Հարցազրույց ՀՀ Ազգային ժողովի պատգամավորի թեկնածու Արտուր Աթայանի հետ

---

Ոչ միայն Կապանում, այլ նաեւ Սյունիքի մարզում ճանաչված անուն է Արտուր Աթայանը:

2008թ. ընտրվել է Սյունիքի մարզկենտրոնի քաղաքապետ՝ համոզիչ հաղթանակ տանելով ՀՀԿ թեկնածուի հանդեպ:

2012թ. ընտրողները չէին կասկածում, որ Արտուր Աթայանը կվերընտրվի Կապանի քաղաքապետի պաշտոնում, իշխանական ամենազոր թիմն անգամ անհավանական էր համարում նրա պարտությունը, սակայն ինչ-ինչ հանգամանքների թելադրությամբ վերջին պահին դուրս մղվեց ընտրապայքարից. ըստ էության  նրան «հաղթելու» միակ ձեւը հենց դա էր:

2016թ. հոկտեմբերի 2-ին Արտուր Աթայանը նորից ելավ ընտրապայքարի՝ վերստին Կապանի քաղաքապետ ընտրվելու համար: Նրա դեմ պայքարն այդ անգամ եւս աննախադեպ դրսեւորումներ ունեցավ՝ առավել անօրինական մեթոդների կիրառմամբ: Միայն քվեարկությանը նախորդած վերջին շաբաթում չորս անստորագիր հոդված հրապարակվեց՝ նրան զրպարտելու եւ վարկաբեկելու ակնհայտ միտումով: Նույնատիպ նյութերի բովանդակությամբ տեսահոլովակներ տարածվեցին, որոնք ոչ միայն անստորագիր էին, այլեւ ներկայացվում էին ծպտյալ հեղինակների կողմից: Եվ այդքանից հետո մոտ 5700 ընտրող քվեարկեց Արտուր Աթայանի օգտին (քվեարկությանը մասնակցած 18 հազար ընտրողից):

Այդքան փորձությունների միջով անցնելուց հետո էլ Արտուր Աթայանը մնաց սիրելի կապանցի հազարավոր ընտրողների համար:

Նա, անտարակույս, ՀՅԴ-ին եւ հատկապես կուսակցության սյունիքյան կառույցին պատիվ բերող անուն է, բայց Արտուր Աթայանին առավել բնորոշ է վերկուսակցական պահվածքը: Հենց դրա համար էլ ընդունելի կերպար է նաեւ մյուս քաղաքական ուժերի շատ ներկայացուցիչների, հանրության ամենատարբեր խավերի համար:

Նրան բնորոշ են մարդկային լավագույն հատկանիշները՝ ազնվությունն ու անկեղծությունը, բարի կամեցողությունը, ընկերասիրությունը, համեստությունը, նեղության մեջ հայտնվածին կարեկից լինելը: Ներողամիտ է ու անչար ժամանակ առ ժամանակ իր անվան շուրջ հյուսվող խարդավանքների ու մանր խաղերի դերակատարների նկատմամբ:

Հարուստ եւ գնահատելի փորձ ունի ինչպես տեղական ինքնակառավարման, այնպես էլ ձեռնարկատիրական գործունեության ոլորտում:

Առանձնահատուկ վերաբերմունք ունի մեր երկրամասի հոգեւոր-մշակութային արժեքների, պատմության բոլոր ժամանակների նշանավոր սյունեցիների հանդեպ, որոնց փառքը ոգեկոչելու ուղղությամբ քայլեր է կատարում:

Քաջատեղյակ է Սյունիքի մարզի, նաեւ Կապանի տարածաշրջանի առջեւ ծառացած հիմնախնդիրներին:

Հավանաբար հենց այդ արժանիքներն է հաշվի առել ՀՅԴ-ն, որ Արտուր Աթայանին առաջադրել է Ազգային ժողովի պատգամավորի թեկնածու թիվ 12 ընտրատարածքում:

Անշուշտ, դա գործունեության կամ ինքնադրսեւորման նոր ոլորտ է Արտուր Աթայանի համար, ինչն էլ պատճառ եղավ, որ զրույցի հրավիրենք նրան՝ իմանալու պատգամավորի թեկնածուի պատկերացումները Հայաստանի Հանրապետության նորացվող խորհրդարանի ու ԱԺ պատգամավորի առաքելության մասին:

---

– Պարոն Աթայան, ե՛ւ 2012-ին, ե՛ւ 2016-ին ընտրական բազում փորձությունների միջով անցաք, բազում խարդավանքներ ու բանսարկություններ հյուսվեցին Ձեր անվան շուրջ, բայց Դուք ոչ միայն չեք ընկճվում ու նահանջում, այլեւ նորից ընտրություններին մասնակցելու հայտ եք ներկայացրել, այն էլ՝ Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովի ընտրություններին:

Ինչպես հասկանալ, մի՞թե լավատեսությունն ու հավատն են Ձեզ մղում նման քայլերի, թե՞ Ձեզ հավատացող եւ հետեւող ընտրողների հորդորով եք առաջնորդվում:

– Կփորձեմ անկեղծ պատասխանել. շատ եմ կարեւորում գալիք Ազգային ժողովի ընտրությունները, որովհետեւ իր նշանակությամբ եւ կարեւորությամբ նախադեպը չունի: Քանզի ընտրում ենք մի խորհրդարան, որ պետության զարգացման հիմքն է լինելու:

Մայիսի 21-ին լրանում է 25 տարին, ինչ անդամագրվել եմ Հայ հեղափոխական դաշնակցությանը: Դա մեծ ժամանակահատված է, իմ ապրած կյանքի մի զգալի հատվածը, ուստի եւ ուզում եմ օգնել կուսակցությանը. բնավ նշանակություն չունի՝ կմտնե՞մ խորհրդարան, թե՞ ոչ: Ուզում եմ օգնել իմ կուսակցությանը, քանզի հավատում եմ նրա բռնած ուղուն եւ ամեն ինչ անելու եմ, որ ուժերիս ներածին չափով ներդրում ունենամ կուսակցության նախընտրական գործերում:

– Ինչպե՞ս եք բացատրում իրողությունը, որ ե՛ւ 2012-ի ընտրություններից հետո, ե՛ւ անցյալ տարվա հոկտեմբերի 2-ի ընտրություններից հետո շարունակում եք հարգանք վայելել Կապանի ընտրողների շրջանում:

– Երբեք չեմ կտրվել իմ ընտրողներից, իմ ժողովրդից, անկախ այն բանից՝ ընտրապայքար կա՞, թե՞ ոչ: Ուրիշների նման նրանց չեմ հիշում այն ժամանակ, երբ ընտրությունները մոտենում են: Եվ անցած տարիների ընթացքում միշտ փորձել եմ լինել նրանց կողքին, ինչ-որ ձեւով ձգտել օժանդակել, նեցուկ լինել: Նրանց մոտ չեմ գնացել ընտրությունից ընտրություն, նրանցից մեկն եմ եղել ու կամ: 

– Դուք իրոք հարուստ գիտելիքներ եւ փորձ ունեք տեղական ինքնակառավարման, ինչպես եւ ձեռնարկատիրական գործունեության ոլորտում, բայց խորհրդարանային աշխատանքում… Անկեղծ լինենք, պատրաստ ե՞ք արժանապատվորեն կրելու Ազգային ժողովի պատգամավորի մանդատը, եթե ընտրողը վստահի:

– Ճիշտ է, նման փորձ չունեմ, բայց ովքեր առաջին անգամ են ընտրվում, բնական է՝ նման փորձ չեն ունենում, այդ ճանապարհն աստիճանաբար անցնում են: Մի բան կարող եմ ստույգ ասել՝ պատգամավորի մանդատը ստանալու դեպքում ընտրողը չի ամաչելու իմ օգտին քվեարկելու համար: Հնարավորությունների սահմաններում առավելագույնն անելու եմ, որ պիտանի լինեմ իմ ժողովրդին, Ազգային ժողովին, Սյունիքի մարզին, Կապանի տարածաշրջանին:

– Հետաքրքիր է, ինքնե՞րդ կամեցաք առաջադրվել պատգամավորի թեկնածու, թե՞ ՀՅԴ ղեկավար մարմինն առաջադրեց:

– Ճշմարիտն ասած՝ հոկտեմբերին կայացած տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրություններից հետո հոգեպես պատրաստ չէի նոր ընտրությունների, առաջարկը եղավ ՀՅԴ գերագույն մարմնի կողմից: Ասեմ, որ դա ինձ համար մեծ պատիվ է: Ու թեեւ ինքս չեմ նախաձեռնել, բայց հաճույքով կուսակցության առաջարկությունն ընդունել եմ:

– ՀՅԴ-ն Կապանի տարածաշրջանում ավանդաբար լուրջ ազդեցություն է ունեցել եւ կայուն ընտրազանգված, բայց հանրության մեջ մի կարծիք կա, որ քաղաքական այդ ուժն աստիճանաբար կորցնում է իր ազդեցությունը նաեւ Կապանի տարածաշրջանում: 

Արդյո՞ք ճիշտ է այդ տեսակետը,  կկարողանա՞ք գոնե ԱԺ նախորդ ընտրություններում նվաճած  բնագծերը պահպանել:

– Թույլ տվեք ասել, որ դա թյուր կարծիք է: 1990-ականների սկզբից մինչեւ հիմա՝ մոտ 25 տարի, անշուշտ, տատանումներ եղել են, բայց ոչ շատ: Դաշնակցությունը կոնկրետ մեր քաղաքում, Կապանի շրջանում միշտ ունեցել է կայուն ընտրազանգված եւ ընտրությունների ժամանակ միշտ եղել է շատ լուրջ մրցակից յուրաքանչյուր քաղաքական ուժի համար: Այժմ էլ համոզված եմ՝ թիմը, որով ներկայանում ենք, դարձյալ յուրաքանչյուր քաղաքական ուժի համար լուրջ մրցակից է: Ովքեր մեզ թերագնահատեն, չարաչար կսխալվեն: Ժամանակն ամեն ինչ իր տեղը կդնի…

– Մինչեւ վերջ անկեղծ լինենք. ինչո՞ւ ընտրողը պետք է ապրիլի 2-ին քվեարկի ՀՅԴ-ի եւ նրա առաջադրած թեկնածուի օգտին:

– Ես հարցին փոքր-ինչ անձնավորված պատասխանեմ: Ինչո՞ւ ընտրողը պիտի ձայնը տա Գագիկ Գեւորգյանին կամ Արտուր Աթայանին… Կարծում եմ՝ թիվ 12 ընտրատարածքի մեր բոլոր թեկնածուներն արժանավոր են, մի մասը մասնակցել է Արցախյան պատերազմին, յուրաքանչյուրն իր տեղն ու դերն ունի տարածաշրջանում, քաղաքում, գյուղում: Բոլորն էլ այնպիսի մարդիկ են, ովքեր գործով ապացուցել են, որ մեր երկրի նվիրյալ քաղաքացիներ են: Երկրորդ՝ պիտի հավատալ մեր կուսակցության ավելի քան հարյուրամյա անցած ուղուն, նորանկախ Հայաստանի կայունացման գործում ունեցած ներդրումին, ընդհանրապես մեր ժողովրդի պատմության մեջ ունեցած ավանդին, եւ վստահել դաշնակցությանը, որովհետեւ, կրկնում եմ, 127-ամյա գործունեությունը եղել է ազգային գործերին նվիրվելու պատմություն: Մենք ընտրողին ներկայանում ենք նախընտրական կոնկրետ ծրագրով, որը, կյանքի կոչելու դեպքում, երկիրը դուրս կհանի այս վիճակից: Մեր ծրագիրը, կարծում եմ, բավականին մրցունակ է: Այդ ամենը հաշվի առնելով, համոզված եմ, ընտրողը կգա մեր հետեւից…

– Ի՞նչ եք կարծում՝ ՀՀԿ-ի հետ իշխանական կոալիցիան կամ համագործակցությունն օգտակա՞ր եղավ ՀՅԴ-ի վարկանիշի համար, թե՞… Եվ, առհասարակ, ի՞նչ շահեց երկիրն այդ կոալիցիայից:

– ՀՅԴ կուսակցությունն անկեղծ մղումով մտավ կոալիցիայի մեջ՝ երկրին օգուտ բերելու համար: Որքանով տեղյակ եմ, կոալիցիայի մեջ մտնելու որոշումը դժվարությամբ կայացվեց, որովհետեւ հեղինակավոր շատ կուսակցականներ կարծում էին, որ դա կիջեցնի ՀՅԴ-ի վարկանիշը, բայց դրա խորքում ընկած էր մի հանգամանք. դժվարին մեր ժամանակներում պետք է սատար լինել մեր պետությանը: 

Եվ, ի վերջո, եկանք համոզման, որ ճիշտը կոալիցիայի մեջ մտնելն է՝ օգնել երկրին՝ դուրս գալու այս վիճակից: Անկախ այն բանից, թե հասարակությունն ինչպես է ընկալում, իրականությունն այն է, որ առաջնայինը եղել է գործը, ոչ թե կուսակցության վարկանիշը: Այո, առաջին պլանին դրվել է պետության, հետո՝ կուսակցության շահը:

– Հավանաբար տեսնում եք, թե ինչ բացասական դրսեւորումներ է ունենում ռեյտինգային (վարկանիշային) ցուցակը: Միեւնույն կուսակցությունից առաջադրված թեկնածուները փաստորեն դատապարտված են պայքարելու միմյանց դեմ: 

Թիվ 12 ընտրատարածքում ՀՅԴ-ն առաջադրել է տասը թեկնածու: Նրանցից ո՞ւմ եք համարում Ձեզ մրցակից, չէ՞ որ միմյանց դեմ պայքարելն անխուսափելի է:

– Մենք որդեգրել ենք մի այնպիսի գործելաձեւ, որ բոլորի համար պիտի լինեն գործելու հավասար պայմաններ: Ստեղծվել են կուսակցության նախընտրական շտաբներ, որոնք աշխատում են Կապանից առաջադրված չորս թեկնածուի համար: Եվ այս դեպքում ոչ թե կարեւոր է, թե որ թեկնածուն ինչքան ձայն կստանա, այլ չորսը միասին որքան ձայն կբերեն կուսակցությանը: Կապանից առաջադրված չորս թեկնածուի համար նշանակություն չունի, թե ով մանդատ կստանա: Մեզ համար կարեւորը կուսակցությունը ներկայացնելն է եւ քվեներ ստանալը:

– Իսկ թիվ 12 ընտրատարածքում ո՞ր քաղաքական ուժն եք ՀՅԴ-ին մրցակից համարում:

– Բոլորն էլ հավասար մրցակիցներ են, չի կարելի որեւէ մեկին թերագնահատել, որովհետեւ թե՛ իշխանական թեւը, թե՛ նոր ստեղծված ուժերն ունեն իրենց ընտրազանգվածը, եւ ոչ մեկին չի կարելի անտեսել: Մեզ համար բոլորն էլ մրցակից են: Ամենակարեւորն այն է, որ ընտրությանը մասնակցող կուսակցություններն ու դաշինքները ժողովրդին չպիտի մտցնեն փակուղի, եւ ընտրողը հնարավորություն չունենա իր կամքն ազատորեն արտահայտել: 

– Որոշ կուսակցություններ (կուսակցությունների դաշինքներ) ընտրական տարածքը, ներքին պայմանավորվածությամբ, բաժանել են ազդեցության կամ գործունեության ոլորտների: ՀՅԴ-ի թեկնածուները թիվ 12 ընտրատարածքում ինչպե՞ս կվարվեն. նախընտրական քարոզարշավի կգնաք մյուս տարածաշրջաննե՞ր եւս, թե՞ կբավարարվեք միայն Կապանի տարածաշրջանով:

– Իմ օրինակով ասեմ. քարոզարշավի շրջանում չեմ լինելու նշված տարածաշրջաններում, բայց մասնավոր այցով եղել եմ ու կլինեմ Գորիսում, Մեղրիում, Սիսիանում, զուտ իմ բարեկամների, հարազատների, ընկերների մոտ, որոնց հետ զրուցել եմ եւ կզրուցեմ, ներկայացրել եւ կներկայացնեմ նպատակս: Նախընտրական քարոզի ծանրության կենտրոնը լինելու են Կապանը եւ տարածաշրջանի գյուղերը: Կարծում եմ՝ պատգամավորի մյուս թեկնածուներն էլ կկենտրոնանան իրենց տարածաշրջանի վրա:

– Պարոն Աթայան, 2015թ. դեկտեմբերի 6-ի հանրաքվեից եւ սահմանադրական փոփոխություններից հետո պետականության կառուցման նոր ուղեգիծ ենք որդեգրել՝ խորհրդարանական կառավարում: Ի՞նչ կբերի այն մեր երկրին:

– Դա մեծապես պայմանավորված է նրանով, թե ինչ ուժեր կմտնեն խորհրդարան: Կարծում եմ՝ երկրի կառավարման ձեւը ճիշտ է ընտրված, ըստ իս՝ խորհրդարանական կառավարումն ավելի արդյունավետ կլինի, մեր կուսակցությունը կառավարման այդ ձեւի ջատագովն է: Պայմանով, որ Ազգային ժողով մտնեն արժանավոր մարդիկ, ովքեր անկեղծորեն ցանկանում են պետությունն այս վիճակից դուրս բերել: Մինչդեռ, երբ ծանոթանում ես պատգամավորի թեկնածուների ցուցակներին, հայտնաբերում ես նախկին պատգամավորների մեծաթիվ անուններ: Թարմությունը քիչ է, չեմ կարծում, որ նույն դեմքերով, նույն գործելակերպով կարելի կլինի շատ բան փոխել: Ցանկալի է, որ թարմ ուժեր մտնեն խորհրդարան:

– Դուք ԱԺ ո՞ր մշտական հանձնաժողովում եք տեսնում (ընտրվելու դեպքում) Ձեր դերակատարությունը:

– Տնտեսական հարցերի կամ տարածքային կառավարման եւ տեղական ինքնակառավարման հարցերի մշտական հանձնաժողովներում:

– Պատգամավորն ըստ Ձեզ ի՞նչ հատկանիշներով պետք է օժտված լինի:

– Պատգամավորը պիտի հասանելի լինի իր ընտրողին: Պատգամավոր են ընտրվում, եւ չորս տարի անհետանում ասպարեզից: Ու շարքային ընտրողը չի կարողանում կապ հաստատել իր ընտրած պատգամավոր հետ: Պատգամավորն այն տարածքում, որտեղից ընտրվել է, պիտի հասանելի լինի: Խնդիրներին, որոնք բարձրացնում է ընտրողը, իրազեկ լինելու դեպքում պատգամավորի աշխատանքն արդյունավետ է դառնում: Բայց եթե նստես մայրաքաղաքում ու անհաղորդ լինես ընտրողի հոգսերին, արդյունքի չես հասնի: Պատգամավորի մյուս որակները բխում են դրանից:

– Ահա քանի-քանի տարի է` ընտրական գործընթացների մեջ եք եւ, որքանով հիշում ենք, միշտ չէ, որ գոհ եք եղել Ընտրական օրենսգրքից, ինչպես յուրաքանչյուր հայ մարդ: Հիմա, կարծեք, բազում նորարարություններ են դրվել ընտրական գործընթացի հիմքում, հնարավորինս փակվել են կեղծարարությունների ճանապարհները:

Ի՞նչ եք կարծում, ապրիլի 2-ին կկարողանա՞նք արդար ընտրություններ անցկացնել, կկարողանա՞նք ազատ կամարտահայտության հնարավորություն տալ ընտրողին:

– Երբ կարդում եմ վարկանիշային կոչվող ցուցակները, այն համոզմանն եմ հանգում, որ այս անգամվա ընտրությունը գաղափարականից վերածվում է անձնական մրցապայքարի, մեծ մասի դեպքում ժողովուրդը պետք է ընտրի ոչ թե տվյալ գաղափարախոսությունը կրող թեկնածուի, այլ անձնավորության: Նաեւ կարելի է ասել, որ դա հենց քողարկված ու աղավաղված մեծամասնական ընտրակարգն է: Ուրեմն փոխվում են ընտրության ամբողջ փիլիսոփայությունը, տրամաբանությունը: Ընտրողների մեծ մասն ընտրելու է անձին՝ առանց կարդալու կուսակցության ծրագիրը, առանց ուսումնասիրելու՝ ինչ թիմով են հանդես գալիս, ինչ անցյալ ունի տվյալ թեկնածուն: Վատն այն է, որ գաղափարական-քաղաքական պայքարը մղվում է երկրորդ պլան:

– Հայաստանը հզոր է ուժեղ մարզերով, Սյունիքում ի՞նչ գլոբալ խնդիրներ կան, որոնք համապետական ուշադրության կարիք ունեն:

– Համոզված եմ, որ Հայաստանի բոլոր մարզերում եւ պրոբլեմները, եւ հիմնախնդիրները գրեթե նույնն են, պատգամավորները պիտի կարողանան դրանց առաջնահերթությունները ճիշտ տեղաբաշխել, այնպիսի պայմաններ պիտի ստեղծեն, որ կառավարությո՛ւնը կարողանա ճիշտ աշխատել. պարզաբանեմ միտքս՝ երբեմն այնպիսի ծրագրեր են իրականացվում, որ կողքից նայում ու համոզվում ես, որ կարելի էր եւ այս փուլում չիրագործել դրանք, քանզի դրանից առաջ ավելի կարեւորները կային, որոնց նախեւառաջ լուծում պիտի տրվեր: Մտածում ես՝ այս ծրագրի փոխարեն այս մեկը պիտի արվեր, որ աշխատատեղեր ստեղծվեին եւ այլն: Այդ հարցերն ինչ-որ չափով պետք է ուղղորդվեն պատգամավորների կողմից:

– Ընտրապայքարն էլ այլ դրսեւորումներ պիտի ունենա, բայց տեսնում ենք՝ նախկին մեթոդներից չենք հրաժարվել, պատգամավորի թեկնածուն պայքարը չի տանում գաղափարական-քաղաքական հողի վրա, այլ փորձում է գործնական հարցեր լուծել՝ այս փողոցն ասֆալտապատել, մյուս փողոցը լուսավորել, այս տանիքը նորոգել… Դրանք հարցեր են, որ շատ հեռու են պատգամավորի լիազորություններից: Հիմա Դուք, Ձեր թիմակիցները թիվ 12 ընտրատարածքում պայքարի ո՞ր ձեւն եք նախընտրում, որի՞ն եք նախապատվություն տալիս:

– Նախընտրական շրջանում գործնական հարցեր լուծելն ամեն դեպքում կաշառք տալու ,քաղաքակիրթե ձեւ է, գնում են գյուղեր, քաղաքներ՝ խոստումներ տալիս, թե այս ճանապարհը կասֆալտապատենք, այս տանիքը կնորոգենք, ջրագիծը կփոխենք, բնակարանը կգազիֆիկացնենք… Ամբողջ այդ պրոցեսն անբարոյական է, որովհետեւ դա նույնն է, եթե քո ընտրազանգվածին (ներող եղեք նման արտահայտության համար) թեթեւաբարո կնոջ տեղ դնես, դրանով դու մոլորեցնում ես, շեղում ես մարդկանց եւ տանում դեպի մի այլ ուղղությամբ: Սա իսկն իմ ասած բառն է: Այդ գործերը երեկ անեիր, եթե իսկապես մտահոգված ես դրանցով եւ ոչ թե այս վերջին ամսին: Նույն գործելակերպը 2016-ի հոկտեմբերին՝ տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրությունների ժամանակ էլ տեսանք: Հիմա էլ ընտրողն օրենսդիր մարմնի անդամ է ընտրում եւ ոչ թե գործադիր իշխանության ներկայացուցիչ: Ընտրողը պիտի իմանա, որ իր ապագան է ընտրում: Ճիշտ է, այսօր շատ մարդկանց հետ եմ շփվում, որոնք կարեւորում են կաշառքի գործոնը ու չեն էլ թաքցնում դրա կարեւորությունը: Ասում են՝ եթե 30 կամ 40 հազար դրամ տան իմ ընտանիքին, դա ինձ համար մեծ, շոշափելի գումար է, դրանով կարող եմ կոմունալ վարձերը վճարել, որեւէ կենցաղային հարց լուծել. այնպես որ, այս ընտրություններում նույնպես ընտրակաշառքն իր ազդեցությունն ունենալու է: Պարզապես պետք է մարդկանց հորդորել՝ ընտրեք նրան, ով կարող է զբաղվել օրենսդիր գործունեությամբ, իսկ ընտրակաշառքը տվյալ թեկնածուի անվաստակ գումարների մի չնչին մասն է…

– Բայց այս անգամ, կարծեք, ճիշտ ընտրելու հնարավորություն է ընձեռված:

– Այս անգամ ամեն ինչ արվում է, որ ընտրատեղամասում կեղծիքներ չլինեն: Բայց ոչինչ չի արվել, որ տեղամասից դուրս էլ օրինականություն լինի: Էլի մարդկանց մեջ կան աշխատանքը կորցնելու վախը, ընտրակաշառքի սպասումը, որեւէ մեկին սիրաշահելը: Ցավոք սրտի, այդ ամենը մնացել է…

– Արդեն իսկ հանրապետությունում խոսակցություններ կան վարչական ռեսուրսի օգտագործման մասին: Չե՞ք կարծում, որ այդ գործելակերպը, ինչպես նախկինում, վճռորոշ դեր է խաղալու:

– Վարչական ապարատում աշխատողների շրջանում երկյուղ կա, աշխատանքը կորցնելու մտավախություն, մասնավոր զրույցների ժամանակ դա խոստովանում են. «Մենք այսօր աշխատանք ունենք, եւ չենք ուզում խնդիրներ ունենալ»: Բայց ինչքան էլ ճնշումներ լինեն, ըստ իս՝ վարչական աշխատողների մի մասը խղճի մտոք քվեախցիկում իր կամքն է արտահայտելու: Վարչական լծակն օգտագործելը մեր օրերում, թույլ տվեք ասել, անզոր եւ անարժան թեկնածուի փրկության միակ ճանապարհն է:

– Ուզում ենք Ձեզ մի հարց ուղղել՝ ընտրություններին ոչ այնքան առնչվող: Ըստ Ձեզ՝ որո՞նք են մեր երկրի առջեւ կանգնած մարտահրավերները, որ ապագա խորհրդարանը պետք է ուշադրության կենտրոնում պահի:

– Առաջինը, ինչը կարեւորում եմ եւ կենսական նշանակություն ունի Հայաստանի համար, Ղարաբաղյան հանգույցի լուծումն է՝ առանց նախապայմանների: Այդ հարցում մենք ոչ մի նահանջ չպիտի ունենանք, եթե նույնիսկ լարվածությունը շարունակվի: Երկրորդ՝ ամեն ինչ պիտի անենք, որ խնդիրը լուծվի խաղաղ, բանակցային ճանապարհով: Յուրաքանչյուր բախում ցավագին է անդրադառնալու մեր տնտեսության վրա: Դրա հետ մեկտեղ՝ բանակի հզորացում: Խաղաղության երաշխիքը կարող է լինել հզոր բանակը: Խաղաղություն ես ուզում՝ ուժեղացրու բանակդ, որ խաղաղությունդ էլ կարողանաս ապահովել:

Երրորդ՝ արժանապատիվ ապրելակերպի ապահովում, տնտեսության ճիշտ կառավարում, այնպիսի պայմանների ստեղծում, որ կանխվի արտագաղթը, որ աշխատող մարդն իր վաստակի տերը դառնա, որ կարողանա իր ընտանիքի ապրուստը հոգալ, որ հայ մարդն ինքնադրսեւորվելու հնարավորություն ունենա: Այլապես հետեւանքները դժվար չէ պատկերացնել…

– Պարոն Աթայան, օրենքներ են ընդունվում խորհրդարանում, բայց դրանք կյանքում չեն իրագործվում լիարժեք: Ըստ Ձեզ՝ ո՞րն է դրա պատճառը:

– Չեմ կարծում, որ խորհրդարանը վատ օրենքներ է ընդունում: Խնդիրն այն է, որ այդ օրենքները բոլորի համար պիտի գործեն: Այնպիսի պետություն պիտի ստեղծենք, որտեղ օրենքի գերակայություն լինի, բոլորը հավասար լինեն օրենքի առաջ: Այդ դեպքում խնդիր չենք ունենա:

– Ձեր կարծիքով, ի՞նչն է պակասում մեր խորհրդարանին՝ ինտելե՞կտը, փորձի պակա՞սը, օրենսդրական աշխատանքի արդյունավետությո՞ւնը, թե՞…

– Կոնկրետ այս վերջին հինգ տարվա խորհրդարանում՝ 131 պատգամավորից տասը–տասնհինգին կարող եմ առանձնացնել, որ իսկապես աշխատում էին, մասնակցում օրենսդրական գործունեությանը, ընտրողների շահերը պաշտպանում: Մեր խորհրդարանին անհրաժեշտ են արհեստավարժ պատգամավորներ, ովքեր ե՛ւ օրենսդրական աշխատանքով կզբաղվեն, ե՛ւ կվերահսկեն կառավարության գործունեությունը, ե՛ւ ընտրողների մտահոգություններին ինչ-որ չափով տեր կկանգնեն: Աշխատանքն է պակասում մեր խորհրդարանին, զուտ պրոֆեսիոնալ աշխատանքը:

Զրույցը՝ ՍԱՄՎԵԼ ԱԼԵՔՍԱՆՅԱՆԻ եւ ՎԱՀՐԱՄ ՕՐԲԵԼՅԱՆԻ