«Պո­չամ­բար­ներն աղե­տա­լի վի­ճակ են ստեղ­ծել Հա­յաս­տա­նի հա­մար»

23.10.2019 14:17
838
Ռուսաստանի Կրասնոյարսկի երկրամասում օրերս փլուզվեց ոսկու հանքավայրի պոչամբարի ամբարտակը: 

Դրա ողջ պարունակությունը հեղեղել է 2 հանրակացարան: Որպես փլուզման պատճառ դիտարկվում է պոչամբարի կառուցման ժամանակ տեխնոլոգիական կանոնները չպահպանելը կամ անձրևները:

Ցանկացած նման դեպք ահազանգ է նաև Հայաստանի համար: 

Հիշեցնենք՝ վերջին ամիսներին «Թեղուտի» պղինձ-մոլիբդենային հանքավայրի շահագործումից առաջ բնապահպանների կողմից ահազանգ հնչեց, որ այս հանքավայրի պոչամբարի պատվարը դժվար թե 6 ամիս դիմանա: 

Այնուամենայնիվ, հանքավայրը շահագործվեց, այդ ընթացքում անգամ թույլ ուժգնությամբ երկրաշարժ տեղի ունեցավ, իսկ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն էլ դրանից հետո հակադարձեց բնապահպաններին, թե «աղմուկ բարձրացավ՝ իբր Թեղուտի հանքի պոչամբարի պատվարը փլուզման եզրին է: Եթե այդ պնդումները ճշմարիտ լինեին, պատվարը պիտի տեղի ունեցած երկրաշարժի հետևանքով փլված լիներ»: 

Հանքավայրի պոչամբարի պատվարի հարցով մտահոգվողները հատկապես նշում են, որ դրա փլուզման դեպքում առաջին հարվածը կհասնի Շնող գյուղին: 

Օրերս էլ «Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատ» ՓԲ ընկերությանը պատկանող Արծվանիկի պոչամբարի մետաղյա խողովակաշարի 2-րդ դյուկերում տեղի ունեցած վթարի հետևանքով հոսքաջրերը լցվեցին Ողջի գետը, աղտոտեցին շրջակա տարածքը:

Ամուլսարին վերաբերող քննարկումների ժամանակ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը բազմիցս ասել է՝ եթե ռիսկերը կառավարելի լինեն, Ամուլսարի հանքավայրը կաշխատի: 

Մինչդեռ, բնապահպանների պնդմամբ, տարբեր երկրներում տեղի ունեցող բնապահպանական աղետներն ապացուցում են, որ այս ոլորտում ռիսկերի կառավարելիության մասին խոսելիս պետք է առավելագույնս համոզված լինես, որ հարցի վերաբերյալ տեսական և գործնական դիտարկումները համապատասխանում են իրար:

Բնապահպան Հակոբ Սանասարյանը «Փաստի» հետ զրույցում նշում է՝ նույնիսկ ամենահզոր երկրներում, որտեղ միլիոնավոր դոլարներ են ծախսում անվտանգության ապահովման համար, հնարավոր չէ լիովին կառավարել ռիսկերը: 

«Իսկ Հայաստանում այս հարցում անտերություն է: Աղետներ, պոչամբարների պայթյուններ, բնակչության զանգվածային տեղաշարժ, թունավորումներ են եղել Չիլիում, Բրազիլիայում, աֆրիկական երկրներում, Ռուսաստանում և այլուր: 

Դեպքեր են գրանցվել, երբ հարյուր հազարավոր մարդկանց խմելու ջուրը վերացել է, ասենք, մարդիկ, որոնք ապրում էին գետի հովտում, միանգամից զրկվել են ջուր խմելու և օգտագործելու հնարավորությունից: 

Վերադառնանք Հայաստան. ինքներդ տեսաք, որ օրերս Արծվանիկի պոչամբարի խողովակը պայթեց: 

Պոչանքը լցվեց Ողջի գետը, աղտոտեց շրջակա միջավայրը, իսկ դա մաքրելն անհնար է, քանի որ այն ներծծվում է հողի մեջ և ծանր մետաղներով ու ռադիոակտիվ տարրերով աղտոտում հողային տարածքը»,-ասում է Սանասարյանը: 

Բնապահպանը նշում է՝ այստեղից էլ կարող ենք հետևություններ անել, որ ռիսկերի կառավարելիության մասին խոսքերը խաբեություն են: 

«Մեկ այլ խնդիր է Թեղուտի պոչամբարը: Այն ավելի բարձր է կառուցված, քան Շնող գյուղը: «Վալլեքս» ընկերությունը դադարեցրեց հանքավայրի շահագործումը՝ ասելով, որ պոչամբարը կարող է պայթել: 

Նա այդ մասին տեղյակ էր պահել թե՛ կառավարությանը, թե՛ «ՎՏԲ Հայաստան» բանկին: Կառավարությունը, սակայն, նորից շահագործեց հանքավայրը՝ առանց անվտանգությունն ապահովելու, միայն մի թղթի հիման վրա, որում ասվում էր, որ հանքավայրի շահագործումն անվտանգ է: 

Նույն պատկերն ունենք նաև մյուս պոչամբարների դեպքում: Գնացեք և տեսեք, թե մեր պոչամբարներն ինչ աղետալի վիճակ են ստեղծել Հայաստանի համար»,-եզրափակում է մեր զրուցակիցը:

 ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Չենք ծրագրում դադարեցնել ռուսական հեռուստաալիքների հեռարձակումը․ ԲՏԱ նախարարություն

24.12.2024 22:14

Մի շարք պատմամշակութային օբյեկտներ ստացել են հուշարձանի կարգավիճակ

24.12.2024 20:21

Փաշինյանին հրավիրում եմ բանավեճի, եթե նա պարտվի, պետք է փոխի ԼՂ հարցում իր քաղաքականությունը. Օսկանյան (տեսանյութ)

24.12.2024 20:10

Սուրբ Ստեփանոսի տոնին Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում տեղի ունեցավ սարկավագական ձեռնադրություն

24.12.2024 18:34

Բացահայտ ծաղր է խաղաղության քարոզն այն պայմաններում, երբ Ադրբեջանի նախագահը հայտարարում է, որ 300,000 ադրբեջանցի արդեն դիմել է Հայաստանի վարչապետին՝ «Հայրենիք վերադառնալու» նպատակով. Թաթոյան

24.12.2024 17:06

Անպտղության հաղթահարման ծրագրով այս տարի 486 երեխա է ծնվել, նրանցից 25-ը` զոհված զինծառայողի ընտանիքում. Անահիտ Ավանեսյան

24.12.2024 16:19

Էրդողանը և Ալիևը քննարկել են հայ - ադրբեջանական կարգավորման գործընթացը

24.12.2024 16:14

Սպասվում է առանց տեղումների եղանակ. օդի ջերմաստիճանը կնվազի 4-6 աստիճանով

24.12.2024 15:30

Իսրայելը ստանձնել է Թեհրանում «Համաս»-ի առաջնորդ Իսմայիլ Հանիեի սպանության պատասխանատվությունը

24.12.2024 14:11

Նիկոլ Փաշինյանին հրավիրում եմ դեմ առ դեմ բանավեճի. Հայկ Դեմոյան

24.12.2024 14:07

Եթե բանավիճելու բան չունեք, ուրեմն գնացեք Ձեր թոշակին կամ դատերին. Նիկոլ Փաշինյանը՝ ՀՀ նախկին նախագահներին

24.12.2024 12:33

Աշխատանքային 8 ժամը դարձնել 7, բայց նույնը թողնել աշխատավարձը. Սոցապ նախարարության առաջարկը

24.12.2024 12:25