Փետրվարի 21-ը նշվում է որպես մայրենի լեզվի միջազգային օր, որ 2000 թվականից նշվում է մեր հանրապետությունում։ Հայաստանը նախկին Խորհրդային Միության հանրապետություններից առաջիններից էր, որի մայրենին հռչակվել էր որպես պետական լեզու։ Այժմ ՀՀ լեզվական քաղաքականության հիմնական դրույթները կարգավորվում են «ՀՀ լեզվի մասին», «Գովազդի մասին» օրենքներով։

Այս ամենն օրենսդրությամբ, իսկ ի՞նչ է կատարվում իրականում։ Ամեն քայլափոխի նկատում ենք, որ բացակայում է պատշաճ վերաբերմունքը մայրենի լեզվի հանդեպ։ Խոսակցական լեզվում գլուխ է բարձրացրել փողոցային ժարգոնը, համացանցում գերակշիռ տեղ ունի լատինատառ հայերենը։ Մոտիկ անցյալում մեզանում ցուցանակները գրվում էին ռուսերեն, այժմ մեր աչքի առաջ լատինատառ անգլերենի պաշտամունքն է շրջում։ Ժողովուրդն այս երեւույթը բնորոշելու մի դիպուկ խոսք ունի` մրից դուրս եկանք, մրջուրն ընկանք։ Մինչդեռ «Գովազդի մասին» օրենքում հստակ գրված է. «Հայաստանի Հանրապետությունում գովազդի լեզուն հայերենն է։ Անհրաժեշտության դեպքում որպես լրացում, գովազդատուի հայեցողությամբ, գովազդի շարադրանքը կարող է զուգորդվել նաեւ այլ լեզուներով` համեմատաբար փոքր տառերով։ Գովազդի հայերեն շարադրանքը տեղեկատվության ծավալով չպետք է զիջի այլ լեզվով հրատարակվող տարբերակին»։

Համոզված ենք, որ օրվա կապակցությամբ միջոցառումների պակաս չի լինի բոլոր կրթօջախներում։ Նաեւ կարծում ենք, որ Աստծո ամեն օրը պիտի մայրենի լեզվի օր հայտարարել, քանզի ականատես ենք, թե ինչպես է մեր ոսկեղենիկ հայերենը աղավաղվում գրավոր ու բանավոր խոսքում եւ հեռուստաէկրանին։

Ինչեւէ, անսանք Համո Սահյանի խոսքին.

Մեր լեզուն մեր խիղճն է դա

Սուրբ հացը մեր սեղանի,

Մեր հոգու կանչն է արդար

Ու համը մեր բերանի։

Նա պիտի մեր առաջին

Ու վերջին սերը լինի

Ի՞նչ ունենք էլ աշխարհում,

Որ այսքան մերը լինի։

Ուրեմն հոգատար վերաբերմունք դրսեւորենք եւ զգույշ լինենք դարերով ավանդված մեր մայրենին գործածելիս: Մանավանդ որ օրը նշվում է որպես մայրենի լեզուների իրավունքների ճանաչման եւ  գործածության աջակցության լույսի ներքո։

 

 

 

Վահրամ Օրբելյան