11oC5oC8oC8oC
687
Հակոբ Պարոնյանի անվան երաժշտական կոմեդիայի պետական թատրոնի դերասան Արմեն Մարգարյանն այժմ ընդգրկված է ընթացիկ ներկայացումներում։
«Փաստի» հետ զրույցում ասում է՝ կան ծրագրեր նոր ներկայացումների հետ կապված, մի դեպքում՝ որպես բեմադրիչ, մյուս դեպքում՝ որպես դերակատար հանդես գալու, բայց դրանք դեռևս քննարկման փուլում են։ Հետաքրքրվում ենք՝ վերջին ժամանակները դերասանին չենք հանդիպում հեռուստատեսային նախագծերում, ո՞րն է պատճառը։
«Եղել են առաջարկներ, որոնք մերժել եմ. թատրոնում զբաղվածությունս շատ էր, և այդ պատճառով հրաժարվում էի։
Հիմա գերադասում եմ զբաղվել մասնագիտական գործունեությամբ՝ պիեսների ընթերցմամբ, դրանց վերամշակմամբ ու թարգմանություններով, ժամանակ էլ չեմ ունենում հետևելու, թե ինչ է կատարվում հեռուստատեսությամբ»,ասում է Մարգարյանը։
Դերասանն անկեղծանում է՝ հեռուստացույց շատ վաղուց չի դիտել, ուստի կդժվարանա կարծիք հայտնել հեռուստատեսության որակի հետ կապված հանրության դիտողությունների վերաբերյալ։
Դերասանի հետ մեր հետագա զրույցը ծավալվում է մշակութային ազատության, այդ ոլորտում անհրաժեշտ հեղափոխության և պետական քաղաքականության մասին։
Ամեն ինչ էլ կարող ես ցուցադրել, բեմադրել և դրա անունը դնել նորարարություն
Դերասանի հետ զրույցում անդրադառնում ենք վերջերս հանրության շրջանում մեծ աղմուկ բարձրացրած ներկայացմանը, որը ցուցադրվեց Հանրապետության հրապարակի շատրվանների մոտ։ Նա նշում է՝ ներկայացումը չի դիտել, այդ պատճառով զերծ կմնա դրա վերաբերյալ որոշակի մեկնաբանություններից։
Ընդգծում է, թե իր պատկերացմամբ ինչ առաքելություն պետք է ունենա արվեստը։ «Փորձը ցույց է տալիս, որ այսօր ամեն ինչ էլ կարող ես ցուցադրել, բեմադրել և դրա անունը դնել նորարարություն, բայց մի կարևոր պահ կա՝ ո՞րն է քո նպատակը, ի՞նչ նպատակով ես դա անում։
Երբ տարիներ առաջ Ֆրանսիայում ցուցադրվեց Ժան Գաբենի և Ալեն Դելոնի մասնակցությամբ «Երկուսը քաղաքում» ֆիլմը, դրա պրեմիերայից երեք օր հետո Ֆրանսիայում պաշտոնապես արգելեցին կիրառել գիլիոտինը որպես խստագույն պատժամիջոց։
Եթե արվեստը չի ծառայում այդ նպատակին, մի քիչ կվախենամ այդ երևույթը կոչել արվեստ։ Սա, ի դեպ, չեմ կապում տվյալ ներկայացման հետ», - ասում է Մարգարյանը։
Նա անդրադառնում է նաև այն կարծիքներին, որ այդ ներկայացման պարագայում գործ ունեինք հանրային վայրում արվեստի պարտադրանքի հետ, և եթե այն ցուցադրվեր որևէ փակ վայրում, գուցե նույն աղմուկը չլիներ։
«Թատրոնն իր տեսակով հանրային արվեստներից մեկն է, իսկ հանրությունը կարող է ունենալ տարաբնույթ կարծիքներ։
Աշխարհում արդեն միտում կա, որ թատրոնը դուրս է գալիս թատրոնի շենքից, այսինքն՝ ներկայացումները խաղում են տարբեր հարթակներում՝ լինի դա փողոց, սրճարան, իհարկե, եթե այդ ամենն ունի նպատակ։
Չէի ցանկանա, որ բացօթյա միջոցառումներ, ներկայացումներ կազմակերպվեին, և դա լիներ ինքնանպատակ։
Բայց փորձը նաև ցույց է տալիս, որ պատմության մեջ եղել են շատ արվեստագետներ, որոնց իրենց ժամանակում չեն հասկացել, չեն ընդունել, քարկոծել են, բայց տարիներ հետո վերադարձել են այն գաղափարին, որ այո՛, այդ արվեստագետը ճիշտ էր»,-հավելում է դերասանը։
Երբեմն մարդկանց զայրացնում է այն, որ պետական գերատեսչությունները, ԿԳՄՍ նախարարությունը ֆինանսական աջակցություն չի տրամադրում տարաբնույթ կրթական, մշակութային ծրագրերի, մինչև շատ ու շատ նախագծեր ստանում են պետական աջակցություն նաև գումարի տեսքով։
Ի վերջո, ի՞նչ չափորոշիչներով պետք է առաջնորդվի նախարարությունը։
Այստեղ, իմ կարծիքով, խնդիրն այլ է։ Եթե ուզում ենք մշակույթը որպես պետության հայելի ներկայացնենք, նախ և առաջ պետք է որդեգրենք մի ռազմավարություն, երբ կսկսենք մշակույթը դիտարկել որպես տնտեսության զարգացման աղբյուր։
Թե ինչքանով է այսօր մշակույթը զարգացնում Հայաստանի Հանրապետության տնտեսությունը, մեծ հարց է։
Կարծում եմ, որ այսօր մշակութային դաշտում դեռ հեղափոխություն չի եղել, ընդ որում՝ հեղափոխություն լավ իմաստով, այսինքն՝ մշակույթում համակարգային փոփոխություն դեռ չի գրանցվել։
Չէ որ մի շարք պետություններում մշակույթը արդյունաբերությունից հետո տվյալ պետության տնտեսության զարգացման երկրորդ կարևոր օղակն է։
Ունենք հազարամյա մշակույթ, այսօր նախարարությունն ի՞նչ ռազմավարություն ունի այդկերպ դիտարկել մշակույթը։ Տեսեք՝ շատ մտավորականներ բարձրաձայնում են ինչ-որ խնդիրներ։
Կոչ եմ անում իմ բոլոր գործընկերներին, բացի նրանից, որ բարձրաձայնում են խնդիրները, տան նաև այդ խնդիրների լուծումները՝ իհարկե, իրենց կարծիքով։ Լուծումներ դեռ չեմ տեսնում։
Ուզում եմ՝ հարցերին ոչ թե սուբյեկտիվորեն, այլ օբյեկտիվորեն մոտենանք, տանք հստակ լուծումներ։ Կա աշխարհում այդպիսի օրինակ, որ մշակույթը ծառայում է տնտեսության զարգացմանը։ Դրանով նա մի կրակոցով երկու նապաստակ է սպանում։
Նախ՝ արտերկրում, ցուցադրելով իր մշակութային արժեքները, պետության տնտեսությունն է զարգացնում և երկրորդ՝ հանրայնացնում է իր ազգային մշակույթը։
Նա ընդգծում է՝ գուցե այսօր կա որոշակի ռազմավարություն, որի մասին հանրությունը, մշակութային գործիչները դեռ տեղյակ չեն, գուցե և չկա։ «Սևագիր վիճակում, մոտ 1,5 տարվա հարց ու պատասխաններից, հանրային քննարկումներից ծնված ծրագիր կա։
Եթե որևէ մեկը հանձն չառնի այդպիսի բան դիտարկել, միանշանակ առաջարկությամբ հանդես կգամ, որպեսզի մշակույթը դիտարկվի որպես պետության տնտեսության զարգացման աղբյուր։
Յուրաքանչյուրը պետք է զբաղվի իր գործով
«Երբ ինչ-որ մի երևույթի վերաբերյալ կարծիքների տարաձայնություն է լինում, այն ծնում է այդպիսի արտահայտություն, որը կոչվում է ճահճացում։
Դա նորմալ է։
Չկա մշակութային մի արժեք, որ բոլորն ասեն, այո՛, սա հրաշալի է, լավն է՝ լինի գեղանկարչության, թատրոնի, կինոյի, թե երաժշտության մեջ։
Այդ տեսակի զրույցների, քննարկումների մեջ ծնվում է այդպիսի արտահայտություն՝ ճահճացում։
Հաճախ եմ տեսնում և անկեղծ ցավում եմ, որ մշակութային տաղանդավոր գործիչներն, իրենց բուն գործը թողնելով, փորձում են զբաղվել քաղաքականությամբ։
Կարծում եմ՝ այդ մարդիկ մշակույթում ավելի նպաստավոր կօգտագործեն իրենց ժամանակը, քան քաղաքական դաշտում»,-եզրափակում է դերասան Արմեն Մարգարյանը։
ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ
