Առնվազն բազմահարյուր սյունեցիների համար օգոստոսի 8–ը եղել և մնում է հիշատակի օր։ 1949 թ․ այդ օրը Կապանի շրջանի Վերին Հանդ գյուղում ծնվեց Մաքսիմ Անուշավանի Հակոբյանը։
Այսօր կրկին հիշում ենք Սյունյաց աշխարհի նշանավոր այդ զավակին, նորից հուշեր են արթնանում, կարոտն է թևածում․․․
Բարձր էր և շիտակ, իշխան էր ու տեր, իր բնօրրան Սյունիքի մշակն էր ու ծառան։
Բնությունը նրան տվել էր մեր քարափների համբերությունը, նաև մեծահոգություն, կամեցողություն, ինքնաբաշխումի խիզախություն։
Նրա ապրած կյանքը, հատկապես Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը ղեկավարելու տարիներին, հայրենի եզերքին, Հայ առաքելական եկեղեցուն, հայոց պետականությանն ու Արցախի Հանրապետությանն անմնացորդ նվիրվածության իսկական և վառ օրինակ էր։
Եվ Սյունիքի բնական ներուժը մեր լեռնաշխարհի զորացմանը ծառայեցնելը Մաքսիմ Հակոբյանի գերխնդիրներից էր։
Սյունիքում չկար մի բնակավայր կամ մի ոլորտ, որի խնդիրները վրիպեին նրա ուշադրությունից։
Երկրային կյանքին հրաժեշտ տվեց 2018 թ․ դեկտեմբերի 9-ին։ Հեռացավ, երբ տարիքը հոգնություն չէր բերել դեռ, երբ ցող էր ցանում Սյունյաց աշխարհի մարգերին, երբ մահը, կարծեք, լեռան հետևում դեռ պիտի լիներ։
Իհարկե, ամեն անգամ այդ հուշերից լավատեսություն և հույս ենք քաղում։ Սակայն Մաքսիմ Հակոբյանի կերպարը կդադարեր հիշարժան ու դրվատելի լինելուց, եթե նրա ծննդյան օրը մտաբերեինք սոսկ արած–դրածը, թողած հետքը, եթե շարունակեինք կրկնել մեր հիշողությունները։
Նա, առանց չափազանցության և ինչ–որ իմաստով, մեր փոքր հայրենիքի խորհրդանիշներից մեկն էր դարձել։ Ու այդ ընկալումն ավելի է խորանում մեր քրքրված ժամանակաշրջանի համապատկերի վրա։
Եվ Մաքսիմ Հակոբյանին, նաև մեր բազում արժանավոր նախնիներին հիշելիս, կամա թե ակամա, կանգնում ենք իրականության հետ առերեսվելու հրամայականի առջև։ Ու պարտադրված ենք լինում պատասխանել գլխավոր հարցին՝ կարողանո՞ւմ ենք արժանապատիվ տերը լինել մեր երկրի ու նրանց թողած ժառանգության։
Եվ ինչ է պարզվում վերստին․ մեր հին ցավերն են նորից արթնացել, ճակատագիրը կրկին իր ուժերն է փորձարկում մեզ վրա․․․
Բայց և, փա՜ռք Բարձրյալին, սյունեցիների մեծ մասը գիտակցում է՝ մեր մրսած, շնչահատ արժանապատվությունը պետք է նախնական տեսքի բերենք։ Պետք է փնտրենք ու գտնենք այն կածանը, որ ինքներս մեզ գտնելու ճանապարհ կհասցնի։
Ու որքան էլ ծանրացած ենք մեղքերով ու վերքերով, չպետք է հրաժարվենք նախնյաց սրբազան պատվիրանը կատարելուց, որն այսպես է բանաձևել մեր մեծ քնարերգուն․
«Մենք դեռ հազար հոգեվարք ենք մերժելու
(Քեռու կանչն է լսել Դավիթը հորում):
Թե մեռնել կա, հայերեն ենք մեռնելու,
Ինչպես մաքուր ցորենի հունդը հողում» և, անպայման, Հայաստան ենք մնալու։
«Սյունյաց երկիր»