Ծերության, հաշմանդամության և կերակրողին կորցնելու դեպքում նպաստների չափն ավելացել է մինչև 25 500 դրամ, ինչն էլ կարող է այդ անձանց շրջանում ծայրահեղ աղքատությունը բացառելու խթան հանդիսանալ: «Արմենպրես»-ի հետ զրույցում ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության Կենսաթոշակային ապահովության վարչության պետ Անահիտ Գալստյանը խոսեց նպաստ ստանալու չափորոշիչների մասին, կոռուպցիոն ռիսկերի, առավելությունների, թերությունների և այլ հարցերի մասին:
- Տիկին Գալստյան, նպաստների չափերն ավելացել են ծերության, հաշմանդամության, կերակրողին կորցնելու թիրախային խմբերում: Ինչո՞ւ են ընտրվել հենց այս խմբերը:
-Մենք ընտրել ենք հենց այս խմբերը, քանի որ սրանք փոխկապակցված են կենսաթոշակների հետ: Այսինքն՝ ծերության նպաստ են նշանակում նրանց, ովքեր չունեն կենսաթոշակի իրավունք, հաշմանդամության նպաստ ստանում են նրանք, ովքեր ունեն հաշմանդամության կարգ, բայց չունեն հաշմանդամության կենսաթոշակի իրավունք և կերակրողին կորցնելու դեպքում նպաստ է նշանակվում նրանց, ում կորցրած կերակրողը չունի օրենքով պահանջվող նվազագույն աշխատանքային ստաժ: Սրանք այն խմբերն են, որոնք գալիս են լրացնելու կենսաթոշակային ապահովությունն այն դեպքում, երբ կենսաթոշակային ապահովության պահանջվող աշխատանքային ստաժը չկա:
-Տիկին Գալստյան, քանի՞ տարեկանից սկսած կարելի է ստանալ ծերության նպաստ:
-Ծերության նպաստ կարող է ստանալ 65 տարին լրացած և կենսաթոշակ ստանալու իրավունք չունեցող անձը: Լինում են դեպքեր, երբ մեզ մոտ գալիս են 63 տարին լրացած անձինք և ցանկանում են աշխատանքային կենսաթոշակ ստանալ, սակայն իրենց ստաժն 9 տարի է լինում: Այս դեպքում մենք չենք կարող նշանակել ո՛չ աշխատանքային կենսաթոշակ, և ո՛չ էլ ծերության նպաստ: Լուծումն այսպիսինն է՝ անձը կամ պետք է սպասի մինչև 65 տարին լրանա, հետո դիմի ծերության նպաստի համար, կամ, եթե աշխատում է, ապա 1 տարի հետո (երբ կլրանա աշխատանքային ստաժի 10 տարին) դիմի աշխատանքային կենսաթոշակ ստանալու համար: Նույնը հաշմանդամություն ունեցողների, ինչպես նաև կերակրողին կորցնելու պարագայում է գործում: Հաշմանդամություն ունեցող անձը չունի համապատասխան աշխատանքային ստաժ, ստանում է հաշմանդամության նպաստ, մինչև համապատասխան աշխատանքային ստաժ ունենալը: Կերակրողին կորցնելու նպաստը մի փոքր այլ է, եթե երեխան կորցրել է ծնողին և նա չի ունեցել նազագույնը 10 տարվա ստաժ, ապա երեխային նշանակվում է կերակրողին կորցնելու նպաստ:
-Ի՞նչ սկզբունքով են ծերության, հաշմանդամության, կերակրողին կորցնելու դեպքումնպաստների չափերը դարձել 25 500 դրամ:
-Բոլոր նպաստները մինչ այժմ պակաս են եղել 25 500 դրամից: Ամենաբարձր նպաստը՝ այս երեք խմբերի դեպքում, եղել է առաջին կարգի հաշմանդամություն ունեցողների և հաշմանդամ երեխա ճանաչված անձանց համար, որը եղել է 21 500 դրամ: Ամենացածր նպաստը եղել է 16 հազար դրամ, որ սահմանված էր ծերության, հաշմանդամության 3-րդ խմբի և կերակրողին կորցնելու դեպքում նպաստների համար:
Հանրապետությունում այս պահի դրությամբ առավելագույնը քանի՞ հոգի կարող է նպաստստանալ:
-2019 թվականի հունվար ամսվա վճարման ցուցակներով ավելի քան 64 հազար շահառու կարող է նպաստ ստանալ: Ծերության, հաշմանդամության, կերակրողին կորցնելու դեպքում նպաստների չափերը՝ 2018թ. նոյեմբերի 29-ի ՀՀ կառավարության հերթական նիստում ընդունված որոշման համաձայն` 2019 թվականի հունվարի 1-ից, կազմում են 25 500 դրամ: Սա նշանակում է, որ ավելացել է ավելի քան 64 000 անձի տրամադրվող պետական նպաստների չափերը:
- Ո՞րն է նպաստները բարձրացնելու հիմնական նպատակը:
- Ծերության, հաշմանդամության և կերակրողին կորցնելու դեպքում նպաստների չափի ավելացումը կարող է այդ անձանց շրջանում ծայրահեղ աղքատությունը բացառելու խթան հանդիսանալ:
Տեղեկանք. Հայաստանում նպաստները մոտ 10-ն են՝ ընտանեկան, սոցիալական, մինչև 2 տարեկան երեխայի խնամքի, երեխայի ծննդյան միանվագ, ժամանակավորանաշխատունակության, թաղման, մայրության, ծերության, հաշմանդամության և կերակրողինկորցնելու:
Հարցազրույցը՝ Լիլիթ Դեմուրյանի
Լուսանկարները՝ Տաթև Դուրյանի