1632 թ. մայիսի 14-ին վախճանվեց Հայոց մեծ Մովսեսը, ով Ամենայն հայոց 101-րդ կաթողիկոսն էր, հայոց ազգային-եկեղեցական վերջին սուրբը:
Վախճանվեց Երեւան քաղաքում՝ Սուրբ առաքյալ Անանիայի դամբարանի վանքում:
Հողին հանձնվեց Երեւանի հնագույն գերեզմաններից մեկում՝ Կոզեռնի գերեզմանատանը՝ 10-11-րդ դարերի հայոց մեծ վարդապետ Հովհաննես Կոզեռնի եւ Մելիքսեթ Վժանեցի վարդապետի մեջտեղում: Հետագայում այդտեղ՝ նրանց գերեզմանների վրա, շինվեց վայելուչ մի մատուռ:
1934 թվականին (Երեւան քաղաքի ընդարձակման նկատառումներով) որոշում է կայացվել տեղափոխել Կոզեռնի գերեզմանոցը: Մինչդեռ (Աստծո կամոք) մատուռը կանգուն է մնացել, որն էլ 1955 թվականից (որոշակի վերափոխումների ենթարկվելով) դարձել է բնակելի տուն:
Այդպիսով Մովսես Խոտանանցու շիրիմը հայտնվել է անհայտության մեջ…
2015 թվականին «Սյունյաց երկիրը» որոնողական աշխատանքներ կատարեց Մովսես Խոտանանցու շիրիմը գտնելու ուղղությամբ: Եվ հայտնաբերեց Կոզեռն թաղամասում՝ Մկրտչյաններին պատկանող բնակարանում. պատի մեջ հիմա էլ երեւում է տապանաքարը:
Մեզանից առաջ էլ, պարզվում է, որոնումներ էին կատարել եւ տեղորոշել գերեզմանավայրը:
2015 թվականին «Սյունյաց երկիրը», հովանավորությամբ լուսահոգի Արտուր Աթայանի, հրատարակեց հատուկ համար՝ նվիրված Մովսես Խոտանանցուն՝ https://bit.ly/3o6k3Sp:
Մովսես Խոտանանցու գործունեության մասին կարելի է օրերով եւ հիացմունքով խոսել, սակայն այսօր նրա գործերից ընդամենը մեկ դրվագ ենք ուզում հիշել ու հիշեցնել. Մովսեսը (կաթողիկոսական գահին) իր գլխավոր խնդիրներից մեկը համարեց թուրքական գերության մեջ գտնվող հայերի ազատագրումը՝ դրա համար չխնայելով նույնիսկ եկեղեցու ունեցվածքը: Եվ մոտ հինգ հազար հայ մարդու ազատեց թուրքական գերությունից:
Այսօր՝ նրա հիշատակի օրը, պատշաճ ենք համարում եւս մեկ անգամ բարձրաձայնել՝ Մովսես Տաթեւացու (Խոտանանցու) շիրմի շուրջ ստեղծված ամոթալի վիճակը (ի վերջո) հանգուցալուծում է պահանջում. դա ոչ միայն կապանցիների, սյունեցիների, այլեւ Հայ առաքելական եկեղեցու բոլոր հետեւորդների արժանապատվության խնդիրն է: