«Թավշյա հեղափոխություն»՝ զորամասերից մեկում

23.03.2019 18:06
722

Օրերս Մեղրիի զորամասերից տեղի ունեցած մի միջադեպ մեծ աղմուկի պատճառ է դարձել։ Ամեն ինչ սկսվել է նրանից, որ զինծառայողներից մեկը ցանկացել է փոխել իր վաշտը, այդ պահանջով դիմել է զորամասի ղեկավարներից մեկին, մերժում է ստացել, ինչից հետո ամբողջ գունդը լքել է զորամասը։ Այս պատմության մեջ ակտիվ դերակատարում են ունեցել մի քանի զինվորներ, որոնք կարողացել են ազդել այլ զինվորների վրա և կազմակերպել այդ «բողոքի ակցիան»։ Տեղի ունեցածից հետո այդ զինվորները պատժվել են՝ տեղափոխվելով սկզբում Կապանի, ապա Ստեփանակերտի կարգապահական զորամասեր, դրանից հետո էլ՝ առաջնագիծ։

Պաշտպանության նախարարության մամլո խոսնակ Արծրուն Հովհաննիսյանը ասել է, որ կատարվում է քննություն և որ պատժի ենթարկված զինվորներն այլևս չեն վերադառնալու իրենց նախկին զորամասեր։

Ուշագրավ է, որ պատժված զինվորների ծնողները բողոքի ակցիա են կազմակերպել Կառավարության շենքի դիմաց՝ պահանջելով իրենց որդիներին տեղափոխել ծառայության նախկին զորամաս, որպեսզի նրանք ծառայություն չիրականացնեն Արցախում՝ առաջնագծում։ Նշենք, որ միջադեպի առիթով բացի շարքային զինծառայողներից, պատժի են ենթարկվել նաև հրամանատարական կազմի ներկայացուցիչներ, մի քանի սպաներ պաշտոնանկ են արվել: Ինչ հագուցալուծում ու իրավական հետևանքներ կստանա այս միջադեպը, ցույց կտա ժամանակը։ Դժբախտաբար, սա զինված ուժերում եզակի դեպք չէ։ Նման իրավիճակներ բանակում առաջանում են պարբերաբար, պարզապես ոչ բոլորն են հանրային հնչեղություն ստանում։ Այս միջադեպի հետ կապված մտահոգիչ է ոչ միայն զինվորների վարքագիծը, այլ նաև նրանց ծնողների՝ բողոքի ակցիա կազմակերպելու հանգամանքը։

Տեղի ունեցածը հասարակական հարաբերություններում առկա արատավոր երևույթների խտացված արտահայտությունն է։ Միջադեպը հրահրած զինվորները իրենց իրավիճակի տեր են զգացել, համարել են, որ դա կարող են օգտագործել մյուսների վրա ազդելու նպատակով և ըստ էության սաբոտաժի են ենթարկել ամբողջ գնդի ծառայությունը։ Այս ամենում ի դեպ, որոշակիորեն առկա է նաև «հեղափոխականության» հետքը։ Թավշյա հեղափոխությունից հետո հասարակության շատ անդամներ, բազմաթիվ շերտերի ներկայացուիչցներ «վարակվելով» տեղի ունեցածով համարում են, որ յուրքանաչյուրը կարող է իրականացնել իր «հեղափոխությունը»։ Դրա վկայությունն են տարբեր խնդիրների պատճառով գրեթե ամեն օր փակվող փողոցներն ու մայրուղիները, բողոքի տարբեր ակցիաներ։ Ահա այդ զինվորներն էլ փորձել են իրենց զորամասում հեղափոխություն իրականանցել և պատժվել են։ Սակայն նրանց ծնողններն ընդվզում են պատժվելու առթիվ ու բողքոքի ակցիա են իրականացնում Կառավարության շենքի առջև։ Նրանց բողոքի հիմքում ընկած է հետևյալ տրամաբանությունը՝ «հեղափոխություն ենք արել, որ մեր երեխաները պատժվե՞ն»։ Ճիշտ այնպես ինչպես նրանց որդիներն են մտածել՝ «փողոց ենք փակել, որ մեր ուզած վաշտում չկարողանա՞նք ծառայել»։

Թավշա հեղափոխությունը հասարակությանը դարձրել է ավելի համարձակ, բայց ոչ միշտ է, որ այդ համարձակությունը դրական դրսևորումներ է ստանում։ Համարձակությունը շատ հաճախ տրանսֆորմացվում է ամենաթողության։ Դրանում մեղքի իր բաժինն ունի նաև իշխանությունը, որը շատ հաճախ համարժեք չի արձագանքում տարբեր բողոքի ակցիաներին։ Օրինակ, երբ օրեր շարունակ Մանվել Գրիգորյանին ազատազրկելու պահանջով փակված էր Երևան-Էջմիածին մայրուղին, այդ թվում՝ օդանավակայան տանող ճանապարհը, իշխանությունը չէր համարձակվում համարժեք գործողությունների դիմել՝ կատարելով իր սահմանադրական պարտականությունները։ Լայն իմաստով, մայրուղին փակած քաղաքացիների ու զորամասը լքած զինվորների արարքը նույնական է։ Նրանք բոլորն էլ իրացրել են «սեփական հեղափոխության իրավունքը»։

Թավշյա հեղափոխությոնից հետո շատ է խոսվում արժեքային հեղափոխության անհրաժեշտության մասին։ Դա ցավոք, դեռևս տեղի չի ունեցել։ Թավշյա հեղափոխությամբ իշխանության եկած քաղաքական թիմին, ավելի լայն իմաստով՝ նոր էլիտային դեռևս չի հաջողվել հանրային կյանք ներմուծել նոր արժեքներ, վարքագծային այնպիսի նորմեր ու չափորոշիչներ, որոնք քաղաքացիների համար կլինեն ուղենիշային՝ օրենքների ենթարկվելու, իրավապաշտ լինելու առումով։ Հայաստանի քաղաքացիները թավշյա հեղափոխությունից հետո դարձել են միայն իրավատեր, բայց ոչ իրավապաշտ։

Թերևս այն պատճառով նաև, որ այդպիսի վարքագիծ են ցուցաբերում նաև իշխանության շատ անդամներ, իսկ լայն իմաստով՝ իշխանությունն ամբողջությամբ։

Լուսանկարը՝ Armeniasputnik-ի

Հեղինակ՝  Գառնիկ Գևորգյան

1in.am

Իրանի ազգային անվտանգության խորհուրդը որոշել է պատասխանել Իսրայելին

02.11.2024 22:20

Կաղնուտի հիմնախնդիրները՝ պատգամավորի ուշադրության կենտրոնում

02.11.2024 20:16

Նոյեմբերի 3-ին տեղի կունենա եպիսկոպոսական ձեռնադրություն և օծում

02.11.2024 17:35

ՃՏՊ Սիսիան-Աղիտու ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ

02.11.2024 15:19

Իրանը լուրջ հարված կհասցնի Իսրայելին և ԱՄՆ-ին. Իրանի հոգևոր առաջնորդ

02.11.2024 14:46

Դեկտեմբերի 1-ից կգործի Վաղատուրի նախակրթարանը

02.11.2024 12:57

Ծանրորդ Միլենա Խաչատրյանը դարձավ Եվրոպայի մինչև 23 տարեկանների փոխչեմպիոն

01.11.2024 22:26

Այն, ինչ անում է Ադրբեջանը Ստեփանակերտում, մշակութային զտում է. Ստեփանակերտի քաղաքապետը ահազանգում է

01.11.2024 22:23

Մեզ արժանապատիվ խաղաղություն է պետք

01.11.2024 22:06

1967 թվականի այս օրը Արցախում տեղադրվեց «Մե՛նք ենք մեր լեռները» հուշարձանը

01.11.2024 21:39

Մեզ սպասվում է համեմատաբար սառը և բավարար տեղումներով նոյեմբեր. Սուրենյան

01.11.2024 19:57

Դոլարն էժանացել է. ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան նոյեմբերի 1-ին

01.11.2024 19:50