Կաթնառատ–Փիրմազրա գյուղում էինք․ հինգ ընտանիք է մնացել

12.12.2024 17:18
410

Դեկտեմբերի 11-ին «Սյունյաց երկրի» ստեղծագործական խումբը Կաթնառատ գյուղում էր, որը մատենագիտության մեջ նաև այլ անուններով է հիշատակվում՝ Մազրա, Պիրմազրա, Փիլմազրա, Փիրմազրա, Փուխրուտ Մազրա...

Գտնվում է Քաջարան քաղաքից մոտ 4 կմ հարավ–արևելք, անտառապատ լեռնալանջին, գեղատեսիլ վայրում: Սքանչելի ամառանոցավայր է։

Կաթնառատ է վերանվանվել 1949 թ հունիսի 29-ին։

1959 թ գյուղում 177 հայ բնակիչ կար, ոմանց տվյալներով՝ 300։ Զբաղվում էին անասնապահությամբ և երկրագործությամբ։ Ուներ 8-ամյա դպրոց, ակումբ և գրադարան։

1960-ական թթ ապաբնակեցվել է՝ կապված բնակավայրերի և տնտեսությունների խոշորացման հետ։ Գյուղի կոլտնտեսությունը միացվել է Լեռնաձորի անասնապահական պետական տնտեսությանը, իսկ բնակիչներն աստիճանաբար տեղափոխվել են Քաջարան քաղաք։

Կաթնառատից 3-4 կմ հարավ–արևելք Բողաջըղ գյուղն է եղել, որ մտնում էր Կաթնառատի տնտեսության մեջ, իսկ 2 կմ հյուսիս–արևելք Հին Փիրմազրա գյուղատեղին է, որտեղ պահպանվում են շինությունների հետքեր։

Այս կողմերում շրջառնառվող մի ավանդազրույցի համաձայն՝ բնակիչներն անցյալում այստեղ են տեղափոխվել հարևան Փուխրուտից։

Փիրմազրա գյուղի բարձունքներից 1920 թ Սպարապետ Նժդեհի կարգադրությամբ հրետակոծվել է դիմացի սարալանջին գտնվող Քրդիկանց գյուղը՝ բոլշևիկների հետ բացահայտ համագործակցության համար։

Ձորքի վիճակում գտնվող այդ և Փուխրուտ գյուղերով 1736 թ անցել է Աբրահամ Կրետացի կաթողիկոսը, ով գնացել էր Մուղան՝ մասնակցելու Նադիր շահի թագադրությանը։

Այս կողմերով անցել է նաև մեծահռչակ վիպասան Րաֆֆին, ով շրջագայում էր Դավիթ Բեկի հետքերով՝ համանուն վեպը գրելու նպատակով։

Ասում են՝ Րաֆֆուն հյուրասիրել են Փուխրուտ–Փիրմազրայի մոթալի պանրով, ինչը գովասանքի է արժանացել նրա կողմից։

Ասում են նաև՝ Փուխրուտն ու Փիրմազրան մեծաքանակ հեծյալ ջոկատ են տրամադրել Դավիթ Բեկին՝ Սյունյաց սրբազան աշխարհը թուրքից պաշտպանելու համար։

Հիմա այդ գյուղում ընդամենը հինգ ընտանիք է բնակվում, իսկ շուրջ բոլորը կիսաքանդ տներ են, մոտ 30-40 փակ դուռ։

ՀՀ կառավարության և Քաջարանի համայնքապետարանի ջանքերով գյուղի ճանապարհի առաջին կեսը (Լեռնաձոր–Փուխրուտ ճանապարհի խաչմերուկից սկսած) հիմնանորոգվել է։ Բնակիչները հույս են փայփայում, որ գալիք տարում կնորոգվի մյուս կեսը ևս։

 

Հանկարծամահ է եղել մեծահամբավ ուսուցչուհի Թերեզա Հակոբյանը

21.12.2024 17:53

Հորս միայն ադրբեջանցի փաստաբանները տեսնելու հնարավորություն ունեն, մեր միջազգային իրավաբանները երբեք չեն կարողացել տեսնել․ Ռուբեն Վարդանյանի որդի

21.12.2024 13:16

Այսօր Լեռնահայաստանի Սպարապետ Գարեգին Նժդեհի հիշատակի օրն է

21.12.2024 12:34

Երկրաշարժ Ադրբեջանում․ այն զգացվել է նաև Հայաստանի մի շարք հատվածներում

21.12.2024 09:29

Կապան համայնքի կանանց երգչախմբի համերգը

20.12.2024 21:31

Պահեստային տարածքի վարձակալության մրցույթ

20.12.2024 20:13

Մեղրիի փոքր թաղի վերածնունդը` պատմության եւ զբոսաշրջության նոր շունչ

20.12.2024 19:13

Ուկրաինան այլևս թույլ չի տա ռուսական գազի տարանցումն իր տարածքով. Զելենսկի

20.12.2024 18:06

Հարցազրույց Մատենադարանի «Ծաղկելու արվեստ» ստուդիայի ղեկավար Լիլիթ Վարդումյանի հետ

20.12.2024 17:09

Բաքուն ապօրինաբար կալանքի տակ պահվող 15 արցախցու մեղադրում է քրեական գործի 2,548 դրվագով

20.12.2024 16:10

Փայտահրագրային գեղանկարչության երախտավորը՝ Սերժ Բաղդասարյան

20.12.2024 15:48

Շուրջ 117 մլն դրամ Սյունիքի բուժհաստատություններին

20.12.2024 15:32