Քաջարանի քաղաքապետ Վարդան Գեւորգյանը գործուն մասնակցություն է ունեցել 1992-94 թվականների Արցախյան պատերազմին: Այժմ քաջարանցի երկրապահների հետ ղարաբաղա-ադրբեջանական շփման գծի հյուսիսային հատվածում է: Մարտական դիրքում հանդիպեցինք քաղաքապետին եւ կարճ զրույց ունեցանք:
- Պարոն Գեւորգյան, փորձում էինք Ձեզ հետ հեռախոսով կապվել, բայց չէր ստացվում, հեռակապի հետ կապված ինչ-որ խնդիրնե՞ր կան:
- Կապը քաղաքացիների համար է դժվար, բայց ներքին կապը գործում է, նաեւ այն համոզմունքն ունեմ, որ մարտական դիրքում միշտ չէ, որ քաղաքացիական բնակչության հետ կապն անխափան պիտի գործի: Կարեւորը ներքին կապն է, որ կա ստորաբաժանումների միջեւ… Բնական է, որ դիրքերում գտնվողների համար անհանգստանում են եւ ծնողները, եւ մտերիմները: Մայրս 93 տարեկան է, այսօր զանգել եմ, զգացի նրա անհանգստությունը, բայց հետո ավելացրեց, որ եթե ես չգնամ, մեզ նմանները չգնան, ո՞վ պիտի երկիրը պաշտպանի: Քաջարանցի իմ մարտական ընկերները դիրքերում են: Ջոկատում նաեւ կան երիտասարդներ, ովքեր պարտադիր զինծառայություն են անցել, բայց չէին պատկերացնում, թե ինչ են մարտական գործողությունները: Նրանց կողքին լինելը պարզապես անհրաժեշտություն էր: Ամենակարեւորն այն է, որ մեր հողի վրա ենք կանգնած, պատմական Հայաստանի տարածքներն ենք պաշտպանում, Սյունիքի եւ Արցախի հողերը…
- Ի՞նչ կփոխանցեիք թերթի ընթերցողներին:
- Իմ երախտագիտությունն եմ հայտնում բոլոր զինվորներին. մենք համոզվեցինք, որ լրատվամիջոցներով, ինչպես հարկն է, զինվորի կյանքը, նրա սխրանքը չեն ներկայացվում, պետք է արժանին մատուցել զինվորին, նրա հրամանատարական կազմին, նրա ծնողներին: Բարեբախտաբար, կարճ տեւեցին մարտական գործողությունները, բայց մեր զինվորներն արիացել են: Միանգամից զգում ես, որ մի քանի ամսվա ժամկետային ծառայողն իսկական տղամարդ է դարձել, եւ հայրենասիրություն կա մեջը:
- Պարոն Գեւորգյան, սյունեցի կամավորներն Արցախյան պատերազմում հայ-ադրբեջանական հակամարտության հարավարեւելյան հատվածում են մարտնչել: Հե՞շտ էր հարմարվել հյուսիսային թեւի լեռնային տեղանքին:
- Մասնակցել ենք 1992-94թթ. մարտական գործողություններին… Իրողությունն այն է, որ ապրիլյան չորս օրը պաշտպանական մարտեր են եղել, եւ մեր կարիքը զգացվել է: Տեղանքը, իհարկե, կարեւոր է, բայց մենք հասցրինք շատ արագ հարմարվել: Նաեւ համոզվեցինք, որ ճիշտ ենք սերտել ռազմական գործի այբուբենը:
- Այսօր Դուք առաջնագծում եք, ինչպե՞ս եք գնահատում իրավիճակը:
- Մենք գործ ունենք մի հակառակորդի հետ, ով էությամբ եւ գործողություններում մնացել է նույնը՝ նենգ եւ սեփական խոսքը չհարգող: Բայց նաեւ ասեմ, որ թուրքի դեմ ե՛ւ հեշտ է կռվելը, ե՛ւ դժվար: Շատ հեշտ, որովհետեւ նույն թուրքն է, բայց դժվար, քանզի պատերազմի օրենքները նրանք չեն կիրառում…
- Իսկ առաջնագծից տեսանելի՞ են նրանց տեղաշարժերը:
- Նման տեղաշարժեր երեւում են, բայց այլ բան եմ ուզում ասել: Մենք կամավոր ենք եկել այստեղ, իսկ ադրբեջանական կողմում կռվողները, համոզված եմ, ոչ թե հայրենասիրական մղումով են առաջին գիծ եկել, այլ պարզապես քշվել են հակամարտության գոտի: Երբ մենք դողում ենք յուրաքանչյուր զինվորի անվտանգության համար, նրանք իրենց մարդկանց ուղարկում են ստույգ մահվան…
Զրույցը՝ ՎԱՀՐԱՄ ՕՐԲԵԼՅԱՆԻ