Կաթնառատ–Փիրմազրա գյուղում էինք․ հինգ ընտանիք է մնացել

12.12.2024 17:18
915

Դեկտեմբերի 11-ին «Սյունյաց երկրի» ստեղծագործական խումբը Կաթնառատ գյուղում էր, որը մատենագիտության մեջ նաև այլ անուններով է հիշատակվում՝ Մազրա, Պիրմազրա, Փիլմազրա, Փիրմազրա, Փուխրուտ Մազրա...

Գտնվում է Քաջարան քաղաքից մոտ 4 կմ հարավ–արևելք, անտառապատ լեռնալանջին, գեղատեսիլ վայրում: Սքանչելի ամառանոցավայր է։

Կաթնառատ է վերանվանվել 1949 թ հունիսի 29-ին։

1959 թ գյուղում 177 հայ բնակիչ կար, ոմանց տվյալներով՝ 300։ Զբաղվում էին անասնապահությամբ և երկրագործությամբ։ Ուներ 8-ամյա դպրոց, ակումբ և գրադարան։

1960-ական թթ ապաբնակեցվել է՝ կապված բնակավայրերի և տնտեսությունների խոշորացման հետ։ Գյուղի կոլտնտեսությունը միացվել է Լեռնաձորի անասնապահական պետական տնտեսությանը, իսկ բնակիչներն աստիճանաբար տեղափոխվել են Քաջարան քաղաք։

Կաթնառատից 3-4 կմ հարավ–արևելք Բողաջըղ գյուղն է եղել, որ մտնում էր Կաթնառատի տնտեսության մեջ, իսկ 2 կմ հյուսիս–արևելք Հին Փիրմազրա գյուղատեղին է, որտեղ պահպանվում են շինությունների հետքեր։

Այս կողմերում շրջառնառվող մի ավանդազրույցի համաձայն՝ բնակիչներն անցյալում այստեղ են տեղափոխվել հարևան Փուխրուտից։

Փիրմազրա գյուղի բարձունքներից 1920 թ Սպարապետ Նժդեհի կարգադրությամբ հրետակոծվել է դիմացի սարալանջին գտնվող Քրդիկանց գյուղը՝ բոլշևիկների հետ բացահայտ համագործակցության համար։

Ձորքի վիճակում գտնվող այդ և Փուխրուտ գյուղերով 1736 թ անցել է Աբրահամ Կրետացի կաթողիկոսը, ով գնացել էր Մուղան՝ մասնակցելու Նադիր շահի թագադրությանը։

Այս կողմերով անցել է նաև մեծահռչակ վիպասան Րաֆֆին, ով շրջագայում էր Դավիթ Բեկի հետքերով՝ համանուն վեպը գրելու նպատակով։

Ասում են՝ Րաֆֆուն հյուրասիրել են Փուխրուտ–Փիրմազրայի մոթալի պանրով, ինչը գովասանքի է արժանացել նրա կողմից։

Ասում են նաև՝ Փուխրուտն ու Փիրմազրան մեծաքանակ հեծյալ ջոկատ են տրամադրել Դավիթ Բեկին՝ Սյունյաց սրբազան աշխարհը թուրքից պաշտպանելու համար։

Հիմա այդ գյուղում ընդամենը հինգ ընտանիք է բնակվում, իսկ շուրջ բոլորը կիսաքանդ տներ են, մոտ 30-40 փակ դուռ։

ՀՀ կառավարության և Քաջարանի համայնքապետարանի ջանքերով գյուղի ճանապարհի առաջին կեսը (Լեռնաձոր–Փուխրուտ ճանապարհի խաչմերուկից սկսած) հիմնանորոգվել է։ Բնակիչները հույս են փայփայում, որ գալիք տարում կնորոգվի մյուս կեսը ևս։

 

Ձեր պաշտոնավարման ժամանակ 45 գյուղի դպրոց է փակվում. Նարեկ Կարապետյանը Սյունիքի մարզպետին

14.12.2025 18:40

Սիոն արքեպիսկոպոս Ադամյանը Նիկոլ Փաշինյանի առաջ զեղչեց Գարեգին Երկրորդի անունը

14.12.2025 13:28

«Մանկական Եվրատեսիլ 2025» երգի մրցույթում Հայաստանը զբաղեցրեց 4-րդ հորիզոնականը. հաղթող երկիրը Ֆրանսիան է

13.12.2025 22:27

Արագածոտնի թեմի առաջնորդ Մկրտիչ Սրբազանի կալանքը 2 ամսով երկարաձգվել է

13.12.2025 16:15

Ըստ նախնական տվյալների՝ զինծառայողն իրեն ամրակցված զենքով կրակոց է արձակել գլխի շրջանում, ինչի հետևանքով մահացել է. ՔԿ

13.12.2025 12:58

Հայտնաբերվել է զինծառայող Սմբատ Մհերի Կիրակոսյանի դին՝ հրազենային վնասվածքով. ՊՆ

12.12.2025 23:14

«Մեր Ձևով» ժողովրդական շարժման անդամները այցելել են Սյունիքի մարզ․ Սիսիանում և Գորիսում բացվել են շարժման նոր մարզային գրասենյակներ (տեսանյութ)

12.12.2025 22:26

Պուտինը և Էրդողանը քննարկել են Հարավային Կովկասում խաղաղության գործընթացը

12.12.2025 19:01

Ինչպիսին է ՀՀ քաղաքական ուժերի վարկանիշը` ըստ «Գելափ Ինթերնեշնլի» հարցման

12.12.2025 18:55

Վահե Շաբանյան — ԶՊՄԿ հարստացուցիչ ֆաբրիկայի ֆլոտատոր

12.12.2025 16:49

Կապան․ կացարան անօթևան մարդկանց

12.12.2025 16:26

Մեղրու գավառի սահմանների ձևավորման գործընթացը 1922-1929 թթ․

12.12.2025 16:00