Կյանքից հեռացավ նշանավոր նկարիչ Զաքար Խաչատրյանը

23.01.2017 12:20
1875

    Հունվարի 21-ին՝ կյանքի 92-րդ տարում, Սանկտ-Պետերբուրգում մահկանացուն կնքեց ծագումով սիսիանցի հայ նշանավոր նկարիչ Զաքար Խաչատրյանը:

    Ծնվել է 1924թ. Սիսիանի շրջանի Սառնակունք գյուղում: Սովորել է ծննդավայրի եւ շրջկենտրոնի դպրոցներում: Մասնակցել է Հայրենական մեծ պատերազմին եւ ծանր վիրավորվելուց հետո վերադարձել ու սովորել Գորիսի մանկավարժական տեխնիկումում, ապա՝ Երեւանի երաժշտական ուսումնարանում: 1956թ. ավարտել է Լենինգրադի Ի.Ռեպինի անվան գեղանկարչության, քանդակագործության եւ ճարտարապետության ինստիտուտը, ստեղծագործել Երեւանում եւ Սիսիանում: 1960 թվականից կատարելագործվել է ԽՍՀՄ գեղարվեստի ակադեմիայի պրեզիդենտ Ալեքսանդր Գերասիմովի արվեստանոցում, աշխատել նաեւ Բորիս Իոգանսոնի հետ: 1962թ. Սիսիանում ստեղծել է մանկական նկարչական ստուդիա, որը հետագայում դարձել է գեղարվեստի դպրոց (1998թ. կոչվել է նրա անունով):

    1967թ. տեղափոխվել է Երեւան, ղեկավարել ուսուցիչների վերապատրաստման հանրապետական ինստիտուտի կերպարվեստի կաբինետը, դասավանդել Խ.Աբովյանի անվան մանկավարժական ինստիտուտում, աշխատել ամբիոնի վարիչ, գեղանկարչության ֆակուլտետի դեկան:

    1986թ. ստացել է պրոֆեսորի կոչում: ԽՍՀՄ եւ Հայաստանի նկարիչների միության, 1995 թվականից Սանկտ-Պետերբուրգի գիտության եւ արվեստի պետական ակադեմիայի անդամ էր: 1983թ. ստացել է ՀՀ վաստակավոր, 2005թ.՝ ՌԴ վաստակավոր, 2012թ.՝ ՀՀ ժողովրդական նկարչի կոչում:

    Պարգեւատրվել է Ժուկովի, «1941-1945թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի համար», «Արիության համար», «Կովկասի պաշտպանության համար», «Վարշավայի ազատագրման համար», «Բեռլինի գրավման համար» մեդալներով, «Հայրենական մեծ պատերազմի 1-ին եւ 2-րդ աստիճանի» շքանշաններով, «Կարմիր Աստղ» մեդալով, «1941-1945թթ. Հայրենական մեծ պատերազմի 50-ամյակ» հուշամեդալով: Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակիցների՝ Սանկտ-Պետերբուգի վետերանների խորհրդի նախագահն էր:

    2015թ. պարգեւատրվել է Հայ առաքելական եկեղեցու «Սուրբ Սահակ եւ սուրբ Մեսրոպ Մաշտոց» շքանշանով:

    2006թ. Սիսիանի իրենց առանձնատունը նվիրել էր պետությանը՝ իր եւ եղբոր՝ հայտնի քանդակագործ Արտաշես Հովսեփյանի տուն-թանգարան դարձնելու մտադրությամբ: ՀՀ մշակույթի նախարարության ֆինանսավորմամբ 2016թ. հոկտեմբերին սկսվել են տուն-թանգարանի հիմնանորոգման աշխատանքները:

    Հեղինակ է բազմաթիվ գործերի, որոնց մեջ գերակշռում են բնապատկերն ու դիմանկարը: Ունի ուժեղ գունային ըմբռնողություն, հստակ ոճ, ազգային ավանդույթների պահպանման ու զարգացման անթաքույց ձգտում: Նրա լավագույն գործերից են՝ «Արագած-ծաղիկներ», «Մթնշաղ», «Սիսիան», «Ուռենիներ», «Կեչիների պուրակ», «Իշխանասար», «Ա.Վ.Գերասիմով», «Վիրաբույժը» եւ այլն:

    Անհատական ցուցահանդեսներ է ունեցել Սանկտ-Պետերբուրգում, Մոսկվայում, Հայաստանի, Շվեյցարիայի, Հնդկաստանի, Շվեդիայի, Ֆինլանդիայի տարբեր քաղաքներում:

    Նրա գործերը պահվում են Տրետյակովյան (Մոսկվա), Լենինգրադի, Երեւանի եւ այլ քաղաքների պատկերասրահներում:

    Հայ ժողովրդի արժանավոր զավակի մահվան կապակցությամբ «Սյունյաց երկիր» թերթի խմբագրակազմը ցավակցում է մեծանուն սյունեցու հարազատներին ու մերձավորներին:

    «Սյունյաց երկիր»    

    3 օր անընդմեջ Ադրբեջանի ՊՆ-ն ապատեղեկատվություն է տարածում․ ՀՀ ՊՆ

    18.03.2025 10:38

    Սյունիքի մերօրյա քանդակագործները, որ կրում են քանքարավոր նախնիների ոգու ցոլքը

    18.03.2025 10:35

    Լույս է տեսել «Սյունյաց երկիր․ մշակութային» հանդեսի N 17-ը՝ նվիրված սյունեցի քանդակագործներին (մաս II)

    18.03.2025 10:23

    Պենտագոնն արձագանքել է Հայաստան զինտեխնիկայի հնարավոր տեղափոխման մասին լուրին

    17.03.2025 21:41

    Ռուբեն Վարդանյանի փաստաբանը Թրամփի խորհրդականի գրառումից հետո Բաքվում պահվող հայերի հարցով դիմել է Փաշինյանին և Միրզոյանին

    17.03.2025 20:55

    Կայացել է Կապան համայնքի ավագանու հերթական նիստը

    17.03.2025 19:42

    Ադրբեջանի ՊՆ-ն երկու օրվա ընթացքում չորրորդ ապատեղեկատվությունն է տարածել

    17.03.2025 17:46

    «Ադրբեջանը հայտարարում է՝ ճանապարհը պատկերացնում է ուղղակի «միջանցքի» տարբերակով, որով անարգել կգնա Նախիջևան. դա կնշանակի, որ ՀՀ սուվերենություն այլևս գոյություն չունի». Աշոտ Մելքոնյան

    17.03.2025 17:45

    «ՀՀ-ում ռևանշիստական միտումները լուրջ խոչընդոտ են հարաբերությունների կարգավորման գործընթացում»․ Բայրամովը հոդված է հրապարակել

    17.03.2025 16:40

    Արցախում Ադրբեջանն իրականացնում է նաև Արցախի մշակութային ժառանգության իսկության խեղաթյուրման քաղաքականություն. Հայկական լեռնաշխարհի մշակութային ժառանգության օմբուդսմեն

    17.03.2025 16:36

    Քարաթափում Տաթև-Լծեն ճանապարհին․ այն դարձել է միակողմանի երթևեկելի

    17.03.2025 12:43

    Թուրքական ԶԼՄ-ներում բազմաթիվ նյութերով ներկայացվել են ՀՀ պաշտոնական դիրքորոշումներն արտաքին քաղաքական հարցերի վերաբերյալ

    17.03.2025 12:40