2022 թվականը Դավիթ Բեկի գլխավորած սյունիքյան գոյամարտի 300-ամյակն է...
Հիշելով տվյալ ժամանակաշրջանի մեր հերոսներին և ուխտագնացություն կատարելով նրանց շիրիմներին, կամա-ակամա մեր մտապատկերներում հառնում են նաև այդ օրերում իրենց ողորմելի գոյությունը քարշ տված դավաճանների կերպարները:
Իսկ դավաճանության և ուրացումի խորհրդանիշը մելիք Ֆրանգյուլ ստահակն էր:
Արծվանիկ կամ Երիցվանիկ գյուղի մելիք Ֆրանգյուլը՝ լինելով հոգով ու մարմնով Ֆաթալի խանին վաճառված, 1725-ին՝ Եղվարդի կամ Շուշանների դաշտի օրհասական ճակատամարտում, դավաճանում է հայկական ուժերին, որի հետևանքով նահատակվում է Չավնդուրի Թորոս իշխանը, հայկական զորքերն էլ պարտություն են կրում:
Թորոս իշխան հերոսի մահը մեծ հարված էր Դավիթ Բեկի գլխավորած ազգային-ազատագրական շարժմանը:
Թորոս իշխանի անվեհեր զինյալները, սակայն, շատ շուտով կարողանում են սատկացնել դավաճան Ֆրանգյուլին:
Արժանապատիվ արծվանիկցիները թույլ չեն տվել, որ դավաճանի աճյունն ամփոփվի գյուղի հասարակական գերեզմանոցում:
Եվ հարազատները ստիպված նրան հողին են հանձնել գերեզմանատան մերձակայքում՝ ճանապարհի եզրին:
Ըստ ժողովրդական ավանդության՝ մելիք Քարամը հետո եկել է Արծվանիկ և կամեցել հանել Ֆրանգյուլի ոսկորներն ու շների առաջ ձգել, սակայն գյուղացիներն ընդդիմացել են՝ ասելով, թե գերեզմանից հեռու են գոռել, մեկ էլ շան հոտը վեր չհանենք․․․
Ու երեք հարյուր տարի շարունակ այդ վայրը եղել է դավաճանի հանդեպ սյունեցու հոգու զայրույթն ու ատելության մաղձը պարպելու տեղ:
Այդպես է նաև այսօր...
Այդպես է լինելու հավերժ...
Այդ մղումով էլ «Սյունյաց երկրի» ստեղծագործական խումբը մայիսի 4-ին այցելեց դավաճան և ուրացող մելիք Ֆրանգյուլի գերեզմանին՝ իր նզովքը միացնելու նախորդ սերունդների անեծքներին:
Ֆրանգյուլի գերեզմանի տեղը մեզ ցույց տվեց արծվանիկցի Արամ Սարգսյանը:
Այցելության ընթացքում մեր խմբին ընկերակցում էր Արծվանիկ գյուղի վարչական ղեկավար Անուշավան Հարությունյանը։