«Սյունյաց երկիրը» Բահավորի եկեղեցի այցելեց 2019 թ. նոյեմբերի 1-ին:
Գնացինք Խանածախի Անապատի կիրճի հարավ-արեւմտյան կողմը շրջանցելով:
Մայրուղի-Խանածախ ավտոճանապարհից մոտ 3 կմ արեւելք է գտնվում այդ սրբավայրը՝ մի բարձունքի վրա, մենավոր ծառի հարեւանությամբ:
Վայրը խանածախցիները կոչում են Անապատի հանդ:
Մեզ ուղեկցում էին Խանածախի վարչական ղեկավար Անուշավան Հովակիմյանն ու Վահագն Հայրապետյանը:
Մայրուղուց դեպի արեւելք շրջվելուց առաջ կանգ առանք Չալուկի խութ անվանյալ սրբավայրում, որտեղ եղած տասներեք խաչքարն այդ տեղանքին յուրօրինակ խորհրդավորություն ու նշանակություն են տալիս:
Մինչեւ օրս խանածախցի երիտասարդները բանակ են ճանապարհվում Չալուկի խութ սրբավայրից:
Իսկ Բահավորի եկեղեցին, որի մասին շատ էինք լսել…
Եկեղեցու հետ կապված մի ավանդազրույց կա, որ վերստին հիշեցինք այնտեղ:
Հնարավոր չէ հիշել այդ ավանդազրույցը եւ չհուզվել, չխոնարհվել սրբատաշ քարերով կառուցված փոքրիկ եկեղեցու առջեւ, չհպվել Աստծո այդ տաճարի մուտքին հենված խաչքարերին…
Իսկ ի՞նչ է պատմում ավանդազրույցը:
Այդ հողակտորն իբր պատկանելիս է եղել մի գյուղացու:
Նա բահը ձեռքին գնացել է հողը մշակելու եւ ցանքս անելու:
Արեւի տակ ընկած սերմացուի պարկը ծածկել է շորով եւ սկսել աշխատել…
Հորից աննկատ դաշտ է գալիս գյուղացու մանկահասակ որդին եւ ծածուկ մտնում պարկը ծածկած շորի տակ:
Երբ մշակը գալիս է պարկը տանելու, նկատում է, որ շորի տակ ինչ-որ բան է շարժվում:
Նրան թվում է, թե շարժվողն օձ է, եւ բահով ուժեղ հարվածում է՝ սպանելով որդուն:
Տարաբախտ գյուղացին այդ նույն վայրում եկեղեցի է կառուցում, որին ժողովուրդը կոչում է Բահավորի եկեղեցի:
17-րդ դարում կառուցված այդ եկեղեցին հարյուրամյակներ շարունակ հավատավոր խանածախցիների պաշտամունքային վայրերից է եղել:
Անուշավան Հովակիմյանի եւ Վահագն Հայրապետյանի վկայությամբ՝ մեր օրերում նույնպես հավատավոր խանածախցիներն ուխտագնացության են գալիս Բահավորի եկեղեցի, գալիս են նաեւ մատաղ անելու:
Վառված մոմի թանձր եւ թարմ հետքերը, որ տեսանք եկեղեցու ներսում, վկայում են, որ Բահավորի եկեղեցին շարունակում է իրեն ձգել հավատավորներին…
Սամվել Ալեքսանյան