Ներկայիս Արտավան գյուղն է, իսկ ավելի վաղ կոչվում էր Ագխաչ, Ակխաչ, Աղխաչ, Ճուլ:
Գտնվում է Վայք քաղաքից 10 կմ հարավ-արեւելք, Արփա գետի ձախակողմյան վտակ Արտավան գետակի ակունքի շրջանում, երեք կողմերից լեռներով պատած փոքրիկ սարավանդի վրա:
Տեղացիների ասելով՝ գյուղը սկզբնապես կոչվել է Ջուր, Ջրառատ, որն ադրբեջանցիներն աղավաղելով կոչել են Ջուլ:
Բնակիչների նախնիները եկել են Սալմաստից ու Խոյից 1828-29 թթ.:
Ենթադրվում է՝ գյուղը, որ Արտավան է կոչվել ՀՍՍՀ Գերագույն խորհրդի 1950 թ. ապրիլի 19-ի հրամանագրով, համապատասխանում է Սյունյաց աշխարհի Ճահուկ կամ Վայոց ձոր գավառների Աղբերախաչ գյուղին:
Հենց այդ գյուղում էլ, ամիսներ շարունակ, տեղակայված էր Պողոս Տեր-Դավթյանի ռազմակայանը:
Այդ վայրը հարմար էր ե՛ւ Սիսիանի արեւմտյան սահմանները, ե՛ւ Վայոց ձորը թուրքական ներխուժումից պաշտպանելու համար:
Հետաքրքիր է՝ Արտավանի ներկայիս բնակիչները տեղյա՞կ են, որ իրենց գյուղը նվիրագործված է նաեւ հայոց մեծ նահատակ Պողոս Տեր-Դավթյանի հուշով: