Այսօր Առնո Բաբաջանյանի ծննդյան օրն է

22.01.2019 11:57
1078

<<Ես ազատ ժամեր չունեմ և չեմ էլ ունեցել: Ամբողջ կյանքում նման եմ եղել պաշարված ամրոցի: Այո, ես պաշարված եմ հնչյուններով: Քուն թե արթուն ղողանջների մեջ եմ: Մի զարմացեք, եթե ասեմ, որ իմ տեսած երազներն էլ հնչյունների հետ են կապված: Այդ հնչյուններից ես ընտրում եմ սրտահաճները և երգեր հորինում: Ինձ համար ազատ ժամ ունենալ՝ նշանակում է կտրվել հնչյուններից, որ նույնն է, թե հրաժեշտ տալ կյանքին․․․>>

Առնո Բաբաջանյան

Հայ բեմի մեծ վարպետ Առնո Բաբաջանյանը ծնվել է 1921 թ․-ի հունվարի 22-ին Երևանում։ Նրա հայրը շնորհալի մարդ էր, նվագում էր ֆլեյտա: Առնոյի կյանքում առաջին հանդիպումն իսկական կոմպոզիտորի հետ տեղի է ունեցել մանկապարտեզում: Նա միշտ սիրով է հիշել այդ հանդիպումը.

«Մի անգամ եկավ մի այցելու: Այդ մարդը խնդրեց մեզ երգել, որպեսզի իմանա, թե ով լավ ձայն ունի: Ես նույնպես երգեցի և ռիթմի տակ ծափ տվեցի: Այդ մարդը լսեց ու ասաց, որ պիտի զբաղվեմ երաժշտությամբ: Ավելի ուշ իմացա, որ այդ մարդը Արամ Իլյիչի Խաչատրյանն էր»:

Իր առաջին երաժշտական ստեղծագործությունը Բաբաջանյանը գրել է 9 տարեկան հասակում։ 1938 թ․-ին նա մեկնել է Մոսկվա և ընդունվել Գնեսինների անվան երաժշտական քոլեջի վերջին կուրս, որն ավարտելուց հետո ընդունվել է Չայկովսկու անվան կոնսերվատորիան ՝ Բ. Մ. Բեռլինի դաշնամուրի դասարան:

Շուտով Բաբաջանյանն ընդունվել է Երևանի պետական կոնսերվատորիային կից երաժշտական դպրոց, որն ավարտելուց հետո սովորել է նաև կոնսերվատորիայում։ 1948 թ․-ին ուսումը շարունակել է Մոսկվայի կոնսերվատորիայի դաշնամուրի բաժնում՝ միաժամանակ կատարելագործել է իր ունակությունները Մոսկվայի հայ մշակույթի տան երաժշտական ստուդիայում։ 1950-1956 թթ. դասավանդել է Երևանի կոնսերվատորիայում։ 1956-ից ապրել և աշխատել է Մոսկվայում՝ պահպանելով իր հայկականությունը։

Առնո Բաբաջանյանի ստեղծագործական կատարելաոճը ձևավորվել է Արամ Խաչատրյանի և Սերգեյ Ռախմանինովի ազդեցությամբ: Դա առավել արտահայտվել է նրա առաջին երկու գործերում՝ դաշնամուրի և ջութակի կոնցերտներում: Սակայն Բաբաջանյանի ստեղծագործական անհատականությունը դրսևորվել է հիմնականում դաշնամուրի և նվագախմբի համար գրած «Հերոսական բալլադում», ապա՝ դաշնամուրային տրիոյում:

Բաբաջանյանի ինքնատիպ ոճը դրսևորվել է նաև ջութակի ու դաշնամուրի սոնատում, թավջութակի կոնցերտում: Նրա «Վաղարշապատի պար», «Պրելյուդ» և «Էքսպրոմտ» գործերն արժանացել և այսօր էլ արժանանում են բարձր գնահատականի: Մեծ հայտնիություն ու սեր են վայելում «Էլեգիա», «Հայկական ռապսոդիա», «Նոկտյուռն» գործերը: Նորարարական առանձնահատկություններով են օժտված «Պոլիֆոնիկ սոնատը», հատկապես` «Վեց պատկերը»:

 

 

Առնո Բաբաջանյանի ստեղծագործությունները մինչև օրս շարունակվում են երգվել աշխարհի ամենահայտնի բեմերից։ Այդ անմահ երգերի շարքին են պատկանում «Королева красоты», «Голубая тайга», «Улыбнись», «Будь со мной», «В нежданный час» երգերը, ինչպես նաև Եվգենի Եվտուշենկոյի հետ գրած երգերից «Не спеши», «Чёртово колесо», «Твои следы», Անդրեյ Վոզնեսենսկու հետ գրված «Год любви», «Москва-река», «Верни мне музыку» երգերը։ «Առաջին սիրո երգը» և «Երևան»- ը այսօր էլ շարունակում են կենդանի մնալ հայի շուրթերին։

Առնո Բաբաջանյանի աշխատանքներին հաճախ արելի է հանդիպել Խորհրդային լավագույն ֆիլմերում՝ «Առաջին սիրո երգը», «Երջանկության մեխանիկան», «Հարսնացուն հյուսիսից» և այլն։

Առնո Բաբաջանյանը մահացել է 1983 թվականի նոյեմբերի 11-ին Երևանում։ Բաբաջանյանի անունով կոչվել են Հայֆիլհարմոնիայի փոքր դահլիճը, փողոց, երաժշտական ուսումնարան, 2003 թ․-ին կանգնեցվել է նրա հուշարձանը: Բաբաջանյանին շնորհվել է ԽՍՀՄ Ժողովրդական արտիստի կոչում, ինչպես նաեւ մի շարք այլ պարգեւներ։ Ամուսնացած է եղել դաշնակահարուհի Թերեզա Բաբաջանյանի հետ։ Նրանց որդին հայտնի դերասան և երգիչ Արա Բաբաջանյանն է։

 

 

Վրաստանի տուրիստական կազմակերպությունն իր էջից հեռացրել է Լոռու մարզին վերաբերող աղմկահարույց գրառումը, որով կիսվել էր Զուրաբիշվիլին

05.11.2024 00:30

Հայ դատի Ամերիկայի հանձնախմբի դիրքորոշումը՝ ԱՄՆ նախագահական ընտրություններին ընդառաջ

04.11.2024 21:36

Վրաստանի նախագահի հերթական խառնակչությունը՝ հեռանալուց առաջ․ Վահե Սարգսյան

04.11.2024 20:34

Զուրաբիշվիլին մի շարք հայկական հուշարձաններ ներկայացրել է իբր թե «պատմական Վրաստանի» մաս

04.11.2024 20:06

Իրանի նախագահ Մասուդ Փեզեշքիանը կմասնակցի COP29-ին

04.11.2024 19:44

«Ճանապարհային դեպարտամենտ» հիմնադրամը վարորդներին հորդորում է երթևեկել ձմեռային անվադողերով

04.11.2024 15:39

ԿԽՄԿ աշխատակիցները հերթական անգամ տեսակցել են Բաքվում պահվող հայ գերիներին

04.11.2024 15:30

Վաղը Մոսկվայում Հայաստանի դեսպանն իր հավատարմագրերը կհանձնի Պուտինին

04.11.2024 14:51

Սահմանադուռ և սահմանապահ Ագարակ քաղաքը 75 տարեկան է

04.11.2024 13:17

Գորիսում առաջին անգամ անցկացվեց պատանիների բռնցքամարտի միջազգային մրցաշար

04.11.2024 12:20

Ռոբերտ Ղուկասյանը մասնակցել է մարզում առաջին անգամ կազմակերպված «Սյունյաց թևեր» սպորտային-տեղեկատվական փառատոնին

03.11.2024 22:46

Սիսիանի «Զանգեր» կոչվող հատվածում ձյուն է տեղում. տեսանյութ

03.11.2024 21:43