Հանքարդյունաբերական ձեռնարկությունների արհմիությունների դերը պիտի վերանայել

17.07.2015 14:36
2235

ԵԱՀԿ երեւանյան գրասենյակի աջակցությամբ Սյունիքի մարզում իրականացվում է «Հանքարդյունաբերության աշխատավորների նորաստեղծ միության կարողությունների բարձրացում» ծրագիրը, որի շրջանակներում ստեղծվել է «Աշխատավորների իրավունքների պաշտպանության միավորում» իրավապաշտպան հասարակական կազմակերպությունը:

Ծրագրի ընթացքում նախատեսվում է իրականացնել մշտական հանդիպումներ հանքարդյունաբերական ընկերությունների աշխատակիցների հետ, ովքեր անդամագրվել են հկ-ին: Հանդիպումները տեղի կունենան Ագարակ, Քաջարան եւ Կապան քաղաքներում: Այդ ընթացքում աշխատավորներին կներկայացվեն նրանց իրավունքներն ըստ ՀՀ սահմանադրության եւ աշխատանքային օրենսգրքի, ինչպես նաեւ միջազգային նորմերի: Աշխատավորները կարող են ներկայացնել իրենց հիմնախնդիրները եւ հուզող հետեւյալ հարցերը՝ աշխատավորի փոխհարաբերությունները, այդ թվում պայմանագրային, աշխատատուի հետ, աշխատավորի աշխատանքային անվտանգության եւ սոցիալական փաթեթի լիարժեք ապահովում:

«Նախնական ուսումնասիրության ժամանակ մասնագետները եկան եզրակացության, որ աշխատավորներն իրավական խորհրդատվության եւ աջակցության լուրջ կարիք ունեն: Իրավունքի չիմացությունն աշխատավորների շրջանում առաջացնում է հուսահատության եւ անպաշտպանության մթնոլորտ: Իսկ մեր հանդիպումներից, քննարկումներից եւ խորհրդատվություններից հետո նկատվում են վստահության նշաններ: Մեր երկրում ամենամեծ թերություններից մեկն էլ բնակչության իրավագիտակցության ցածր մակարդակն է, որը, հավաստիացնում եմ, շատ դեպքերում բնավ կապ չունի մարդու ինտելեկտի հետ», - նշեց հկ-ի նախագահ Արթուր Ղազարյանը:

«Աշխատավորների իրավունքների պաշտպանության միավորում» իրավապաշտպան հասարակական կազմակերպությանն անդամագրված աշխատավորները հնարավորություն ունեն հարցերի կամ խնդիրների դեպքում դիմել կազմակերպության իրավաբաններին խորհրդատվություն ստանալու եւ հետագա գործընթացները, ընդհուպ մինչեւ դատական ատյան հասնելը, իրականացնելու ակնկալիքով ու միայն անվճար հիմունքներով:

2014թ.-ից գործող հկ-ն այս ընթացքում բավականաչափ հարցերի լուծում է կարողացել տալ՝ հանքարդյունաբերության աշխատավորի անվտանգության մակարդակի բարձրացման հարցերից մինչեւ աշխատանքային պայմանների բարելավում: «Հկ-ի անդամի անունը գաղտնի ենք պահում, քանի որ վտանգ կա, որ մեզ դիմելու համար նրան կարող են ազատել աշխատանքից: Մենք դեռեւս չենք հասել այն մակարդակին, որ ընկերության ղեկավարությունը նորմալ համարի իր աշխատավորի՝ սեփական շահերը պաշտպանելու համար այլընտրանքային կազմակերպության դիմելը», - նշեց հկ նախագահը:

Ա.Ղազարյանի տեղեկացմամբ՝ 2015թ. դեկտեմբեր ամսվա դրությամբ կազմակերպությունը կունենա մոտավորապես 1000 անդամ, իսկ 2016թ. կունենա 300-400 անդամավճարով անդամ: Ի դեպ, ծրագրի նպատակներից է անդամավճար մուծելու գործընթացի կազմակերպումը, որ կլինի կամավոր հիմունքներով: «Իհարկե, կազմակերպությունը շարունակելու է անվճար գործունեությունը, իսկ այն մարդիկ, ովքեր կցանկանան ավելի ծավալուն խորհրդատվություն ստանալ, քան նախատեսվում է անվճարի դեպքում, չնչին անդամավճար ներդնելով, կստանան իրավական ծառայությունների մի փաթեթ, որի մեջ է մտնում խորհրդատվությունից մինչեւ դատական գործընթաց: Այդ հարաբերություններն ամրագրված են լինելու պայմանագրով: Ծառայությունները մատուցելու են կազմակերպության իրավաբանները եւ փաստաբաններն ըստ ծառայության տիպի», - տեղեկացրեց Ա.Ղազարյանը:

Կազմակերպության նախագահը նախեւառաջ ձեռքբերում համարեց հկ-ի ստեղծումը, այնուհետեւ այն փաստը, որ տարեցտարի ավելանում է անդամների թիվը, որ նշանակում է՝ իրենց վստահում են: Սա հնարավորություն է տալիս ավելի լայն շրջանակներին իրազեկել իրենց իրավունքների մասին, լուծել նրանց հուզող հարցերը եւ, ամենակարեւորը, բարձրացնել աշխատավորների իրավագիտակցության մակարդակը:

Ճիշտ է, հանքարդյունաբերական ձեռնարկություններում գործում են արհմիություններ, բայց դրանք հիմնականում զբաղվում են աշխատավորներին տարբեր առիթներով նյութական օժանդակություն տրամադրելով եւ ոչ նրանց իրավունքների պաշտպանությամբ: Կազմակերպության նպատակներից է նաեւ նպաստել արհմիությունների մակարդակի առավել զարգացմանը՝ փոխադարձ հանդիպումների ընթացքում ներկայացնելով առաջավոր երկրներում գործող արհմիությունների դերակատարությունը: Իհարկե, դա տարիների աշխատանքի արդյունք է, որ շատ հաճախ արյունալի բախումների հետեւանքով է կայացել: «Մեզանում «արյունալի» բախումներ չեն արձանագրվում, փոխարենը, եթե կարելի է այդպես ասել, կոշտ-կոպիտ վերաբերմունքի են արժանանում այն այլընտրանքային կազմակերպությունները, որոնք փորձում են պաշտպանել աշխատավորների շահերն ավելի լավ, քան ներկայիս արհմիությունները», - հավելեց Ա.Ղազարյանը:

Կազմակերպությունն ունի վեց աշխատող՝ իրավաբաններ եւ փաստաբաններ, ֆինանսավորվում է ԵԱՀԿ երեւանյան գրասենյակից՝ մինչեւ ծրագրի հերթական փուլի ավարտը, որ կլինի 2015թ. դեկտեմբերին:

Եթե փորձենք ամփոփել այս ամբողջ ժամանակահատվածի աշխատանքների արդյունքները, ապա կարձանագրենք փաստը, որ մեկ աշխատավորի խնդիրը լուծելով բազում աշխատավորների հարցը նույնպես լուծում է ստանում: Ճիշտ է, լինում են նաեւ միայն տվյալ անհատին վերաբերող հարցեր, բայց դրանք չեն գերակշռում: Երբեմն պատահում է, որ աշխատավորի բարձրացած խնդիրը չհիմնավորված է լինում, եւ, բնական է, ընթացք չի ստանում:

Հարցն ուսումնասիրելուց հետո դիմում են ձեռնարկության ղեկավարությանը, փորձում լուծում գտնել, իսկ եթե ցանկալի արդյունք չեն ստանում, հասնում են մինչեւ դատարան:

«Հանքարդյունաբերության աշխատավորների նորաստեղծ միության կարողությունների բարձրացում» ծրագրի շրջանակներում մշակվել է օրենսդրական փոփոխությունների փաթեթ, եւ մինչեւ ծրագրի ավարտը կիրականացվի օրենսդրական փոփոխությունների գործընթաց:

Աշխատավորների շահերից ելնելով՝ շահառու տարածքներում նախատեսվում է կազմակերպել հանրային քննարկումներ, որոնց ավարտից հետո օրենսդրական փոփոխությունների փաթեթը կքննարկվի փորձագետների հետ, եւ կկազմվեն եզրակացություններ ու առաջարկություններ: Այնուհետեւ նախատեսվում է օրենսդրական փոփոխությունների առաջարկը ներկայացնել համապատասխան պետական մարմինների ուսումնասիրության, որից հետո՝ ՀՀ ազգային ժողովի քննարկման:

Ի դեպ, ծրագրի շարունակականության դեպքում, բացի հանքարդյունաբերությունից, գործունեությունում կընդգրկվեն նաեւ այլ ոլորտի աշխատավորները:

ԱՐՄԻՆԵ ՀԱՐՈւԹՅՈւՆՅԱՆ

Լիբանանում ևս մեկ վտանգավոր գիծ է հատվել. Իսրայելը գնդակոծել է ՄԱԿ-ի խաղաղապահներին. Բորել

11.10.2024 19:47

Սիսիան-Քաջարան ճանապարհը կառուցելու համար Հայաստանը 236 մլն եվրոյի չափով վարկ կստանա

11.10.2024 19:31

Բաքվում ապօրինի պահվող Արցախի նախկին ղեկավարների կալանքի ժամկետները երկարաձգվել են

11.10.2024 18:52

Իրանում ՌԴ դեսպանությունն իր քաղաքացիներին զգոնության կոչ է արել

11.10.2024 00:15

Իսրայելը ռմբակոծել է Բեյրութը. թիրախում «Հեզբոլլահ»-ի բարձրաստիճան պաշտոնյան է

10.10.2024 22:15

Սյունիքում եղբայրներ են ծեծի ենթարկվել․ բժիշկները պայքարում են նրանց կյանքի համար

10.10.2024 22:09

«Զանգեզուրի միջանցքի» շուրջ հայկական կողմի հետ կապված զարգացում կա. թուրք նախարար

10.10.2024 19:22

ԱԺ հանձնաժողովը սահմանազատման կանոնակարգը կքննարկի հոկտեմբերի 21-ին

10.10.2024 18:43

Իսրայելը կարող է հակահարված տալ Իրանին Յոմ Կիպուր տոնի ժամանակ

10.10.2024 16:44

Ամբողջ աշխարհի համար խայտառակություն է, որ UWC Dilijan ստեղծած մարդը Բաքվի բանտում է. Օկամպո

10.10.2024 16:37

ԱՄՆ-ն և ԵՄ-ն պետք է առաջնորդություն ստանձնեն և օգտագործեն COP29-ը որպես լծակ՝ Բաքվից պահանջելու ազատ արձակել հայ բանտարկյալներին. Օսկանյանի հոդվածը Newsweek-ի համար

10.10.2024 16:30

Արցախցիները մեքենաները կկարողանան գրանցել արտոնյալ ընթացակարգով

10.10.2024 15:22