Հայրենական մեծ պատերազմում զոհված գորիսեցիների հիշատակին կառուցված հուշահամալիրում վերջերս կառուցվեց մի նոր կոթող: Այն ժողովրդի խոնարհումն է առ Արցախյան պատերազմում զոհվածների հիշատակին: Եվ հիմա այս վայրն իսկական սրբատեղի է դարձել գորիսեցիների համար: Սրբավայրի համայնապատկերին վերջերս Գորիսի համայնքապետարանի կողմից նոր շտրիխներ ավելացվեցին, որի շնորհիվ հուշահամալիրը դարձավ առավել կանչող-ձգող, գրավիչ, եւ մարդիկ այդտեղ են գնում ոչ միայն հիշատակի օրերին: Դեպի հուշահամալիր տանող ճանապարհից ասֆալտապատվել է 2300 քմ, սալիկապատվել են մայթերը, կառուցվել եզրառուներ, վերականգնվել է հուշահամալիրի դեկորատիվ պատը, մաքրվել է ջրավազանը, կառուցվել է նոր ջրախողոկավաշար, որի շնորհիվ միշտ մաքուր ջուր է մտնում ջրավազան: Բացի դրանից, տնկվել են դեկորատիվ թփեր, 23000 սածիլ, եւ հիմա անյուտայի բազմագույն աչիկները նոր շուք են հաղորդել հուշահամալիրին: Վերակառուցվել են նաեւ հուշահամալիրի մուտքերը, տեղադրվել են աղբամաններ, նստարաններ եւ այլն:
Այդ օրն առավոտյան ժամը դեռ 10.00 չկար, սակայն սրբատեղիում արդեն մարդիկ կային: Նրանք դպրոցականներ էին, կանայք՝ իրենց երեխաների, թոռների հետ, տղամարդիկ: Աստինե Միրումյանը եւ Անուշ Ալավերդյանը, որ սովորում են Գորիսի Յու. Բախշյանի անվան թիվ 3 դպրոցում, ասում են՝ հոգեհարազատ վայր է դարձել հիմա հուշահամալիրը, հաճելի է զբոսնել այստեղ, կրկին ու կրկին խոնարհվել մեր այսօրվա համար զոհվածների հիշատակի առջև, զգալ նրանց կենդանի ներկայությունը եւ նոր լիցք ստացած՝ շարունակել ուսումը: Արեւիկ Գրիգորյանն այստեղ է եկել երեխայի հետ: Նրան ձգում է ջրավազանը:
- Հոգիս հանգստանում է, երբ նայում եմ ջրի ալիքներին: Ալիքներն ասես օրոր են ասում երեխայիս: Երբ գնում ենք տուն, նա անմիջապես քնում է:
Արփինե Գրիգորյանն էլ 3 տարեկան Արեգի հետ է: Արեգը «սամակատ է քշում», իսկ մայրը հանգստանում է, վայելում մաքուր օդը, ջերմ արեւը:
- Չեմ լարվում այստեղ, երեխաս հանգիստ խաղում է, գիտեմ, որ ոչ մի մեքենա չի մտնելու այս տարածքը, երեխաս ապահով է այստեղ: Նրան բացատրում եմ, թե ինչի համար են կառուցվել այս հուշարձանները, որ պետք է մաքուր պահել շրջակայքը:
Իր թոռնիկներին մաքուր օդ է դուրս բերել Սիրամարգ Բաղդասարյանը:
- Նույնիսկ մոտակա գյուղերից են երեկոները մարդիկ գալիս այստեղ: Գալիս են ընտանիքներով, կոլեկտիվներով, ընկերներով: Եվ, գիտեք, թե հետաքրքիրը որն է. մարդիկ այստեղ բարձրաձայն չեն խոսում, տղաներն իրար հետ չեն կռվում: Երեկոներն այստեղ անցկացնելը հրաշքի նման է: Տեսնո՞ւմ եք թեքության վրա ծաղկանոցը. դա սովորական ծաղկանոց չէ, ծաղիկներով «գրված» է Գորիս:
Ու հետո տիկին Սիրամարգը մի քիչ ամոթխած ասում է՝ երեք եղբայրս, տղաս, փեսաս են աշխատել այստեղ, նոր կյանք հաղորդել հուշարձան համալիրին: Եվ սրբատեղին դարձել է ամբողջական: Եվ այն ասելիք ունի աշխարհին:
Իրոք, այս հուշարձան համալիրը մեսիջ ունի ուղղված աշխարհին՝ մենք հայ ենք, հայ էլ մնալու ենք, կանք ու կլինենք, որ հայրենիքի զոհասեղանին իրենց կյանքը դրած գորիսեցի քաջորդիները խաղաղ ննջեն: Իսկ այս եւ գալիք սերունդները ոչ միայն գնահատում-գնահատելու-արժեւորում-արժեւորելու են նրանց արածը, այլեւ նրանց կյանքի պատմությունն իրենց համար դաս-դասագիրք է, եւ իրենք դաստիարակվելու եւ գործելու են նրանց պատգամներով: Եվ հայրենիքը հայրենիք է մնալու, հայրենիքը հայրենիք է կանչելու հեռուներում հայրենիքի կարոտով ապրողներին: Եվ հայրենիքը դառնալու է բոլոր հայերի հայրենիքը՝ սուրբ-սրբոց բովանդակությամբ:
Ալվարդ Մեսրոպյան