34 տարի առաջ՝ փետրվարի 27-29-ը, Սումգայիթում կազմակերպվել են հայ բնակչության կոտորածներ և զանգվածային տեղահանություն

27.02.2022 19:25
631

1988 թ. փետրվարի 27-29-ը Խորհրդային Ադրբեջանում՝ ինտերնացիոնալ հորջորջված Սումգայիթ քաղաքում, տեղի ունեցան հայ բնակչության կոտորածներ և զանգվածային տեղահանություններ, որոնք անառարկելիորեն կրում են միջազգային իրավունքի սահմանած «ցեղասպանություն» հանցագործության հատկանիշները:

Այդ առնչությամբ «Արցախպրես»-ի հետ զրույցում «Կաճառ» գիտական կենտրոն» ՀԿ նախագահ, պ.գ.թ., դոցենտ Մհեր Հարությունյանը մասնավորապես նշել է.

«Ականատեսների վկայությունների և դեպքերի վերլուծությունը հանգեցնում է այն մտքին, որ սումգայիթյան ցեղասպանությունը կազմակերպել են Ադրբեջանական ԽՍՀ իշխանությունները, որոնց նպատակն էր ահաբեկել հայությանը` հարկադրելով հետ կանգնել Արցախի ազգային-ազատագրական պայքարից, ստեղծելով արցախահայության արդար պահանջի բավարարման անհնարինության պատրանք: Որոշ վերլուծաբանների կարծիքով` հայերի ցեղասպանությունը նախատեսված էր Ասկերանում, սակայն, այստեղ փետրվարի 22-ին դիմադրության հանդիպելով, ամբոխը նահանջեց: Ադրբեջանի իշխանություններն ընտրեցին Սումգայիթը: Իսկ ինչո՞ւ հենց Բաքվից ոչ այնքան հեռու այդ բնակավայրը: Կռահել կարելի է, որ այդտեղ բնակչության թվաքանակը և տնտեսական կշիռը ադրբեջանցիներին հանգիստ չէին տալիս: Ինչպես հայտնի է, Սումգայիթը կառուցվել և Ադրբեջանի երրորդ քաղաքն էր դարձել հենց հայերի գործուն մասնակցությամբ: Հարկ է ուշադրություն դարձնել, որ շինարարների և բնակություն հաստատածների զգալի մասը հենց Արցախից էր կամ ծագումով էր այստեղից: Հետևաբար, Սումգայիթի ցեղասպանությունն ուղղված էր Արցախի ու արցախահայերի դեմ, և սխալված չենք լինի, որ փետրվարի 22-ի հարձակման հետ փետրվարի 27-29-ի ոճրագործությունները համարենք Արցախի դեմ Ադրբեջանի ագրեսիայի սկիզբ: Երեք օր շարունակվող սպանդի ու ջարդարարների անօրինակ դաժան գործողությունների հետևանքով սպանվել են տասնյակ խաղաղ բնակիչներ, որոնց մեծ մասը խոշտանգումներից ու կտտանքներից հետո ողջակիզվել է, հարյուրավոր քաղաքացիներ տարբեր աստիճանի մարմնական վնասվածքներ են ստացել, բռնաբարվել են մեծ թվով անչափահասներ, ջարդերից մազապուրծ շուրջ 18 հազար հայ փախստական ապաստան է գտել Հայկական ԽՍՀ-ում և ԼՂԻՄ-ում, ինչպես նաև ԽՍՀՄ այլ հանրապետություններում», - ընդհանրացրեց Մ. Հարությունյանը:

Մեր զրուցակիցը, անդրադառնալով սումգայիթյան դասերին, նշեց, որ նախ և առաջ հայ ու ադրբեջանական հանրություններն անհամատեղելի են. միշտ պետք է հիշել, որ այն հանրությունը, որ զավթել է մեր պատմական հայրենիքը ու նպատակադրվել է մնացյալ ազգաբնակչության տեղահանության միջոցով տեր դառնալ նաև վերջին հողակտորին, նրա հետ կողք-կողքի ապրել հնարավոր չէ: Հայ բնակչությունը, որտեղ էլ որ գտնվելիս լինի, պետք է միշտ ընդունակ լինի ինքնակազմակերպվելու, ամեն մի ծայրահեղ իրավիճակում դիմելու ինքնապաշտպանության՝ ապահովելով իր ֆիզիկական գոյությունը:

Նման զենք աշխարհում ոչ ոք դեռ չունի ․ Պուտինը՝ «Օրեշնիկի» մասին

22.11.2024 23:48

Մանդատները դնելու խնդրանքով դիմել եմ Զեյնալյանին և Աղազարյանին․ Փաշինյան

22.11.2024 23:25

Պատրաստվում եմ Արթուր Պողոսյանի թեկնածությունը առաջադրել ՔԿ նախագահի պաշտոնում. Փաշինյան

22.11.2024 23:09

ՀՀ վարչապետի հարցազրույցը Հանրային հեռուստաընկերությանը

22.11.2024 23:00

Մեր օրենսդրությամբ Կառավարությունը միայն որոշակի հարցեր կարող է դնել հանրաքվեի. վարչապետի հարցազրույցը Հանրային ՀԸ-ին՝ 22:10-ին

22.11.2024 20:34

ՃՏՊ Սիսիան-Կապան ավտոճանապարհին․ կա զոհ

22.11.2024 19:59

Սպասվում են ձյուն, բուք, եղանակը կնվազի 10 աստիճանով. Գագիկ Սուրենյանը մանրամասնում է (տեսանյութ)

22.11.2024 19:31

Մոսկվայի կողմից նոր սպառազինության կիրառման ֆոնին Կիևը դաշնակիցների աջակցությունն է ակնկալում

22.11.2024 19:05

Ադրբեջանին վերադարձված գյուղերում Բաքուն մտադիր է նոր սահմանային ուղեկալներ կառուցել

22.11.2024 16:18

Բաքուն ՀՀ-ի հետ սահմանազատված գյուղերում հսկման տեսախցիկներ է տեղադրել

22.11.2024 15:41

Իրանն, ի պատասխան ԱԷՄԳ-ի որոշման, քայլեր կձեռնարկի`«բարձրացնելու հարստացված ուրանի արտադրությունը»

22.11.2024 14:23

Բաքվին չի հաջողվում COP29-ի մասնակիցներին ընդհանուր հայտարարի բերել համաձայնագրի շուրջ

22.11.2024 14:03