Հանուն հայրենիքի՝ Դավիթբեկաբար․ ուխտագնացությունների շարք՝ Դավիթ Բեկի զորահրամանատարների շիրիմներին

19.04.2022 13:09
3884

Վերնագրում տեղ գտած կարգախոս-արտահայտությունը՝ «Հանուն հայրենիքի՝ Դավիթբեկաբար», Գարեգին Նժդեհի փառապանծ զորաշարքերի նշանաբանն էր 1920-21 թվականներին...

Հաշվի առնելով Արցախի և Սյունիքի շուրջ ստեղծված ռազմաքաղաքական ներկա տագնապալից վիճակը, մենք նախընտրեցինք հենց այդ կարգախոսը՝ այսօր մեկնարկած մեր ուխտագնացությունների համար։

Մեկնարկած ուխտագնացությունները ոգեշնչող առիթով են․ լրանում է Դավիթ Բեկի գլխավորած ազգային-ազատագրական շարժման 300-ամյակը...

Եվ այդ կապակցությամբ «Սյունյաց երկրի» խմբագրակազմը ձեռնարկել է ուխտագնացությունների շարք՝ Դաբիթ Բեկի և նրա զորավարների ու կողմնապետերի անվամբ սրբացած վայրեր...

Այսօր՝ ապրիլի 19-ին, առաջինն այցելեցինք Կապանի տարածաշրջանի Բեխ գյուղ, որտեղ հանգչում է Դավիթ Բեկի փառապանծ հրամանատարներից մեկի՝ Բալի զորավարի աճյունը։

Բալի զորավարը  լեգենդար Մելիք-Փարսադանի որդին էր, ով նույնպես Դավիթ Բեկի հավատարիմ աջակիցներից էր, բայց սպանվեց ուրացած և թրքաբարո հայ իշխանավորի կողմից (Ագուլիսում)։

Բալի զորավարի գերեզմանը Բեխի Սուրբ Գևորգ եկեղեցու բակում է։

Եկեղեցին հնամենի սրբավայրում վերաշինվել է 18-րդ դարում, կրկին նորոգվել 1903 թվականին (որմնադիրն էր Կավարտ գյուղացի Մարգարա Հակոբյանը և Հովհաննեսյանց ազգանունով մեկ այլ վարպետ)։ Եկեղեցին վերջին անգամ վերանորոգվել է 2011-ին՝ հովանավորությամբ մոսկվայաբնակ արծվանիկցի Միշա Մարգարյանի։

18-րդ դարասկզբի ազգային-ազատագրական պայքարում նշանակալից դեր ունեցած Բեխն ուշագրավ է մեկ այլ առումով ևս․ պատմագիտության մեջ շրջանառվում է վարկած, որ այդ գյուղի զավակ էր Դավիթ Բեկ գահերեց զորավարը։

Մեզ ուղեկցող Ռաֆիկ Հայրապետյանը  հետաքրքիր հուշեր պատմեց Դավիթ Բեկի և Մելիք-Փարսադանյանների իշխանական գերդաստանի մասին՝ հուշեր, որ երեք դար շարունակ պահպանվում են կապանցիների հիշողության մեջ և փոխանցվում սերնդեսերունդ։

Մենք խոնարհվեցինք Բալի զորավարի գերեզմանի առջև, ծանոթացանք այդ պանթեոնում գտնվող մյուս տապանաքարերի վրա առկա վիմական գրություններին, որից հետո մոմավառություն կատարեցինք Սուրբ Գևորգ եկեղեցում՝ խնդրելով Բարձրյալին՝ չխաթարել հայոց Արցախի լինելիությունը և Սյունիք-հարազատ մոր գիրկը վերադարձնել մեր հայրենական այն տարածքները, որ վերջին երկու տարում ադրբեջանցիներն անարգել բռնազավթել են և իրենց տիրապետության տակ դրել։

Դավիթ Բեկի և նրա զորավարների հետքերով ուխտագնացությունների շարքը շարունակություն կունենա․ անպայման կայցելենք Թորոս իշխանի գերեզմանին (Եղվարդ), Առաքել զորապետի գերեզմանին (Շիշկերտ), Սարգիս հրամանատարի շիրիմին (Շվանիձոր) և, իհարկե, Մխիթար Սպարապետի և Մելիք Բարխուդարի գերեզմաններ, որ գտնվում են հին Խնձորեսկի Անապատի եկեղեցու բակում:

Շրջագայությունները կավարտվեն Վահանավանքում, որտեղ գտնվում է Դավիթ Բեկի ենթադրյալ գերեզմանը:

Իսկ հունիսին կթողարկվի «Սյունյաց երկիր. մշակութային» հանդեսի հատուկ համար՝ նվիրված հայոց պատմության ամենափառավոր էջերից մեկին՝ Դավիթ Բեկի գլխավորած ազգային-ազատագրական պայքարին, որի արդյունքում Սյունյաց աշխարհը մաքրվեց թուրք զավթիչներից և օտարամուտ մյուս տարրերից, բոլոր դավաճանները և ուրացողներն էլ գլխատվեցին գահերեց զորավարի կողմից:

«Մանկական Եվրատեսիլ 2025» երգի մրցույթում Հայաստանը զբաղեցրեց 4-րդ հորիզոնականը. հաղթող երկիրը Ֆրանսիան է

13.12.2025 22:27

Արագածոտնի թեմի առաջնորդ Մկրտիչ Սրբազանի կալանքը 2 ամսով երկարաձգվել է

13.12.2025 16:15

Ըստ նախնական տվյալների՝ զինծառայողն իրեն ամրակցված զենքով կրակոց է արձակել գլխի շրջանում, ինչի հետևանքով մահացել է. ՔԿ

13.12.2025 12:58

Հայտնաբերվել է զինծառայող Սմբատ Մհերի Կիրակոսյանի դին՝ հրազենային վնասվածքով. ՊՆ

12.12.2025 23:14

«Մեր Ձևով» ժողովրդական շարժման անդամները այցելել են Սյունիքի մարզ․ Սիսիանում և Գորիսում բացվել են շարժման նոր մարզային գրասենյակներ (տեսանյութ)

12.12.2025 22:26

Պուտինը և Էրդողանը քննարկել են Հարավային Կովկասում խաղաղության գործընթացը

12.12.2025 19:01

Ինչպիսին է ՀՀ քաղաքական ուժերի վարկանիշը` ըստ «Գելափ Ինթերնեշնլի» հարցման

12.12.2025 18:55

Վահե Շաբանյան — ԶՊՄԿ հարստացուցիչ ֆաբրիկայի ֆլոտատոր

12.12.2025 16:49

Կապան․ կացարան անօթևան մարդկանց

12.12.2025 16:26

Մեղրու գավառի սահմանների ձևավորման գործընթացը 1922-1929 թթ․

12.12.2025 16:00

Ղարաբաղի առանձին շրջաններից տեղահանված ընտանիքների համար բնակարանային մատչելիության ապահովման պետական աջակցության ծրագրի շրջանակում տրամադրված հավաստագրերի գործողության ժամկետը երկարացվել

12.12.2025 14:06

2025թ. առաջին 9 ամիսների արդյունքները՝ կառավարության կողմից չկատարված ծրագրեր և կրկնապատկված պետական պարտք. «ԼՈՒՅՍ» հիմնադրամ

12.12.2025 11:15