Պարույր Սևակի ծննդյան օրվանից մեզ՝ ապրողներիս, ուղիղ մեկ դար է բաժանում

24.01.2024 10:52
638

    Բլուրներով ու լերկ սարերով շրջափակված Չանախչի (այժմ՝ Զանգակատուն) գյուղում 1924 թ. հունվարի 24-ին է աչք բացել բանաստեղծը: Մեկն էր իր բնութագրած «մեծերից», ովքեր «ուշ-ուշ են գալիս, բայց ոչ ուշացած, ծնվում են նրանք ճիշտ ժամանակին» և գեղարվեստական ու գեղագիտական նոր հորիզոններ բացում...

    Եվ, իրավ, գրականագետ Դավիթ Գասպարյանի բնորոշմամբ՝ նա եղավ արդի գրականության վերջին խոշորագույն բարեփոխիչն ու օրենսդիրը: Բանաստեղծական արվեստի տեսական ու գեղագիտական խնդիրներ են լուծված պոետի «Նորից քեզ հետ» (1957), «Մարդը ափի մեջ» (1963), «Եղիցի լույս» (1969-1971) ժողովածուներում:

    Միայն Սևակը կարող էր նման կերպ բարձրաձայնել.

    Այն, ինչ որ կոչվում է գրականություն,

    Դեսպանատուն չէ,

    Որ զգաս-խորհես- մտածես մի բան

    Եվ այլ բան անես:

    Սևակն այն հաստատ համոզումն ուներ, որ մեր արմատները խորն են ավելի, քան բարձր են մեր սաղարթը, և իր գրական ճանապարհին ճանաչվեց ու գնահատվեց որպես ազգային գաղափարախոսության բանաստեղծ։ Դա, թերևս, առավել ցայտուն արտահայտվեց նրա պոեմներում՝ «Անլռելի զանգակատուն» (1959), «Եվ այր մի՝ Մաշտոց անուն» (1962), «Եռաձայն պատարագ» (1965)։

    Իր պոեզիայում օգտագործեց հայոց լեզվի հնարավոր բոլոր բառաշերտերը՝ ժամանակակից հայերենը հարստացնելով գրաբարի, միջին հայերենի, ինչպես նաև ժողովրդախոսակցական լեզվի բառապաշարով։

    Բանաստեղծ Սևակն ընթերցողի սեղանին է դրել «Սայաթ-Նովա» մենագրությունը, ինչը ծանրակշիռ ավանդ է սայաթնովագիտության մեջ և որում Սայաթ֊Նովայի ստեղծագործությունները համեմատության մեջ է դրել եվրոպական պոեզիայի հետ։

    Ի դեպ, այս աշխատությունը Սևակը գրել էր որպես թեկնածուական ատենախոսություն, սակայն նրան միանգամից շնորհեցին բանասիրական գիտությունների դոկտորի կոչում: Գիտական խորհրդի 24 անդամից ներկա են եղել 19֊ը և բոլորն էլ միաձայն քվեարկել են նրա օգտին։ Թեպետ շատ լուրջ գիտական ընդդիմախոսներ է ունեցել, այդ թվում՝ Հայաստանի այն ժամանակվա Գիտությունների ակադեմիայի թղթակից֊անդամ Մորուս Հասրաթյանը։ Վերջինիս 40 էջանոց ընդդիմախոսությանը Սևակը պատասխանել է 45 էջանոց պաշտպանական խոսքով։

    Միով բանիվ, Սևակը գրականագետ էր, գրականության տեսաբան, գեղագետ։

    Այս ամենով զատ՝ Պարույր Սևակ ասելիս մեր մտապատկերում հառնում է մեծ բանաստեղծը և հայասերը:

    Եվ ուրեմն, հոբելյանդ շնորհավոր, պոետ:

     

    Վահրամ Օրբելյան

     

    Կապան համայնքի ղեկավար Գևորգ Փարսյանը կատարել է քաղաքացիների ընդունելություն

    15.03.2025 23:11

    Կայացավ Մեղրի համայնքի ավագանու ութերորդ նստաշրջանի չորրորդ արտահերթ նիստը

    15.03.2025 23:05

    Հանդիպում Գորիսի Ակսել Բակունցի անվան ավագ դպրոցում

    15.03.2025 16:31

    Քանի դեռ խաղաղության պայմանագիր չի ստորագրվել, կայունություն չի լինի. Ալիև

    15.03.2025 12:36

    Զգուշացնում եմ ՀՀ իշխանություններին և հատկապես Նիկոլ Փաշինյանին` միջազգային ատյաններում հայցերից հրաժարվելու դեպքում դատի ենք տալու ՀՀ իշխանություններին․ Բեգլարյան

    15.03.2025 10:47

    Կուրսկի շրջանում ուկրաինացի զինվորականների հանձնվելու դեպքում մենք երաշխավորում ենք նրանց կյանքն ու արժանապատիվ վերաբերմունքը․ Պուտինը պատասխանել է Թրամփի խնդրանքին

    14.03.2025 21:44

    Երեկվանից հրդեհ է Շամբից դեպի հյուսիս եւ արեւելք ընկած գիհենու անտառներում

    14.03.2025 20:28

    Փաշինյանը Պուտինին ասել է, որ կմասնակցի մայիսին Մոսկվայում կայանալիք հաղթանակի շքերթին

    14.03.2025 19:41

    Եկել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղություն հաստատելու ժամանակը. Մարկո Ռուբիո

    14.03.2025 19:37

    Դպրոցները մարզպետարանների ձեռքից «կվերցնեն»

    14.03.2025 18:39

    Սպասվում է Իրանի ԱԳ նախարարի այց Հայաստան

    14.03.2025 17:05

    Փաշինյանը Պուտինին տեղեկացրել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության համաձայնագրի նախագծի տեքստի համաձայնեցման և նախագծի տեքստի համաձայնեցման շուրջ բանակցությունների ավարտի մասին

    14.03.2025 16:48