվերներին, թե՞ այդ օրվանից ներմուծվող ապրանքներին։
Գարիկ Մինասյան-Վերաբերում են ապրիլի 1-ից Հայաստանի Հանրապետություն ներմուծվող, այդ օրվանից հայտարարգրվող առաքանիներին։
Panorama.am-Քաղաքացին, ֆիզիկական անձն ի՞նչ հաճախականությամբ կարող է օգտվել սահմանված արտոնությունից։
Գարիկ Մինասյան-Հաճախանականությունը որպես այդպիսին սահմանված չէ։ Այս արտոնությունը վերաբերում է յուրաքանչյուր առաքանուն։ Բայց ունենք նույն որոշմամբ սահմանված 6-րդ հավելված, որտեղ կան որոշ ապրանքատեսակներ, որոնք գործող օրենսդրության շրջանակում անձնական օգտագործման չեն դիտարկվում անկախ իրենց արժեքից։ Դրանք ենք չափիչ սարքերը, էլեկտրոնային սարքավորումները և այլն։ Մնացած ապրանքների մասով մաքսային մարմինն է դիտարկում անձնական օգտագործման կամ ոչ անձնական՝ ելնելով ռիսկերի չափանիշներից, նայելով ներմուծման հաճախականությունը, քանակը, ապրանքի բնույթը և նպատակային նշանակությունը։
Panorama.am-Ձեզ ճի՞շտ հասկացա, որ մեկ անձը օրվա մեջ մի քանի անգամ կարող է մինչև 200 եվրո գումարի և 31 կգի չափով առցանց կերպով անձնական օգտագործման ապրանքներ պատվիրել։
Գարիկ Մինասյան-Այո, ճիշտ եք հասկացել, բայց այդ ապրանքները կլինեն արտոնության շրջանակում, եթե դիտարկվեն անձնական օգտագործման, քանի որ արտոնության շեմը բացառապես վերաբերում է անձնական օգտագործման ապրանքներին՝ հագուստ, տեխնիկա, կոսմետիկ միջոցներ, վիտամիններ և այլն։ Ընդ որում նշենք, որ 2023 թվականին շուրջ 3 մլն առաքանի է ներմուծվել Հայաստան։ Դրանցից մոտ 122 հազար առաքանու արժեքն է գերազանցել 200 եվրոն։
Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ քիչ անց ձայնագրությամբ։