Այսօր՝ Կառավարության 2023 թվականի առաջին նիստի ժամանակ, որոշում կայացվեց պետբյուջեի միջոցներով արհեստական բեղմնավորման ծրագրից օգտվելու հնարավորություն տալ ՀՀ բոլոր քաղաքացիներին՝ անկախ բնակության վայրից, սոցիալական վիճակից, ամուսնական կարգավիճակից։
Ըստ առողջապահության նախարար Անահիտ Ավանեսյանի՝ մինչ այս անպտղության ծրագիրը ընդգրկում էր շահառուների համեմատաբար փոքր խումբ՝ առաջնահերթությունը տալով զինծառայողներին, զոհված զինծառայողների ընտանիքներին, սահմանամերձ բնակավայրերում ապրող քաղաքացիներին։
«Այս նախագծով առաջարկում ենք, որ այսուհետև ծրագիրը բաց լինի ՀՀ բոլոր քաղաքացիների համար՝ անկախ բնակության վայրից, սոցիալական, ամուսնական կարգավիճակից»,- ասաց նա։
Նախարարի խոսքով՝ 2021 թվականին իրականացրած լայնածավալ հետազոտությունը ցույց է տվել առաջնային անպտղության ցուցանիշների բարելավում, ինչը կապված է թե՛ առողջապահական ծառայությունների հասանելիության բարձրացման, թե՛ առողջական գրագիտության, իրազեկվածության բարձրացման հետ․ «Հայաստանում ևս երկրորդային անպտղության ցուցանիշների որոշակի աճ կա։ Թիրախային կերպով այս խնդիրը ևս հասցեագրելու համար նախագծով առաջարկել ենք նաև սահմանամերձ բնակավայրերում ապրող զույգերի համար, ովքեր ունեն մեկ բալիկ, հնարավորություն տալ դառնալու այս ծրագրի շահառու և վերարտադրողական օժանդակ տեխնոլոգիաների շնորհիվ ևս երեխա ունենալ»,- նշեց Ավանեսյանը։
ՀՀ վարչապետն էլ իր խոսքում նկատեց՝ այս որոշումը շատ կանանց կամ զույգերի, ովքեր ունեն անպտղություն, հնարավորություն կտա՝ օգտվելու պետական բյուջեի ֆինանսավորմամբ արհեստական բեղմնավորումից, որպեսզի այդ ընտանիքներում երեխաներ ծնվեն:
Փոփոխությունները կնպաստեն պտղաբերության ցուցանիշի բարձրացմանը, վերարտադրողական իրավունքի իրացմանը: Ըստ նոր կարգավորումների՝ 20-35 (ներառյալ) տարեկան ՀՀ քաղաքացի հանդիսացող՝ 2 տարի և ավելի անպտղություն ունեցող անզավակ կանանց կտրամադրվի ամբողջական փաթեթ՝ ներարգանդային սերմնավորման փորձեր՝ 6 դաշտանային ցիկլի ընթացքում, արտամարմնային բեղմնավորման 2 փորձ, որից երկրորդը՝ պետության՝ 50% մասնակցությամբ:
36-42 (ներառյալ) տարեկան ՀՀ քաղաքացի հանդիսացող անզավակ կանանց կտրվի 6 դաշտանային ցիկլի ընթացքում ներարգանդային սերմնավորման փորձերի հնարավորություն: Սահմանամերձ բնակավայրերի 1 երեխա ունեցող՝ ՀՀ քաղաքացի հանդիսացող, ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված կարգով ամուսնությունը գրանցած, 2 տարի և ավելի երկրորդային անպտղություն ունեցող զույգերին, որոնցից կինը 20-35 (ներառյալ) տարիքային խմբում է, կտրամադրվի 6 դաշտանային ցիկլի ընթացքում ներարգանդային սերմնավորման փորձերի և արտամարմնային բեղմնավորման 1 փորձի հնարավորություն: Շահառուների այս խմբի համար սահմանվել է նաև մշտական բնակության վայրում առնվազն մեկ տարի հաշվառված լինելու լրացուցիչ պահանջ:
Անպտղության ծրագիրը Հայաստանում մեկնարկել է 2020 թվականին։ Ծրագրի միջոցով մինչ այս պահը ծնվել է 251 երեխա։