Մեկը՝ «Պատվավոր լեռնագործներից»

03.06.2020 11:04
1049

Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի` հանրապետության հանքարդյունաբերության հսկայի hիմնադրմանը եւ կայացմանը նպաստել են բազում շարքային լեռնագործներ։ Ձեռնարկության ակունքներում է կանգնած վաստակաշատ լեռնագործ Շահեն Հայրապետյանը, ում աշխատանքային կենսագրությունն անցել է Գանձասարի բաց հանքում` որպես էքսկավատորավար։ Ծնվել է 1928-ին Գորիսի շրջանի Տաթեւ գյուղում` Միքայել եւ Վարսենիկ Յազուլյանների ընտանիքում։ Բազմաշունչ ընտանիքի երեխաներից ավագն է եղել Շահենը։ Մի ընտանիքում տասը երեխա էր հասակ առնում։ Մանկությունը եւ պատանեկությունն անցել են Մեծ հայրենականի եւ հետպատերազմյան դժվարին տարիներին։ Ստալինյան բռնաճնշումների ալիքը նրանց ընտանիքին եւս հասավ։ 1948-ին, երբ հայրը բռնեց աքսորի ճամփան, ընտանիքի հոգսը ծանրացավ 20-ամյա Շահենի ուսերին։ Ի՞նչն էր հոր աքսորվելու պատճառը. արհեստավոր մարդը բազմանդամ ընտանիքի հոգսերը հոգալու համար մասնավոր աշխատանք էր կատարում հարեւան ադրբեջանական շրջանում։ Պատճառաբանում էին, թե դա բացասաբար է անդրադառնում աշխօրերի կատարմանը։ Ինչեւէ։ Շահենը տեղափոխվեց Քաջարան եւ աշխատանքի ընդունվեց պղնձամոլիբդենային կոմբինատում։

Պատերազմից հետո երկրի քայքայված տնտեսությունը վերականգնելու համար աշխատուժի սուր պակաս կար, նախ մասնագիտական հմտություններ ստացավ պրոֆտեխնիկական ուսումնարանում, հետո բեռնատարներով, մոտ 200 հոգու, որոնց մեջ էր Շահենը, տարան լեռնագործների ավան` Հանքավան։ Հիշում է աշխատանքային գործունեության առաջին օրը` 1948 թ. մայիսի 15։ Այն ժամանակ կոմբինատ չկար, Քաջարանն էլ Փիրդովդան էր կոչվում եւ մի քանի տեղամաս` շինարարական տեղամաս։ Ինքն էլ 30 հոգու բրիգադավար էր` որմնադիրների, ծեփագործների եւ այլն։ 1950-ին կոմբինատը սկսեց գործել, ինքն էլ անդամագրվեց լեռնագործների կոլեկտիվին։

Շահենի եւ նրա նման նվիրյալների շնորհիվ կոմբինատը կոմբինատ դարձավ եւ սկսեց երկրին պղնձի եւ մոլիբդենի խտանյութ մատակարարել։ Ճանաչումը նվիրված աշխատանքի շնորհիվ շուտ եկավ։ Լավագույն աշխատանքի համար, ավելի ստույգ ամենօրյա առաջադրանքները գերակատարելու համար արժանացել է «Պատվավոր լեռնագործ» կոչման, 1975-ին` պարգեւատրվել «Աշխատանքային կարմիր դրոշի» շքանշանով, բազմիցս խրախուսվել պատվոգրերով ու մեդալներով։ Նրա եւ աշխատանքային ընկերների գործունեությանն անդրադարձել է համամիութենական մամուլը։

Ի դեպ, բաց հանքում էր աշխատում եղբայրը` Հրանտիկը` նույնպես էքսկավատորավար։ Շրջանային թերթը (4-ը օգոստոսի, 1979 թ.) տպագրել է եղբայրների լուսանկարը` որպես արտադրության առաջավորներ։ Ի դեպ, երկուսն էլ լուսանկարային տեքստում ներկայացված են որպես կոմբինատի բաց հանքի լավագույն աշխատողներ։ Եվ այսպես մինչեւ վաստակած հանգստի անցնելը կենսագրություն է հյուսել լեռնագործների կոլեկտիվում։ Ամուսնացել է համագյուղացի Ծաղիկ Դանիելյանի հետ եւ ունեցել յոթ զավակ, 16 թոռ, այժմ էլ` ինը ծոռ։

Հունիսին է ծնվել Շահեն Հայրապետյանը։ Թեպետ ամսաթիվը ստույգ չէ, բայց հարազատները մի օր են ընտրում եւ սիրելի հոր, պապիկի, գերդաստանի ավագի ծննդյան տարեդարձը հավուր պատշաճի նշում։ Թեեւ կյանքի տասներորդ տասնամյակն է թեւակոխել, բայց սթափ գիտակցություն եւ հիշողություն ունի։ Եվ այժմ էլ, թեպետ առաջացած տարիքին` հետաքրքրվում է հանապազօրյա կյանքով եւ մերօրյա իրադարձություններով։ Նաեւ թոռներին ու ծոռներին հետաքրքրական պատմություններ է անում անցած-գնացած օրերի մասին։

Ծնունդդ շնորհավոր, Շահեն պապ, պատվավոր մարդ ու լեռնագործ։

 

 Վահրամ Օրբելյան

Նովգորոդի մարզում գտնվող ՌԴ նախագահի նստավայրի վրա ուկրաինական 91 անօդաչու թռչող սարք է հшրձակվել․ Լավրով

29.12.2025 20:42

Ադրբեջանում բացվել է «Իրևանի պետական ադրբեջանական դրամատիկական թատրոն»

29.12.2025 20:23

Իրանը վճռական է տրամադրված զարգացնելու Հայաստանի հետ հարաբերությունները տարբեր ոլորտներում․ Էսմայիլ Բաղայի

29.12.2025 20:05

Եղևնիների պուրակում

29.12.2025 16:06

Սվարանցը սգում է իր արժանավոր զավակի՝ Արթուր Առաքելյանի մահը

29.12.2025 15:20

«Սյունյաց երկրի» խմբագրատանը հյուընկալվել են Թեհրանի «Իսկանյուզ» լրատվական կայքի ներկայացուցիչները

29.12.2025 14:53

ՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներ․ Լարսը փակ է բեռնատարների համար

29.12.2025 12:17

Արցախ վերադարձի հարցը Փաշինյանի համար փակված է, մեզ համար փակված չէ, կա նոյեմբերի 9-ի փաստաթուղթ, որն ուժի մեջ է․ Վիտալի Բալասանյան

29.12.2025 12:13

Սյունյաց աշխարհի մերօրյա մատենագիրը (վավերագրական ֆիլմ՝ նվիրված «Սյունյաց երկիր» թերթի խմբագիր Սամվել Ալեքսանյանին՝ ծննդյան70-ամյակի կապակցությամբ)

29.12.2025 11:50

Ամանորի շեմին՝ 15 նոր փոխադրամիջոց Կապանի երթուղային ցանցին. հարգանք համայնքապետ Գևորգ Փարսյանին

29.12.2025 11:39

Սյունյաց աշխարհի մեծանուն զավակ Աշոտ Մինասյանին, որ չարչարանաց ճանապարհին է

29.12.2025 11:14

Շատ արդյունավետ հեռախոսազրույց ունեցա Պուտինի հետ՝ Զելենսկու հետ այսօրվա հանդիպումից առաջ․ Թրամփ

28.12.2025 22:58