Կապանցու բնավորությունը (հոգեբանական հետազոտություն)

05.04.2024 15:44
2039

Ձեւավորվելով որպես քաղաք` Կապանն ընդգրկել է հանրապետության տարբեր շրջանների եւ մեծ մասամբ Սյունիքի գյուղերի բնակիչներին: Սակայն քաղաքի պատմության անցած ժամանակահատվածը բավարար էր, որպեսզի բնավորության ընդհանուր գծեր առաջանային Կապանի բնակիչների մեջ:

 Ինչպիսին են այսօրվա կապանցուն բնորոշ անձնային առանձնահատկությունները եւ ինչպես են դրանք դրսեւորվում նրա վարքում` մենք փորձեցինք պարզել` անցկացնելով հոգեբանական հետազոտություն:

Մասնակիցները 18-65 տարեկան կանայք եւ տղամարդիկ էին, ովքեր ունեին տարբեր կրթական մակարդակ եւ տարբեր մասնագիտությունների տեր էին:

Վերլուծելով 102 հոգու տված պատասխանները` մենք կարողացանք բացահայտել տիպիկ կապանցու կերպարը: Նա բավականին շփվող է եւ ընկերասեր: Անվերապահորեն չի ընդունում ամեն մեկին, բայց բարեհոգի է մարդկանց հանդեպ, վստահող, առավել հակված հանդուրժող, համբերատար եւ հարմարվող լինելուն: Մտածում է ե՛ւ կոնկրետ, ե՛ւ աբստրակտ` չընկնելով ծայրահեղությունների մեջ. շատ չի հետաքրքրվում տեսական վերլուծություններով, բայց եւ չի տարվում միայն պրակտիկ խնդիրներով: Թեթեւակիորեն ավելի է ուղղված դեպի սեփական ներաշխարհը: Կողմնորոշվում է ե՛ւ իրականությամբ, ե՛ւ կարող է սեփական երեւակայությամբ ստեղծել նորը:

Միջին կապանցին հուզականորեն բավականին կազմակերպված է եւ չի ենթարկվում պատահականությունների կամ միայն էմոցիաների ազդեցությանը: Վերահսկում է սեփական հույզերն ու վարքը, գնահատում է կարգապահությունը: Հետեւում է հասարակական, բարոյական նորմերին եւ պահպանում վարքագծի ընդունված կանոնները: Հասարակության մեջ ներգրավված լինելը, շրջապատի խրախուսանքն ու սատարումը բավականին կարեւոր են նրա համար:

Միջանձնային հարաբերություններում նախընտրում է հավասարությունը: Որոշ չափով ավելի հակված է կոռեկտ, սիրալիր լինելուն եւ ավելի շուտ կգնա համագործակցության եւ կզիջի, քան իրավիճակը կհասցնի կոնֆլիկտի:

Բավականին ազատ է եւ անկաշկանդ վարքում: Սոցիալապես համարձակ է, պատրաստ է գործ ունենալ անծանոթ մարդկանց եւ պայմանների հետ: Միեւնույն ժամանակ խելամիտ է եւ գնահատում է իրադրությունն ու շրջապատող մարդկանց համապատասխանաբար վարքային ցուցանիշներով:

Լավ ինֆորմացված լինելը կարեւոր է կապանցու համար: Նա ունի վերլուծող միտք, հակված է փորձարարության եւ հաճույքով է ընդունում փոփոխություններն ու նորամուծությունները:

 Բացի ընդհանուր վառ արտահայտված գծերից` առանձնանում են նաեւ տարբեր տարիքին բնորոշ որակները: Օրինակ, երիտասարդների մեջ առավել վառ արտահայտված են անմիջականությունն ու բարեհոգությունը: Միջին տարիքում առաջ են գալիս խորաթափանցությունն ու որոշ չափով անբնական պահվածքը միջավայրում: Հասուն մարդիկ առավել ուղղվում են դեպի սեփական ներաշխարհը, եւ բարձրանում է նրանց ստեղծագործական պոտենցիալը:

Միջսեռային տարբերություններում ամենավառ արտահայտված առանձնահատկությունն այն է, որ Կապանի կանայք ավելի խելացի են եւ շուտ կողմնորոշվող, քան տղամարդիկ: Դրան հետեւում է զգայունության, փափկասրտության եւ զիջողականության առավել արտահայտվածությունը կանանց մեջ, ինչպես նաեւ ներքին կազմակերպվածության ավելի բարձր մակարդակը: Տղամարդիկ, ի տարբերություն կանանց, ավելի բնական են վարքում եւ թեթեւակիորեն ավելի են հակված դեպի կայուն սկզբունքները, ավանդույթները պահպանելուն: Այսպիսով, մեր քաղաքացիները բավականին ակտիվ են եւ էներգիայով լի: Լռակյացության եւ շատախոսության, զսպվածության եւ իմպուլսիվության միջեւ ընտրում են օպտիմալ, միջին էքսպրեսիվության (արտահայտչականության) տարբերակը: Եվ, անկախ տարիքից, սեռից կամ կրթությունից, նախընտրում են հետեւողականությունը, կազմակերպվածությունն ու սոցիալական նորմերը պահպանելը:

Սոնա Մելիք-Քարամյան

Հոգեբան

«Սյունյաց երկիր» թերթ,

№ 24-25 (160-161),

10 սեպտեմբերի 2008 թ.

Միգրանտների երեխաներին, ովքեր չեն տիրապետում ռուսերենին, դպրոց չեն ընդունի․ Օրենքն ուղարկվել է Պետդումա՝ քվեարկության

09.12.2024 22:26

Կչեղարկեմ ԱՄՆ-ում ծնված օտարերկրացիների քաղաքացիությունը. Թրամփ

09.12.2024 20:37

Կա թշնամանքի էջը շրջելու հնարավորություն. Միրզոյանը՝ Ադրբեջանի հետ հարաբերությունների մասին

09.12.2024 18:40

Աղազարյանի կողմից պետական գաղտնիք պարունակող արտահոսքերի մասին հրապարակումն ուղարկվել է Հակակոռուպցին կոմիտե

09.12.2024 18:34

Պուտինը հայտարարել է՝ Ռուսաստանի հաղթանակը կասկածի տակ չի դրվում

09.12.2024 18:26

Ադրբեջանում պահվող գերիների վերադարձի հետ կապված հարցն ավելի շատ քաղաքական օրակարգում քննարկվող հարց է․ Կիրակոսյան

09.12.2024 16:38

Աշխարհի առաջնորդներից մնացել ենք ես ու Պուտինը. Էրդողան

09.12.2024 15:37

Արևմուտքը բացասաբար է ազդում կովկասյան տարածաշրջանի վրա. ՀԱՊԿ-ում ՌԴ մշտական ներկայացուցիչ

09.12.2024 11:38

ՀՀ-ում Ֆրանսիայի դեսպանն այցելել է հայ-ադրբեջանական սահման

09.12.2024 11:27

Ադրբեջանը ձևափոխում է օկուպացված Արցախի նախագահի նստավայրը (լուսանկարներ)

09.12.2024 11:06

Իրանը տեղյակ է եղել ԱՄՆ-ի և Իսրայելի ծրագրերի մասին․ բոլոր հետախուզական տվյալները փոխանցվել էին Սիրիայի կառավարությանը և բանակին․ Իրանի ԱԳ նախարար

09.12.2024 11:04

Զելենսկին հայտնել է Ուկրաինայի ռազմական կորուստների թիվը

09.12.2024 10:58