ԶՊՄԿ-ի արտադրական տարածքից հայտնաբերված գտածոները հանձնվել են Կապանի երկրագիտական թանգարանին

07.10.2024 12:59
210

Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի արտադրական տարածքում հնագիտական եզակի նմուշներ են հայտանաբերվել: Ավելին` ձեռնարկության ու Հայաստանի հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի հետ տարիների սերտ համագործակցության շնորհիվ հնագետները պոչամբարի հարակից տարածքում ուսումնասիրություններ են կատարել, ապա մի շարք արժեքավոր նմուշներ հանձնել Կապանի երկրագիտական թանգարանին: 

«Շատ հրաշալի նյութեր են, շատ քիչ է լինում, որ բերում են այս կարգավիճակում`արդեն իսկ մաքրված ու պահպանված: Կոմբինատի աշխատակիցների հետևողականության շնորհիվ այն չի վնասվել»,- նշել է Կապանի երկրագիտական թանգարանի ֆոնդապահ Մարիամ Մարտիրոսյանը՝ հավելելով, որ մեկ տասնյակից ավելի կավե կահկարասին հնագետները հայտանեբերել են ԶՊՄԿ-ի արտադրական տարածքից, որոնք ուսումնասիրություններից ու մշակումից հետո հանձնվել են Կապանի երկրագիտական թանգարանի պահպանությանը:

ԶՊՄԿ-ն Հայաստանի հնագտիտության և ազգագրության ինստիտուտի հետ սերտ համագործակցում է 2016թ․-ից: Ձեռնարկությունն իր տարածքում որևէ հողաշինական աշխատանք իրականացնելիս, նախ օրենքին համաձայն դիմում է հնագետներին: Միայն մասնագետների տեղում կատարած համապատասխան ուսումնասիրություններից հետո է կոմբինատն անցնում գործի:

«Օրենքը պահանջում է, որ յուրաքանչյուր հիմնարկ-ձեռնարկություն կամ ՀՀ քաղաքացի, երբ ինչ-որ կասկածելի մի բան է հայտնաբերում, ինքը պարտավոր է տեղյակ պահել պատկան մարմիններին: Կոմբինատն իր գործառույթների շրջանակում օրենքի սահմաններում պաշտոնապես դիմել է, մենք ստացել ենք պաշտոնական պեղումների թույլտվություն, և ամբողջ ֆինանսավորումը իրականացրել է կոմբինատը: Խորհուրդ կտամ, որ բոլոր ձեռնարկությունները ևս հետևեն կոմբինատի օրինակին: Սրա արդյունքում մեծ թվով հուշարձաններ, հնագիտական իրեր չեն կորում»,- ընդգծել է Հայաստանի հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի հնագետ Հարություն Բադալյանը։ 

Հնագետը հիացմունքով է հիշում Արծվանիկում և հարակից գյուղերում կատարած առաջին պեղումները: Ընդգծում է`գտածոները հնարավոր եղավ փրկել ձեռնարկության աշխատակիցների հետևողականության շնորհիվ: «Հայտնաբերեցինք 12-14-րդ դարերին թվագրվող գինու արտադրամաս: Շատ հետաքրքիր էր՝ իր առագաստով, կարասներով ու հորով, ամբողջությամբ հողի տակ էր»,- շեշտել է նա: 

ՀՀ հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի գիտաշխատող Տիգրան Ալեքսանյանի դիտարկմամբ՝ երկու մետր խորությամբ հողի տակ գտնված 13-14 դարերի թեյնիկն այնքան լավ է պահպանվել, որ կրակի հետքերն անգամ չեն վերացել: «2019թ․-ին մեր պեղումների արդյունքները բավականին հետաքրքիր էին: Պեղել ենք մեծ դամբարանադաշտ, որը թվագրվում է վաղ միջնադարին՝ 5-7 դարերի միջակայքում: Ունենք նաև շրջակայքում զարգացած միջնադարի բնակատեղի և դրանք արտացոլող հնագիտական նյութեր»,- ասել է նա։ 

Գիտաշխատողները նշում են, որ կոմբինատի աշխատակիցները տարիների ընթացքում մի քիչ էլ հնագետ են դարձել՝ նկատում են կասկածելի որևէ առարկա, կանգ են առնում: «2023թ․-ին ճանապարհի կտրվածքին երևում էին կասկածելի փորվածքներ և արդյունքում բացվեց մի շատ հիանալի, բավականին խոշոր տնտեսական կառույց»,- հավելել է Հայաստանի հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի հնագետ Հարություն Բադալյանը:

ԶՊՄԿ-ի և հնագետների համագործակցության մասին վկայում են տարիների ընթացքում ընկերության շահագործման տարբեր գոտիներում հայտնաբերված հարյուրավոր իրերը, որոնք հարստացրել են Կապանի երկրագիատական թանգարանի ֆոնդը: Հնագիտական պեղումների արդյունքում հայտնաբերված գտածոները տեղադրված են նաև Կապանի երկրագիտական թանգարանի բակում: Հնարավոր է` հետագայում առանձին ցուցադրության հանվեն կոմբինատի ու հարակից տարածքներից հայտնաբերված բոլոր նմուշները: 

 

Իրանի ազգային անվտանգության խորհուրդը որոշել է պատասխանել Իսրայելին

02.11.2024 22:20

Կաղնուտի հիմնախնդիրները՝ պատգամավորի ուշադրության կենտրոնում

02.11.2024 20:16

Նոյեմբերի 3-ին տեղի կունենա եպիսկոպոսական ձեռնադրություն և օծում

02.11.2024 17:35

ՃՏՊ Սիսիան-Աղիտու ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ

02.11.2024 15:19

Իրանը լուրջ հարված կհասցնի Իսրայելին և ԱՄՆ-ին. Իրանի հոգևոր առաջնորդ

02.11.2024 14:46

Դեկտեմբերի 1-ից կգործի Վաղատուրի նախակրթարանը

02.11.2024 12:57

Ծանրորդ Միլենա Խաչատրյանը դարձավ Եվրոպայի մինչև 23 տարեկանների փոխչեմպիոն

01.11.2024 22:26

Այն, ինչ անում է Ադրբեջանը Ստեփանակերտում, մշակութային զտում է. Ստեփանակերտի քաղաքապետը ահազանգում է

01.11.2024 22:23

Մեզ արժանապատիվ խաղաղություն է պետք

01.11.2024 22:06

1967 թվականի այս օրը Արցախում տեղադրվեց «Մե՛նք ենք մեր լեռները» հուշարձանը

01.11.2024 21:39

Մեզ սպասվում է համեմատաբար սառը և բավարար տեղումներով նոյեմբեր. Սուրենյան

01.11.2024 19:57

Դոլարն էժանացել է. ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան նոյեմբերի 1-ին

01.11.2024 19:50