Կյանքից հեռացավ նշանավոր նկարիչ Զաքար Խաչատրյանը

23.01.2017 12:20
2128

Հունվարի 21-ին՝ կյանքի 92-րդ տարում, Սանկտ-Պետերբուրգում մահկանացուն կնքեց ծագումով սիսիանցի հայ նշանավոր նկարիչ Զաքար Խաչատրյանը:

Ծնվել է 1924թ. Սիսիանի շրջանի Սառնակունք գյուղում: Սովորել է ծննդավայրի եւ շրջկենտրոնի դպրոցներում: Մասնակցել է Հայրենական մեծ պատերազմին եւ ծանր վիրավորվելուց հետո վերադարձել ու սովորել Գորիսի մանկավարժական տեխնիկումում, ապա՝ Երեւանի երաժշտական ուսումնարանում: 1956թ. ավարտել է Լենինգրադի Ի.Ռեպինի անվան գեղանկարչության, քանդակագործության եւ ճարտարապետության ինստիտուտը, ստեղծագործել Երեւանում եւ Սիսիանում: 1960 թվականից կատարելագործվել է ԽՍՀՄ գեղարվեստի ակադեմիայի պրեզիդենտ Ալեքսանդր Գերասիմովի արվեստանոցում, աշխատել նաեւ Բորիս Իոգանսոնի հետ: 1962թ. Սիսիանում ստեղծել է մանկական նկարչական ստուդիա, որը հետագայում դարձել է գեղարվեստի դպրոց (1998թ. կոչվել է նրա անունով):

1967թ. տեղափոխվել է Երեւան, ղեկավարել ուսուցիչների վերապատրաստման հանրապետական ինստիտուտի կերպարվեստի կաբինետը, դասավանդել Խ.Աբովյանի անվան մանկավարժական ինստիտուտում, աշխատել ամբիոնի վարիչ, գեղանկարչության ֆակուլտետի դեկան:

1986թ. ստացել է պրոֆեսորի կոչում: ԽՍՀՄ եւ Հայաստանի նկարիչների միության, 1995 թվականից Սանկտ-Պետերբուրգի գիտության եւ արվեստի պետական ակադեմիայի անդամ էր: 1983թ. ստացել է ՀՀ վաստակավոր, 2005թ.՝ ՌԴ վաստակավոր, 2012թ.՝ ՀՀ ժողովրդական նկարչի կոչում:

Պարգեւատրվել է Ժուկովի, «1941-1945թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի համար», «Արիության համար», «Կովկասի պաշտպանության համար», «Վարշավայի ազատագրման համար», «Բեռլինի գրավման համար» մեդալներով, «Հայրենական մեծ պատերազմի 1-ին եւ 2-րդ աստիճանի» շքանշաններով, «Կարմիր Աստղ» մեդալով, «1941-1945թթ. Հայրենական մեծ պատերազմի 50-ամյակ» հուշամեդալով: Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակիցների՝ Սանկտ-Պետերբուգի վետերանների խորհրդի նախագահն էր:

2015թ. պարգեւատրվել է Հայ առաքելական եկեղեցու «Սուրբ Սահակ եւ սուրբ Մեսրոպ Մաշտոց» շքանշանով:

2006թ. Սիսիանի իրենց առանձնատունը նվիրել էր պետությանը՝ իր եւ եղբոր՝ հայտնի քանդակագործ Արտաշես Հովսեփյանի տուն-թանգարան դարձնելու մտադրությամբ: ՀՀ մշակույթի նախարարության ֆինանսավորմամբ 2016թ. հոկտեմբերին սկսվել են տուն-թանգարանի հիմնանորոգման աշխատանքները:

Հեղինակ է բազմաթիվ գործերի, որոնց մեջ գերակշռում են բնապատկերն ու դիմանկարը: Ունի ուժեղ գունային ըմբռնողություն, հստակ ոճ, ազգային ավանդույթների պահպանման ու զարգացման անթաքույց ձգտում: Նրա լավագույն գործերից են՝ «Արագած-ծաղիկներ», «Մթնշաղ», «Սիսիան», «Ուռենիներ», «Կեչիների պուրակ», «Իշխանասար», «Ա.Վ.Գերասիմով», «Վիրաբույժը» եւ այլն:

Անհատական ցուցահանդեսներ է ունեցել Սանկտ-Պետերբուրգում, Մոսկվայում, Հայաստանի, Շվեյցարիայի, Հնդկաստանի, Շվեդիայի, Ֆինլանդիայի տարբեր քաղաքներում:

Նրա գործերը պահվում են Տրետյակովյան (Մոսկվա), Լենինգրադի, Երեւանի եւ այլ քաղաքների պատկերասրահներում:

Հայ ժողովրդի արժանավոր զավակի մահվան կապակցությամբ «Սյունյաց երկիր» թերթի խմբագրակազմը ցավակցում է մեծանուն սյունեցու հարազատներին ու մերձավորներին:

«Սյունյաց երկիր»    

Հրաժեշտ ենք տալիս 2025-ին, իսկ Սյունիքի մարզի հազարավոր հեկտար հողատարածքներ շարունակում են մնալ օկուպացված

15.12.2025 17:36

Կապանում հիմնանորոգված տանիքների թիվը հասել է 123-ի

15.12.2025 15:22

Զինծառայողին ինքնասպանության հասցնելու մեղադրանքով ձերբակալված կա

15.12.2025 15:20

Սահմանին շատ հանգիստ է, պատրաստվում ենք Ամանորին. տոնական օրերին ծառայությունն ավելի զգոն է իրականացվում. ՊՆ նախարար

15.12.2025 14:10

Վարդենյաց լեռնանցքում բուք է

15.12.2025 10:43

Ձեր պաշտոնավարման ժամանակ 45 գյուղի դպրոց է փակվում. Նարեկ Կարապետյանը Սյունիքի մարզպետին

14.12.2025 18:40

Սիոն արքեպիսկոպոս Ադամյանը Նիկոլ Փաշինյանի առաջ զեղչեց Գարեգին Երկրորդի անունը

14.12.2025 13:28

«Մանկական Եվրատեսիլ 2025» երգի մրցույթում Հայաստանը զբաղեցրեց 4-րդ հորիզոնականը. հաղթող երկիրը Ֆրանսիան է

13.12.2025 22:27

Արագածոտնի թեմի առաջնորդ Մկրտիչ Սրբազանի կալանքը 2 ամսով երկարաձգվել է

13.12.2025 16:15

Ըստ նախնական տվյալների՝ զինծառայողն իրեն ամրակցված զենքով կրակոց է արձակել գլխի շրջանում, ինչի հետևանքով մահացել է. ՔԿ

13.12.2025 12:58

Հայտնաբերվել է զինծառայող Սմբատ Մհերի Կիրակոսյանի դին՝ հրազենային վնասվածքով. ՊՆ

12.12.2025 23:14

«Մեր Ձևով» ժողովրդական շարժման անդամները այցելել են Սյունիքի մարզ․ Սիսիանում և Գորիսում բացվել են շարժման նոր մարզային գրասենյակներ (տեսանյութ)

12.12.2025 22:26