Աշանի Սբ. Աստվածածին եկեղեցին

02.12.2024 14:34
363

Սբ․ Աստվածածին եկեղեցին գտնվում է Մարտունու շրջանի Աշան գյուղում՝ Հին Աշան գյուղատեղիում ։

2023 թվականի սեպտեմբերից  գյուղն օկուպացված է Ադրբեջանի կողմից:

Աշան գյուղը գտնվում է Մարտունի քաղաքից 25 կմ հյուսիս-արևմուտք։

Ըստ Մ․ Բարխուդարյանցի․ «․․․բնակչաց կէս մասն բնիկ են, իսկ մնացեալ մասն տեխափոխուած են Ջրաբերդից» ։

Սբ․ Աստվածածին եկեղեցին, դատելով հարավից բացված շքամուտքի ծավալային լուծումից և հարուստ քանդակներից , որոնք համեմատելի են Հերհերի, Ծակուռիի Ծաղկավանքի, Երից Մանկանց տաճարների շքամուտքերի հետ, այն ակնհայտորեն 17-րդ դարի կառույց է:

Շքամուտքի բարավորը հարդարված է չորս ռելյեֆ խաչերի համադրությամբ կազմված հորինվածքով:

Բարավորից վերև ագուցված են խաչերով և վեցակող շրջանակների մեջ ներառված վեցաթև աստեղերով հարդարված սալեր:

Հետագայում բարավորի ձախ անկյունում փորագրվել է եկեղեցին սալելու մասին արձանագրությունը .

«Յիշատակ է զայս եկեղեցոյն քարէ յադակն Նանսի տէր Աւաքից, 1896» (արձանագրությունը հրատարակվում է առաջին անգամ):

Եկեղեցին սալելու արձանագրությունը շփոթության մեջ է գցել որոշ հետազոտողների, որոնք այն համարել են 19-րդ դարի կառույց:

Ուղղանկյուն հատակագծով միանավ սրահ է, արևելյան կողմում կիսաշրջան խորանով և զույգ ավանդատներով ։

Կառուցված է տեղական կիսամշակ և անմշակ մոխրագույն քարով։

Եկեղեցու պատերի անկյունաքարերը, շքամուտքի և լուսամուտների եզրաքարերը և որմնասյուներն ու որմնակամարները սպիտակ կրաքարից են ու սրբատաշ։

Ունի 17,95 մետր երկարություն,  12,85 մետր լայնություն, 5,8 մետր բարձրություն։

Թաղը հենված է զույգ որմնակամարների վրա։

Հյուսիսային պատում, բեմին մոտ, ներկառուցված է սրբատաշ սալերով իրականացված ու պարանահյուս կամարերիզով պսակվող մկրտության ավազանը :

Ավազանի ստորին եզրասալը հարդարված է խաչաքանդակներով:

Լուսավորվում է վեց փոքր լուսամուտներով։

Դրսից՝ հարավային պատի արևմտյան անկունում ագուցված է 12-13-րդ դարերի բեկորատված խաչքար :

Խորհրդային տարիներին եկեղեցին օգտագործվել է որպես պահեստ։

2011 թվականին վերանորոգվել է, որի ժամանակ էլ տեղադրվել է ոչ մեծ չափի մետաղյա կառուցվածքով զանգակատուն-ռոտոնդա, իսկ տանիքը թիթեղապատվել է։

Սկզբնաղբյուրը՝ monumentwatch.org

ՌԴ–ն չի կարող հեռանալ Հարավային Կովկասից. Կոպիրկինը` հայ–ռուսական հարաբերությունների մասին

26.12.2025 23:42

Ուզում են սահմանափակել խոսքի ազատությունը. Արամ Աբրահամյանը` օրենքի փոփոխությունների մասին

26.12.2025 21:27

Սպասված իրադարձություն Կապանում

26.12.2025 20:44

Հանրային հեռուստաընկերությունը հրապարակել է Ամանորի ծրագիրը, որտեղ ընդգրկված չէ կաթողիկոսի ուղերձը

26.12.2025 18:57

ՀՀ կառավարության որոշմամբ, ժամանակավոր արգելք է սահմանվել մի շարք գյուղատնտեսական արտադրատեսակների արտահանման նկատմամբ

26.12.2025 17:53

Անկլավների և էքսկլավների հարցերը կլուծվեն Հայաստանի հետ սահմանազատման գործընթացի շրջանակներում. Բայրամով

26.12.2025 17:16

TRIPP-ի ինչպես մուտքի, այնպես էլ ելքի կետերը գտնվում են Ադրբեջանի տարածքում. առանց Ադրբեջանի հետ համագործակցության նախագծի իրագործումն անհնար է. Բայրամով

26.12.2025 17:15

Դեկտեմբերի 31-ին սպասվում է ձյուն. օդի ջերմաստիճանը կնվազի

26.12.2025 15:48

ՀԱԿ-ը կմասնակցի խորհրդարանական ընտրություններին․ հայտնի է՝ ում են առաջադրում որպես վարչապետի թեկնածու

26.12.2025 15:46

Վերջիվերջո պետք է հասկանալ, որ TRIPP-ը Կենտրոնական Ասիայի ռեսուրսները դեպի Եվրոպա արտահանելու և ՌԴ-ին ու Չինաստանին շրջանցելու մասին է. միջազգայանագետ

26.12.2025 15:41

Հրդեհ՝ Սյունիքի մարզում. ահազանգ է ստացվել, որ Շաքի բնակավայրի տներից մեկում կրակ ու ծուխ են նկատվում. օպերատիվ են գործել հրշեջ-փրկարարներն ու պարեկները

26.12.2025 15:32

Հույսը դուք եք, սիրելի հայրենակիցներ, հարցերի պատասխանը 2026թ.-ին պետք է տաք դուք. Շնորհավոր Նոր Տարի. Արթուր Խաչիկյան

26.12.2025 12:47