Ինչպես արդեն տեղեկացրել ենք, սեպտեմբերի 24-ին Իրանի Իսլամական Հանրապետություն կատարած այցի ընթացքում, շրջագայություն կատարեցինք «Արաս» ազատ տնտեսական գոտու երեք ձեռնարկությունում:
Նախ այցելեցինք «Արաս» ազատ տնտեսական գոտու՝ Նորդուզում գտնվող կենտրոնական գրասենյակ, որտեղ մեզ հյուրընկալեց կենտրոնի տնօրեն Հադի Կոհանդելը:
Պարոն Կոհանդելը ներկայացրեց «Արաս» ազատ տնտեսական գոտին, որից հետո ցուցադրված տեսանյութն ավելի ամբողջական դարձրեց մեր պատկերացումը «Արաս»-ի մասին:
Այնուհետև այցելեցինք «Արաս»-ի՝ Ջուլֆա քաղաքում գտնվող երեք ձեռնարկություն՝ էլեկտրական վառարարնների գործարան (VAHDAT TALASH KARA ARAS, NOBLE KIND), կահույքի ֆաբրիկա (ISTIKBAL) և անձեռոցիկների գործարան (PAK SEVEN NOVIN ARAS):
Իհարկե, «Արաս» ազատ տնտեսական գոտուն ամբողջապես ծանոթանալու համար օրեր են պետք, այն էլ՝ մասնագետների ուղեկցությամբ: Սակայն սուղ ժամանակում հասցրեցինք տեղեկանալ, որ տնտեսական գոտին անսահման հնարավորություններ ունեցող միջավայր է:
51611 հեկտար ընդհանուր մակերեսով գոտին ներառում է միջազգային օդանավակայան, միջազգային առևտրի կենտրոն, լոգիստիկ կենտրոն, բնակելի համալիրներ, միջազգային ցուցահանդեսի մշտական վայր, հանքարդյունաբերություն, էներգետիկա, արդյունաբերություն, առևտուր և տրանսպորտ, միջազգային բեռնափոխադրումների ընկերություն, զբոսաշրջություն և զվարճանքի վայրեր, հյուրանոցային տնտեսություն, գյուղատնտեսություն, դեղագործություն, տեքստիլ արդյունաբերություն և գորգերի արտադրություն, հագուստի ձևավորում և արտադրություն, ավտոմեքենաների և դրանց պահեստամասերի ու քսայուղերի արտադրություն, կահույքի արտադրություն, շինարարական արդյունաբերություն, խողովակների արտադրություն, դեկորատիվ և արհեստական քարերի արտադրություն, կենցաղային սարքավորումների արտադրություն, քիմիական արդյունաբերություն և կոսմետիկա, բժշկական պարագաների արտադրություն...
«Արասում», ինչպես տեղեկացրին, ներկայացուցչություններ ունեն Թուրքիան, Ադրբեջանը և Մերձավոր Արևելքի գրեթե բոլոր երկրները։
Ցավոք, Հայաստանի Հանրապետության տնտեսվարողների ակտիվ ներկայությունն այդ գոտում չտեսանք:
Որքան հասկացանք, մեր մաքսային քաղաքականությունն ակտիվ տնտեսկան կապերի հնարավորություն չի ընձեռում:
Ամենավերջում, երբ արդեն շատ թե քիչ ծանոթ էինք «Արաս»-ի հնարավորություններին, մեզ մի հարց հետաքրքրեց, որի պատասխանն այդպես էլ չունենք. ինչպե՞ս է ստացվել, որ հայաստանյան շուկան լցվել է թուրքական ապրանքներով, իսկ իրանական ապրանքները՝ շատ դեպքերում թուրքականին որակապես գերազանցող, չափազանց քիչ են մեր շուկայում:
Որպեսզի մենք սխալ եզրահանգումներ չանենք վերոհիշյալ հարցերի վերաբերյալ, ապա կձգտենք հանրապետության պատկան մարմինների պատասխանատուների հետ զրույցներ ունենալ տվյալ խնդրի շուրջ:
Մինչ այդ կուզենայինք, որ ընթերցողը տեսանյութով ծանոթանա «Արաս» ազատ տնտեսական գոտուն, որը կցում ենք սույն հրապարակմանը:
Սամվել Ալեքսանյան
Լուսանկարները՝ Շուշաննա Հարությունյանի